Σχέδιο για την κατάλυση των δημόσιων ΑΕΙ και μέσω Βρυξελλών μεθοδεύει η κυβέρνηση, με «πολιορκητικό κριό» την ευρωπαϊκή αρχή περί ελεύθερης διακίνησης επαγγελμάτων στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Μάλιστα, ο Ευρωπαίος διαμεσολαβητής Νίκος ∆ιαμαντούρος, εκτίμησε ότι το «παράθυρο» για τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας θα ανοίξει μέσω των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών (κολέγια) στη βάση της ελεύθερης διακίνησης επαγγελμάτων. Προαναγγέλλοντας ουσιαστικά τις εξελίξεις, σημείωσε ότι σε περίπτωση σύγκρουσης του κοινοτικού με το εθνικό δίκαιο υπερισχύει το κοινοτικό, βάσει της νομολογίας του ∆ικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η οποία ισχύει από το 1964.
Οι αναφορές του Ευρωπαίου διαμεσολαβητή για τις νομικές δυνατότητες των κολεγίων να εισβάλουν στο εγχώριο σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έρχονται λίγες ημέρες μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ο οποίος διεμήνυσε ότι η «ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων για την ενίσχυση του ανταγωνισμού της γνώσης είναι οι αυτονόητοι άξονες μιας πολιτικής που τολμά», αλλά και τις επισημάνσεις του υπουργού Εσωτερικών, ο οποίος γνωστοποίησε πως η κυβέρνηση σχεδιάζει την ψήφιση ειδικών νόμων για το άρθρο 16.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες ο κυβερνητικός σχεδιασμός για την κατάλυση του δημόσιου πανεπιστημίου κινείται -ταυτόχρονα- σε δύο επίπεδα: ίδρυση ΑΕΙ από φορείς, όπως η Εκκλησία και οι ∆ήμοι, αλλά και εισβολή των κολεγίων από το «παράθυρο». Εξάλλου, χαρακτηριστική στην κατεύθυνση αυτή υπήρξε και η δημόσια τοποθέτηση του Νικήτα Κακλαμάνη για ίδρυση μη κρατικού πανεπιστήμιου από την ΚΕ∆ΚΕ: «Άλλο ιδιωτικά πανεπιστήμια και άλλο πανεπιστήμια Νομικά Πρόσωπα ∆ημοσίου ∆ικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, την εποπτεία των οποίων θα έχουν κοινωνικοί φορείς, όπως η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η ΓΣΕΕ ή το ΤΕΕ», τόνισε χαρακτηριστικά, δεχόμενος τα πυρά της Αριστεράς για παράκαμψη ουσιαστικά του άρθρου 16 του Συντάγματος, αλλά και για ΝΠ∆∆ – «καμουφλάζ» στην πρόθεση ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Παρά το γεγονός ότι ο δήμαρχος Αθηναίων έκανε λόγο για δημοτικά τρόπον τινά πανεπιστήμια, που θα λειτουργούν ως δεξαμενές στελεχών για την αυτοδιοίκηση, ημέρα με την ημέρα πληθαίνουν οι φωνές εκείνων που επιθυμούν ιδρύματα με μεγάλο εύρος ως προς τους κλάδους σπουδών και τίτλους που θα απευθύνονται σε ολόκληρη την αγορά. Αμφότερες οι πλευρές τονίζουν πάντως μία και βασική προϋπόθεση: την ύπαρξη πόρων που θα επιτρέψουν την υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας.
Και φυσικά ο ∆ήμος Αθηναίων δεν είναι ο μόνος που έχει διατυπώσει ανοιχτά ή λάθρα πρόθεση συμμετοχής σε μια τέτοια πρωτοβουλία. Το Μαρούσι δηλώνει μονίμως υπέρ, τόσο κατά τη θητεία του κ. Π. Τζανίκου όσο και κατά την τρέχουσα του κ. Γ. Πατούλη -αν και υπό διαφορετικές συνθήκες κάθε φορά.
Στο παρελθόν και ο δήμαρχος Κοζάνης Π. Κουκουλόπουλος είχε στα σκαριά σύμπραξη με τη ∆ΕΗ, με στόχο τη δημιουργία ιδρύματος που θα παρήγε ενεργειακούς μηχανικούς, ενώ και σήμερα δελεάζεται από την ιδέα ενός πόλου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με ελληνόφωνα και σλαβόφωνα τμήματα και σαφώς μεγαλύτερο βεληνεκές, τέτοιο που να αγγίζει φοιτητές από γειτονικές χώρες της Βαλκανικής.
Μάλιστα, όπως διαμηνύει τα δημοτικά πανεπιστήμια, ως Νομικά Πρόσωπα ∆ημοσίου ∆ικαίου, δεν είναι καν «μη κρατικά», καθώς «η αυτοδιοίκηση είναι κράτος, άρα έχουμε να κάνουμε με κατ΄ ουσίαν κρατικά πανεπιστήμια,για την ύπαρξη των οποίων καθοριστικό ρόλο θα παίζουν οι δήμοι και οι εκάστοτε χορηγοί».
Γιώργος Μπάλτας