Η Μικτή Χορωδία του Δήμου Αμαρουσίου «Τερψιχόρη Παπαστεφάνου» αποτελεί το μουσικό στολίδι της πόλης και η «ΑΜΑΡΥΣΙΑ» παρουσίαζει την ιστορία και όλες τις πτυχές του έργου της.
Επιμέλεια: Μαρία Πανάγου
Η Μικτή Χορωδία του Δήμου Αμαρουσίου ιδρύθηκε το 1983, μετά από πρόταση του αείμνηστου πρώτου μαέστρου της Χριστόφορου Ιωάννου προς τον τότε πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Γεώργιο Ζήκο και εισήγησή του προς τον τότε δήμαρχο Χρήστο Βλάχο, ο οποίος ενθουσιωδώς την αποδέχθηκε και ανέλαβε την ευθύνη της διοικητικής της λειτουργίας και υποστήριξης με την ένταξή της στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αμαρουσίου.
Τον αρχικό πυρήνα αποτέλεσαν παλιοί γνώριμοι από τη Χορωδία του Εκδρομικού Ομίλου Αμαρουσίου του 1963. Την πλαισίωσαν χορωδοί, «εραστές της τέχνης», προσφέροντας με τις επιδόσεις τους προβολή στην πόλη και παράδειγμα πολιτιστικής δράσης στους νεότερους πολίτες του Αμαρουσίου. Με πρωτοβουλία του μέλους της χορωδίας Ιωάννας Καπερώνη αλλά και του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου, ευτύχησαν οι λάτρεις της χορωδιακής μουσικής -και όχι μόνο- να αναλάβει το 1985 τη διεύθυνσή της, η μεγάλη δασκάλα του ελληνικού χορωδιακού τραγουδιού και μουσικοσυνθέτης, Τερψιχόρη Παπαστεφάνου.
Ο ενθουσιασμός ήταν τεράστιος αλλά και οι ευθύνες μεγάλες, καθώς τις πλάτες βάρυναν τα μεγάλα ολοκληρωμένα έργα του Μίκη Θεοδωράκη -βασισμένα κυρίως στην ποίηση καταξιωμένων δημιουργών- αλλά και άλλων κορυφαίων Ελλήνων μουσικοσυνθετών, όπως Μ. Χατζιδάκι, Β. Τσιτσάνη, Γ. Κατσαρού κ.ά. Δεν έμεινε όμως το ρεπερτόριο μακριά από τα μεγάλα δημιουργήματα της κλασικής μουσικής, τη δημοτική και την έντεχνη λαϊκή παράδοση, τους εκκλησιαστικούς ύμνους, κλπ. Πρώτο εντυπωσιακό βήμα το ανέβασμα του «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη σε μουσική του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη στο κατάμεστο θέατρο «Ολύμπια» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Οι μεγάλες συνεργασίες
«Στην μακρόχρονη πορεία μας συνεργαστήκαμε στην παρουσίαση των προσπαθειών μας με κορυφαίους τραγουδιστές, όπως τους Μανώλη Μητσιά, Γιώργο Νταλάρα, Πέτρο Γαϊτάνο, Μιχάλη Δημητριάδη, Δημήτρη Μπάση και άλλους αλλά και τη δική μας, εξαιρετική Μαίρη Χάντζου, τους ηθοποιούς Αλέκα Παΐζη, Β. Κολοβό, Αιμιλία Υψηλάντη, Κώστα Αρζόγλου, Γιάννη Μπέζο, Κρατερό Κατσούλη», λένε στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ οι εκπρόσωποι της Επιτροπής της Χορωδίας.
«Δισκογραφήσαμε τραγούδια Μαρουσιωτών δημιουργών αφιερωμένων στην πόλη μας με τον τίτλο «Και Μαρούσι είν’ εδώ», όπου περιέχονται και τραγούδια του Μαρουσιώτη συνθέτη Κώστα Μαυραντή, ο οποίος έφυγε από τη ζωή προ ολίγων ημερών. Επίσης, επιλογή τραγουδιών του ρεπερτορίου μας με το τίτλο «Μουσικές διαδρομές». Ταξιδέψαμε αρκετά, όσο το μεγάλο μας σχήμα μπορούσε να επιτρέψει, στη Μάλτα, στη Νέα Υόρκη, στην Κύπρο, όπως και Μυτιλήνη, Χίο, Πάτρα, Καλαμάτα, Άργος, Λάρισα…
Εντός του λεκανοπεδίου γεμίσαμε πολλές φορές τα μεγαλύτερα θέατρα, παρουσιάζοντας πάντα ολοκληρωμένα μουσικά χορωδιακά προγράμματα», συνεχίζουν να μας λένε.
Η αποχώρηση και η νέα αρχή
Η κυρία Τερψιχόρη Παπαστεφάνου αποχώρησε το 2013 από τη διεύθυνση της Μικτής Χορωδίας και το 2016 ο Δήμος για την τιμήσει, την ονόμασε «Μικτή Χορωδία Δήμου Αμαρουσίου ‘’Τερψιχόρη Παπαστεφάνου’’, σε μια τιμητική συναυλία με έργα μελοποιημένα ή επεξεργασμένα για χορωδία από την ίδια.
Από το 2014 τη θέση της πήρε η καταξιωμένη μαέστρος Όλγα Αλεξοπούλου, της οποίας οι σπουδές, η εμπειρία, το κέφι και η νεανική ζωντάνια έδωσαν νέα πνοή στην ομάδα. Άλλωστε τα πρώτα δείγματα «γραφής» το επιβεβαιώνουν με τις επιτυχημένες συναυλίες έως και σήμερα.
Η χορωδία συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία της, συμμετέχοντας σε συναυλίες και φεστιβάλ χορωδιών.
Ανανεωμένη και δυνατή
Από το 2014 μία νέα εποχή αρχίζει για τη Χορωδία. Σύντομα, μετά από αρχαιρεσίες εκλέχτηκε η νέα Επιτροπή Εκπροσώπων της Χορωδίας αποτελούμενη από την πρόεδρο Πόπη Κάβουρα, τον γραμματέα Μανώλη Τουμπακάρη, τον Τάκη Βαλούρδο, που διαχειρίζεται τις δημόσιες σχέσεις, τη Μαρία Μποΐνη, ταμία και την Μαρία Αλωνεύτη.
«Πρώτο μέλημα ήταν η συνέχιση και η αύξηση της ποιοτικής προσφοράς της Χορωδίας, με τη συμμετοχή σε φεστιβάλ χορωδιών τόσο στην Αττική όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα, εφόσον το επιτρέπουν τα οικονομικά του Δήμου αλλά και η οικονομική συμμετοχή των μελών-χορωδών, με τη συμπαράσταση του δημάρχου Γιώργου Πατούλη και της αντιδημάρχου Ρένας Χαλιώτη», εξηγεί εκπρόσωπος της Χορωδίας.
Παρουσία στα Social Media
«Επίσης, δημιουργήσαμε σελίδα στο Facebook με το όνομα ‘’Μικτή Χορωδία Δήμου Αμαρουσίου’’ για να την κάνουμε γνωστή σε όλη την Ελλάδα, για τις επιτυχίες του παρελθόντος, αλλά και για τις λαμπρές προοπτικές του μέλλοντός της. Στη σελίδα αναφέρονται οι εκδηλώσεις με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, video και περιγραφές. Ανακοινώνονται οι προσεχείς συναυλίες, το πρόγραμμα που έχει η καθεμιά και οι τρόποι πρόσβασης των προσκεκλημένων μας. Αυτή τη χρονική περίοδο η ανταπόκριση της σελίδας μας στους φίλους της έχει ξεπεράσει τις 3.500 αναγνώσεις».
Σε αναζήτηση νέου… «αίματος»
Τον Σεπτέμβριο του 2016 ξεκίνησε μαθήματα το Νεανικό Τμήμα της Χορωδίας, το οποίο αποτελείται από νέους διαφόρων ηλικιών με όρεξη για το καλό τραγούδι. Λόγω του νεαρού της ηλικίας, όμως, υπάρχουν δυσκολίες στην εξεύρεση μελών.
«Ελπίζουμε να έχουμε στο μέλλον προσέλευση νέων στη χορωδία για να δημιουργηθεί ένα δυνατό Νεανικό Τμήμα. Σ’ αυτό θέλουμε και τη βοήθεια όλων των Μαρουσιωτών. Η χορωδιακή χρονιά, 2017-2018, ξεκίνησε επίσης, με όλες τις καλές προϋποθέσεις για καινούριες επιτυχίες. Καλούμε όσους ενδιαφέρονται για το καλό χορωδιακό τραγούδι, από νεαρής ηλικίας ή και όσο αισθάνονται νέοι και ακμαίοι με καλή φωνή, να έρθουν να βοηθήσουν καλλιτεχνικά για να πάμε ακόμα ψηλότερα.
Τέλος, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΑΜΑΡΥΣΙΑ και ιδιαίτερα τον εκδότη της Χρήστο Ζαγκλή για τη μεγάλη διάθεση που δείχνει να βοηθήσει στην προβολή του έργου μας», καταλήγουν τα μέλη της Επιτροπής Εκπροσώπων της Χορωδίας.
WHO IS WHO
Τερψιχόρη Παπαστεφάνου
Η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου γεννήθηκε στον Βόλο όπου και πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από το Ωδείο της πόλης. Συνέχισε τις μουσικές σπουδές της στην Αθήνα όπου πήρε δίπλωμα πιάνου και ανώτερων θεωρητικών από το Ωδείο του Μανώλη Καλομοίρη. Το 1952 ο Μανώλης Καλομοίρης τής εμπιστεύεται τη διεύθυνση και την αναδιοργάνωση του παραρτήματος του Εθνικού Ωδείου Τρικάλων.
Έχοντας ιδιαίτερη αγάπη στο χορωδιακό τραγούδι, δημιουργεί παιδικές και μικτές χορωδίες. Έτσι γεννιέται η Χορωδία Τρικάλων, που γίνεται γνωστή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με τους δίσκους που ηχογραφεί πάνω σε τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, διασκευασμένα χορωδιακά από την ίδια.Είναι η πρώτη που μεταφέρει το έντεχνο ελληνικό τραγούδι σε χορωδιακή μορφή και η πρώτη που τολμά να το συνοδέψει με λαϊκή ορχήστρα.
Το 1966 εγκαθίσταται στην Αθήνα όπου τη βρίσκει η δικτατορία και σιωπά επτά ολόκληρα χρόνια. Αυτή την περίοδο αρχίζει να μελοποιεί έργα μεγάλων μας ποιητών τα οποία ηχογραφεί στη μεταπολίτευση: «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» του Πάνου Παναγιωτούνη, «Αδούλωτοι» της Έλλης Παπαδημητρίου, «Άσμα Ασμάτων» σε μεταγραφή Γιώργου Σεφέρη, «Πρελούδια» ποιήματα του Νικηφόρου Βρεττάκου, «Πόλεμος και Ειρήνη» του Γιάννη Ρίτσου και ένα ορχηστρικό «Καημοί στη γειτονιά».
Αφηγήσεις της μεγάλης δασκάλας
Η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου μάς μιλά μέσα από το βιβλίο της, «Ο μύθος μιας Χορωδίας»:
«Τη Μικτή Χορωδία του Δήμου Αμαρουσίου διδάσκω και διευθύνω από το 1986. Αποτελείται από 50 μέλη. Πολλοί είναι εργαζόμενοι σε διάφορους τομείς. Άτομα που μεγάλωσαν σε εποχές που οι Μαρουσιώτες σε μικρές παρέες έδιναν τις βραδινές τους συναυλίες στα γραφικά ταβερνάκια του Μαρουσιού. Με τους ήχους της κιθάρας τους γέμιζαν την ήρεμη ατμόσφαιρα με τις όμορφες καντάδες τους.
Στη χορωδία βρήκαν τη ζεστασιά της ομαδικής δουλειάς. Τις βραδινές πρόβες που γεμίζουν τη ζωή τους. Μαζί μου γνώρισαν ένα ευρύ φάσμα τραγουδιών, από κλασικό μέχρι έντεχνο ελληνικό τραγούδι.
Είναι ένα πειθαρχημένο σύνολο με όμορφο άκουσμα. Έχουμε δώσει πολλές συναυλίες με πλούσιο ρεπερτόριο και επίσης πολλές συναυλίες – αφιερώματα στους μεγάλους της ποίησης και της μουσικής. Όπως αφιερώματα στους Γιάννη Ρίτσο, Γιώργο Σεφέρη, στον Ιάκωβο Καμπανέλη, στον Κώστα Βίρβο, στον Μίκη Θεοδωράκη, στον Χρήστο Λεοντή. Επίσης στον Πυθαγόρα, τον Γιώργο Κατσαρό κ.α.
Η χορωδία έχει δώσει συναυλίες και εκτός Ελλάδας. Στη Μάλτα, στη Νέα Υόρκη σε μεγάλη έκθεση ελληνικών προϊόντων, όπου ο Δήμος Αμαρουσίου συμμετείχε με περίπτερο δικό του. Καθώς και στην Κύπρο όπως έχω αναφέρει, που την συνόδευσε ο τότε Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου. Τα έξοδα ανέλαβε ο Δήμος Αμαρουσίου.
Όμως θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα. Μεγαλύτερες και πιο λαμπρές εμφανίσεις, μια που αυτή η χορωδία ανήκει σ’ έναν πολιτιστικό οργανισμό. Για διάφορους λόγους τα οράματά μας δεν βρήκαν ακόμα το δρόμο τους. Ελπίζω πως σύντομα αυτό το όμορφο σύνολο θα μπορέσει ν’ ανοίξει πιο πολύ τα φτερά του».
Η νέα μαέστρος της χορωδίας Όλγα Αλεξοπούλου
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ανώτερα Θεωρητικά με καθηγητές τους Κ. Θ. Ευαγγελάτο (Αντίστιξη, Φούγκα και Ενορχήστρωση) και Στ. Ουλκέρογλου (Αρμονία και Σύνθεση) και Δίπλωμα Πιάνου με την Borislava Taneva.
Τον Οκτώβρη του 2008 ολοκλήρωσε τον κύκλο σπουδών στη Διεύθυνση Χορωδίας με την Theodora Pavlovitch και αποφοίτησε με Master από την Ανώτατη Μουσική Ακαδημία της Σόφιας “Pancho Vladigerov”.
Την περίοδο 2004-2008 υπήρξε μέλος και βοηθός μαέστρου στη χορωδία γυναικών “Vasil Arnaoudov “ Sophia Chamber Choir.
Τον Μάη του 2008 συμμετέχοντας στο φωνητικό κουαρτέτο “Euphonia”, απέσπασε πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό του Vittorio Venetto.
Από το 2008 ίδρυσε τάξη Διεύθυνσης Χορωδίας στο Δημοτικό Ωδείο Δήμου Μοσχάτου – Ταύρου καθώς και στο Ωδείο Αγίου Στεφάνου, όπου εργάζεται έως και σήμερα. Τον Ιούλιο του 2013 βραβεύθηκε ως η καλύτερη Μαέστρος στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Θρησκευτικής Μουσικής στην Πρέβεζα, ενώ το φωνητικό σύνολο “Vocal Inventions” του οποίου είναι ιδρυτής και μαέστρος, απέσπασε το αργυρό μετάλλιο.
Από το 2016 είναι 2η μαέστρος στην Παιδική Χορωδία Rosarte.