Με τα κριτήρια αυτά οδηγηθήκαμε στην αναζήτηση της βέλτιστης λύσης σε κάθε δήμο. Μετά από δουλειά πράγματι μηνών καταλήξαμε αφού αποκλείσαμε κάθε εναλλακτική δυνατότητα, στην καλύτερη δυνατή οργάνωση κάθε νομού, τηρώντας πάντα τα ίδια κριτήρια για κάθε ομοειδή κατηγορία. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων η λύση που προκύπτει ως βέλτιστη είναι μία, γι’ αυτό και μία εισηγούμαστε.
Υπάρχουν λίγες περιπτώσεις όπου η εφαρμογή αυτών των κριτηρίων μπορεί να οδηγήσει σε δύο διαφορετικές λύσεις που μπορούν σε αυτή την περίπτωση να αξιολογηθούν ότι ανταποκρίνονται εξίσου στην εκ των πραγμάτων πολυπαραγοντική διαδικασία της χωροθέτησης.
Στις περιπτώσεις αυτές θέτουμε σε διαβούλευση και τις δύο εναλλακτικές λύσεις που μας προκύπτουν. Πρόκειται συγκεκριμένα για 14 περιπτώσεις στο σύνολο 333 Δήμων που είναι ακριβώς οι Δήμοι που προτείνουμε. Τις επόμενες ημέρες και ως την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, θα έχουμε τη δυνατότητα να συναξιολογήσουμε τα επιχειρήματα που θα αναπτυχθούν στο δημόσιο διάλογο, ώστε να καταλήξουμε στην τελική οριστική καλύτερη δυνατή επιλογή.
Προφανώς βέβαια, το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλη προτεινόμενη λύση. Όλες τίθενται σε διαβούλευση και σε όλες θα αξιολογηθεί κάθε παρατήρηση, κάθε προβληματισμός, κάθε πρόταση που βελτιώνει τη συνολική λύση.
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να τονίσω κάτι ακόμη. Κάθε ένας έχει και δικαιούται να έχει την άποψή του για το τι θεωρεί προσφορότερο. Ευθύνη δική μας όμως είναι να εναρμονίσουμε τις ανάγκες κάθε τοπικής κοινωνίας ξεχωριστά, με τις ανάγκες του συνόλου του νομού εντός του οποίου οργανώνεται η χωροθέτηση.
Και ακόμη παραπέρα και όλων των νομών τη χωροθέτηση να την εναρμονίσουμε στη βάση εθνικών κριτηρίων που εφαρμόζονται σε κάθε ομοειδή περίπτωση. Όπως είπαμε, θα ακούσουμε με προσοχή κάθε άποψη, αλλά στο τέλος δεν μπορούμε παρά να ανταποκριθούμε στην ευθύνη που έχουμε για μία συνολική ενιαία αντικειμενική πρόταση που εξυπηρετεί το γενικό συμφέρον και αυτό θα κάνουμε βεβαίως εισηγούμενοι στη Βουλή, η οποία και θα αποφασίζει.
Δυο λόγια για το τι αλλάζει με τον «Καλλικράτη», γιατί «Καλλικράτης» δεν είναι μόνο οι αλλαγές στα όρια Δήμων και Περιφερειών.
Αρμοδιότητες: Με τον «Καλλικράτης» πράγματι όπως είπε ο Πρωθυπουργός προωθούμε μια εκτεταμένη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, τη σημαντικότερη ίσως έως σήμερα. Αυτές συνοδεύονται εξ αρχής από τους αντίστοιχους πόρους και το αντίστοιχο προσωπικό και αυτό υπογραμμίζεται. Η αρχή αυτή δε θα τηρηθεί απαρέγκλιτα με απόλυτη αυστηρότητα.
Δεν θα επαναληφθεί το φαινόμενο να μεταφέρονται απλώς ευθύνες χωρίς την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων. Κατά συνέπεια, οι νέοι Δήμοι και οι νέες Περιφέρειες θα έχουν περισσότερες δυνατότητες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των πολιτών, γιατί περί αυτού πρόκειται.
Επιτρέψτε μου σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσω όλους σας για τη στενή συνεργασία που είχαμε όλο αυτό το διάστημα των τελευταίων μηνών για το συγκεκριμένο θέμα. Η ειλικρινής προσπάθεια, κ. Πρόεδρε, για πραγματική και ουσιαστική μεταφορά αρμοδιοτήτων απ’ όλα τα Υπουργεία στην αποκεντρωμένη διοίκηση, αλλά και στην αυτοδιοίκηση, έφτασε σε αρκετές περιπτώσεις, και αυτό πρέπει να το υπογραμμίσω, στα όρια που το Σύνταγμα επιτρέπει.
Συγκεκριμένα: Οι νέες αρμοδιότητες των νέων Δήμων αφορούν στους τομείς Πολεοδομίας, Πρόνοιας, Υγείας, Παιδείας, Εμπορίου, Μεταφορών. Επίσης στο πλαίσιο της νησιωτικότητας, οι Δήμοι αποκτούν ακόμη περισσότερες αρμοδιότητες ώστε να αναδειχθούν σε πραγματικά κυβερνεία.
Σε ό,τι αφορά τώρα Περιφέρειες, οι νέες αρμοδιότητες αφορούν στην περιφερειακή ανάπτυξη, όπως τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα και τη συμμετοχή στην κατάρτιση και εφαρμογή του ΕΣΠΑ για την περίοδο 2007-2013. Αφορούν στις Δημόσιες Υγειονομικές Περιφέρειες, στις ΔΥΠΕ. Αφορούν στην κατασκευή, συντήρηση και ανακαίνιση οδών μαζί με τις αντίστοιχες βεβαίως μελέτες και την εκπόνησή τους.
Στο σχεδιασμό, στη μελέτη, στην κατασκευή και συντήρηση συγκοινωνιακών, αντιπλημμυρικών, κτιριακών, ηλεκτρομηχανολογικών, λιμενικών έργων, αλλά και εγγειοβελτιωτικών έργων. Στην εποπτεία των δημόσιων ΙΕΚ, στην αδειοδότηση πολιτιστικού χαρακτήρα φορέων της Περιφέρειας.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Περιφέρεια Αττικής και στο μητροπολιτικό διαμέρισμα Θεσσαλονίκης, μεταφέρονται επιπλέον αρμοδιότητες με στόχο την ανάπτυξη και την εύρυθμη λειτουργία των δύο μεγαλύτερων χωρικών ενοτήτων της χώρας και όλα αυτά ως πρώτο βήμα, ως η νέα αρχή.
Όσον αφορά στα οικονομικά, το σχέδιο «Καλλικράτης» δίνει επίσης έμφαση στην εξασφάλιση της απρόσκοπτης χρηματοδότησης των νέων ΟΤΑ. Καθιερώνονται οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι για την οικονομική στήριξη των Δήμων και των Περιφερειών.
Συγκεκριμένα οι ΚΑΠ των Δήμων περιλαμβάνουν: Το φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, αλλά και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Οι ΚΑΠ των Περιφερειών περιλαμβάνουν: Το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, το φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Η σύνδεση των πόρων της αυτοδιοίκησης με το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας ειδικά, που είναι ένας δυναμικός φόρος και πόρος, εξασφαλίζει στην αυτοδιοίκηση την καλύτερη δυνατή οικονομική θέση που μπορεί να αποκτήσει.
Μια κρίσιμη καινοτομία του προγράμματος, η εξυγίανση των υπερχρεωμένων Δήμων. Σε Δήμους ή πρώην Δήμους που έχουν υπερβολικό δανεισμό ή άλλα χρέη, εισάγεται διαδικασία εξυγίανσης βάσει ειδικού προγράμματος. Με την υπαγωγή στο πρόγραμμα τίθενται για πρώτη φορά αυστηρά όρια στο δανεισμό των Δήμων, περιορίζονται οι προσλήψεις, παρακολουθείται το πρόγραμμα εξυγίανσης.
