Γνωστή και ως «Economy-class-Syndrom» ή και «Travellers' thrombosis». Είναι η εμφάνιση θρόμβωσης στο φλεβικό δίκτυο των κάτω άκρων με ή χωρίς πνευμονοεμβολικές επιπλοκές έως και δύο εβδομάδες μετά από πολύωρο ταξίδι σε κάθισμα αεροπλάνου ή και επιβατηγού αυτοκινήτου.
Πώς εμφανίζεται και πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η κατάσταση
Ξεκινά από μια κατά κανόνα επώδυνη διόγκωση των κάτω άκρων, που μπορεί να γίνει μόνιμη και να μεταπέσει αργότερα σε μεταθρομβωτικό σύνδρομο, με εμφάνιση κιρσών και δερματικών αλλοιώσεων (έκζεμα, χρόνιο έλκος κ.λπ.). Σε ένα σημαντικό ποσοστό συνοδεύεται από ξαφνική δύσπνοια και εγκατάσταση πνευμονικής εμβολής, επιπλοκής που μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ασθενή.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τη θρόμβωση ταξιδιών
Ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας διακρίνουμε 3 ομάδες:
– 1η (χαμηλού κινδύνου): Εδώ υπάγεται κάθε επιβάτης που ταξιδεύει πάνω από 4 ώρες καθηλωμένος σε περιορισμένου χώρου κάθισμα μεταφορικού μέσου, κυρίως αεροπλάνου.
– 2η (μεσαίου κινδύνου): Όταν συνυπάρχουν ηλικία άνω των 40 ετών, καρδιακή ανεπάρκεια, έντονοι κιρσοί, χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, λήψη ορμονών, παχυσαρκία, εγκυμοσύνη.
– 3η (υψηλού κινδύνου): Επιπλέον της 1ης ομάδας όταν υπάρχουν κληρονομική τάση ή ιστορικό θρομβοεμβολικής νόσου, εγκατεστημένη κακοήθης νόσος, αιματολογικές διαταραχές, τραυματισμοί και ακινησία, πρόσφατη μεγάλη χειρουργική επέμβαση.
Πώς θα αποφύγουμε την εμφάνιση θρόμβωσης ταξιδίου
1. Ομάδα χαμηλού κινδύνου (γενικά μέτρα):
Κίνηση: Στο κάθισμα κίνηση δακτύλων των ποδιών και ισομετρικές κινήσεις με σπρώξιμο των πελμάτων στο πάτωμα. Σε όρθια στάση (αεροπλάνο): Συχνή έγερση και βήματα στο διάδρομο. Στο αυτοκίνητο: Συχνές στάσεις για ξεμούδιασμα και τέντωμα γονάτων. Άφθονη λήψη υγρών (όχι αλκοολούχα). Αποφυγή λήψης ηρεμιστικών και υπνωτικών σκευασμάτων στα αεροπορικά ταξίδια. Συνιστάται αποφυγή του καπνίσματος. Αποφυγή υπερβολικά στενών ενδυμάτων.
2. Στην ομάδα μεσαίου κινδύνου επιπλέον των γενικών μέτρων χρειάζεται χρήση ειδικών ελαστικών καλτσών. Επίσης μηχανικά μέσα ενεργητικής κινητοποίησης με ειδικό ελαστικό υποπόδιο.
3. Στην ομάδα υψηλού κινδύνου επιπλέον των προαναφερθέντων χρειάζεται χορήγηση ηπαρίνης πριν από το ταξίδι.
Υπάρχει επαρκής ενημέρωση;
Οι θρομβώσεις μετά από ένα ταξίδι αποτελούν περίπου το 10% όλων των διαγνωσμένων θρομβώσεων. Οι εταιρείες στα υπερατλαντικά τους ταξίδια ενημερώνουν με ασκήσεις μέσω Video και έκδοση ειδικών ενημερωτικών φυλλαδίων. Πέρα από αυτά, άτομα με γνωστό αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης οφείλουν πριν από ένα υπερατλαντικό ταξίδι να συμβουλευθούν τον γιατρό τους.
Κωνσταντίνος Παπαφώτης, Αγγειοχειρουργός