Η είσοδος των νέων μελών της Ε.Ε. στον χώρο του Σένγκεν θα γίνει υπό δύο προϋποθέσεις:
Να πληρούν τα τεχνικά κριτήρια για τις ανταλλαγές πληροφοριών ασφαλείας μεταξύ των κρατών-μελών και να είναι σε θέση να διασφαλίσουν τα εξωτερικά τους σύνορα απέναντι σε χώρες εκτός Ε.Ε.
Η Κύπρος είναι το μόνο από τα νέα κράτη-μέλη που δεν πληροί καμία από τις δύο προϋποθέσεις. Σε ό,τι αφορά τα τεχνικά κριτήρια, βρίσκεται σε διαδικασία εναρμόνισης, με καταληκτικό χρονοδιάγραμμα το 2009.
Όμως, πιο δύσκολα είναι τα πράγματα για τη διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., λόγω της Πράσινης Γραμμής. Σήμερα, η διακίνηση ατόμων μεταξύ Βορρά και Νότου γίνεται από συγκεκριμένα σημεία διέλευσης, με βάση τις οδηγίες του Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή, που ετέθη σε ισχύ την 1η Μαΐου 2004. Στο υπόλοιπο μήκος της Πράσινης Γραμμής, η κατάσταση κρίνεται ανεξέλεγκτη. Ο αριθμός των λαθρομεταναστών που εισήλθαν παράνομα στην Κύπρο το 2006 μέσω της Πράσινης Γραμμής υπολογίζεται ότι ξεπέρασε τους 10.000 ανθρώπους.
Με τα σημερινά δεδομένα, η Κύπρος διατηρεί ντε φάκτο σύνορα με την Τουρκία που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι ανεξέλεγκτα. Οι επιλογές, λοιπόν, που έχει η Λευκωσία, ενόψει της εισόδου στον χώρο του Σένγκεν, το 2007, είναι τρεις:
*Να επιλυθεί το Κυπριακό και να εφαρμοστεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε όλη την επικράτεια του νησιού.
*Να καταστεί η Πράσινη Γραμμή «σκληρό» εξωτερικό σύνορο ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
*Να μείνει η κατάσταση ως έχει σήμερα, με το ένα πόδι εντός και το άλλο εκτός Ευρώπης.