Την ικανότητα του κυττάρου να ρυθμίζει ποια γονίδια ενεργοποιούνται και ποια όχι μειώνουν βλάβες στο DNA, όπως ανακάλυψαν σε εργασία τους ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, υπό τον καθηγητή παθολογίας Ντέηβιντ Σινκλέρ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο μηχανισμός αυτός, πιθανότατα, αντιπροσωπεύει τον κοινό υπεύθυνο της γήρανσης.
«Αυτή είναι η πρώτη, εν δυνάμει θεμελιώδης και πρωταρχική αιτία για τη γήρανση, που έχουμε ποτέ βρει», δήλωσε ο Σινκλέρ και πρόσθεσε: «Μπορεί να υπάρχουν κι άλλες αιτίες, όμως η ανακάλυψή μας ότι η γήρανση ενός απλού κυττάρου μαγιάς σχετίζεται άμεσα με τη γήρανση των θηλαστικών αποτελεί μεγάλη έκπληξη».
Τη διαδικασία γήρανσης στα κύτταρα της μαγιάς είχε ανακαλύψει εδώ και μια δεκαετία η ομάδα του Σινκλέρ, την οποία μάλιστα είχε συνδέσει με την πρωτεϊνη Sir2 και συγκεκριμένα γονίδιά της. Αποδείχτηκε ότι όταν τα γονίδια αυτά πάθαιναν ζημιές μέσα στο χρόνο, αδυνατούσαν στη συνέχεια να ρυθμίσουν σωστά τη δραστηριότητα των γονιδίων, με συνέπεια να επέρχεται σταδιακά η φθορά και η γήρανση των κυττάρων. Κάτι που σημαίνει ότι αν σε περίπτωση βλάβης δίνεται εντολή να ενεργοποιηθούν λανθασμένα γονίδια, βλάπτεται το κύτταρο.
Τώρα όμως η ίδια επιστημονική ομάδα, κάνοντας πειράματα σε ποντίκια, επιβεβαίωσε ότι ο ίδιος μηχανισμός ισχύει και στα θηλαστικά, και κατά συνέπεια στον άνθρωπο. Σε ένα κύτταρο νεφρού για παράδειγμα, όλα τα γονίδια του συκωτιού είναι απενεργοποιημένα. Αν κατά λάθος μερικά από αυτά ενεργοποιηθούν, αυτό θα βλάψει το νεφρό.
Η βλάβη συνήθως ξεκινά από φθορά των μιτοχονδρίων μέσα στα κύτταρα, κάτι που οδηγεί σε χρόνια απορρύθμιση της ορθής έκφρασης των γονιδίων. σο για την ηλιακή ακτινοβολία ή τις χημικές ουσίες που εισέρχονται στο σώμα μας προκαλούν περιορισμένες βλάβες του DNA, κάτι που μέχρι τώρα ήταν ασαφές πώς προκαλούνται πιο γενικευμένες μεταβολές στην ενεργοποίηση των γονιδίων.
Με τη νέα αυτή ανακάλυψη, οι επιστήμονες προσδοκούν ότι μπορεί να έχει ευεργετικές θεραπευτικές επιπτώσεις στο μέλλον και πιθανώς να οδηγήσει σε τρόπους για το σταμάτημα ή και την αναστροφή της διαδικασίας γήρανσης.