Συμμετέχοντας στον εορτασμό για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 τα Αρσάκεια Σχολεία, παρουσιάζουν δύο ολοκληρωμένες σειρές έργων του ζωγράφου Γιώργου Κόρδη, εμπνευσμένες από τα σχετικά γεγονότα και τη λογοτεχνία.
Η έκθεση, που έπειτα από παράταση που πήρε, θα διαρκέσει μέχρι και τις 20 Δεκεμβρίου 2021, έχει τίτλο «1821. Το λερωμένο λευκό. Έκθεση μνήμης του αγώνα για ελευθερία» και πραγματοποιείται στους χώρους των Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων της Εκάλης.
Εκεί, εκτίθεται πρωτίστως ένα σύνθετο εικαστικό υλικό, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά, εμπνευσμένο από τα τρία Σχεδιάσματα του Διονυσίου Σολωμού στους Ελεύθερους Πολιορκημένους.
Πρόκειται για δύο συλλεκτικά χειροποίητα Βιβλία τέχνης για το Α΄ και Γ΄ Σχεδίασμα και ένα μεγάλων διαστάσεων ψηφιακό έργο (50εκ.x650 εκ.) για το Β΄ Σχεδίασμα.
Το εικαστικό αυτό υλικό, συμπληρώνει μια παλιότερη χρονικά ενότητα του ζωγράφου από 16 μνημειακά έργα μικτής τεχνικής. Πρόκειται για πορτρέτα γνωστών ηρώων, όπως ο Καραϊσκάκης, η Μπουμπουλίνα και ο Νικηταράς, καθώς και απεικονίσεις γεγονότων που αποδίδονται με το προσωπικό ύφος του δημιουργού. Φιλοτεχνημένα μέσα από έναν πλούτο διαφορετικών υλικών – από κάρβουνο, αυγοτέμπερα, παστέλ κι ακρυλικά -, τα έργα αυτά επαναφέρουν στο παρόν τον απόηχο του 1821.
«Κανείς που εισέρχεται σε πόλεμο δεν μένει ανέγγιχτος»
Όπως σημειώνει ο δημιουργός, με τον τίτλο της έκθεσής του «1821. Το Λερωμένο Λευκό» ήθελε να δηλώσει πως οι Έλληνες του 1821 μπήκαν στον πόλεμο, κέρδισαν με τις θυσίες τους και τη βοήθεια ξένων «συμμάχων» την ελευθερία τους, αλλά μέσα στον αγώνα αυτό «λερώθηκαν», άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο.
Αναγκάστηκαν να ματώσουν, να σκοτώσουν… Κανείς που εισέρχεται σε πόλεμο δεν μένει ανέγγιχτος, όσο κι αν έχει το δίκιο με το μέρος του…. Σε κάθε πόλεμο, σε κάθε είδους πόλεμο, όλοι τσαλακώνονται, οι ψυχές λερώνονται και όλοι βγαίνουν από αυτόν αμαυρωμένοι. Γι’ αυτό στη μεγάλη σειρά των έργων με τους ήρωες, εικονίζονται εξαγιασμένοι μεν για τον δίκαιο αγώνα τους ενάντια στο σκοτάδι των εξουσιαστών τυράννων, αλλά ζωγραφίζονται με τσαλακωμένα φωτοστέφανα μέσα «σε αγγελικό και μαύρο φως». Επάνω στην κεντρική αυτή ιδέα, κάποιοι επώνυμοι ήρωες και άγνωστοι αγωνιστές εικονίζονται με φτερά ως Άγγελοι φωτός που ευαγγελίζονται το μήνυμα της ελευθερίας. Άλλοι, ως Άγιοι.
Το «παρών» των μαθητών
Η έκθεση πλαισιώνεται από τις εκπαιδευτικές εικαστικές δράσεις μαθητών του Α΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης. Μάλιστα, παρουσιάζεται ένα βίντεο στο οποίο μαθητές του σχολείου προσεγγίζουν δραματουργικά το εικαστικό υλικό του Συλλεκτικού βιβλίου τέχνης στο Α’ Σχεδίασμα. Οι μαθητές συνομίλησαν με τον Γ. Κόρδη το καλοκαίρι στο Κέντρο Τέχνης ΜΕΤΣ, βιντεοσκόπησαν τη συνέντευξη και την απομαγνητοφώνησαν, συζήτησαν εκ του φυσικού για τα έργα που εκτίθενται και παρακολούθησαν τον ζωγράφο να δημιουργεί μπροστά τους ψηφιακά έργα. Επίσης, ετοίμασαν εικαστικό δρώμενο με την καθοδήγηση του θεατρολόγου των σχολείων και εκπόνησαν εργασίες στις οποίες συνδυάζουν λόγο και καλλιτεχνικές δημιουργίες, προσέγγισαν πολύπλευρα το εικαστικό έργο του δημιουργού και του Διονυσίου Σολωμού και το παρουσιάζουν στο κοινό. Στην έκθεση οι ίδιοι οι μαθητές και οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί, τους ξεναγούν διαδραστικά μέσα από οθόνες και υπολογιστές τους επισκέπτες της έκθεσης που στήθηκε στο δικό τους σχολείο, κάτι πρωτότυπο και εντυπωσιακό!
Η έκθεση είναι προσβάσιμη στο κοινό κατόπιν ραντεβού και με τήρηση όλων των προβλεπόμενων υγειονομικών πρωτοκόλλων.
Για την έκθεση υπάρχει πλήρης διαδικτυακή πρόσβαση στο www.arsakeio.gr/gr/ekthesi όπου μπορεί κανείς να δει όλα τα έργα, το σκεπτικό, τις εργασίες των μαθητών, βίντεο και αναλύσεις.
Ποιος είναι ο Γιώργος Κόρδης
Ο Γιώργος Κόρδης, κληρονόμος της Βυζαντινής τέχνης και αισθητικής, θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους και πιο αυθεντικούς εκπροσώπους της σύγχρονης ζωγραφικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σπούδασε Θεολογία στο ΕΚΠΑ και αγιογραφία με τον πατέρα Συμεών Συμεού. Παρακολούθησε μαθήματα μεσαιωνικών τεχνικών (ψηφιδωτό, νωπογραφία, τεχνικές χρυσωμάτων, αυγοτέμπερα) στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μουσείου της Βοστώνης. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Θεολογία (Thm, Holy Cross School of Theology, Boston) και Διδακτορικού Διπλώματος (PhD, ΕΚΠΑ). Έχει μελετήσει τη θεωρία και την αισθητική της Βυζαντινής ζωγραφικής και έγραψε πολλές μονογραφίες και σχετικά άρθρα. Δίδαξε στο ΕΚΠΑ ως Επίκουρος Καθηγητής (2003-2013) και ως Επισκέπτης Καθηγητής σε πολλά Πανεπιστήμια του εξωτερικού, μεταξύ των οποίων το Yale University και το Notre Dame University.
Στη ζωγραφική διαμόρφωσε προσωπικό ύφος με πολλές επιδράσεις και δάνεια από τον μοντερνισμό, τον υπερρεαλισμό και τη λαϊκή τέχνη, ενώ το εικονογραφικό του έργο συνδυάζει το ερευνητικό στοιχείο με την πρωτοτυπία. Έργα του Γιώργου Κόρδη κοσμούν μεγάλους ναούς, σπουδαία μουσεία, καθώς και πολλές ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας. Παράλληλα, έχει εικονογραφήσει πολλά βιβλία και επιχείρησε εικαστικούς διαλόγους με σημαντικούς Έλληνες λογοτέχνες (Παπαδιαμάντης, Ελύτης, Καρυωτάκης, Κόντογλου, Σεφέρης, Σολωμός κ.ά.).