Η πρόληψη λοιπόν της ΑτΠ κινείται σε δύο άξονες. Αφενός προλαμβάνοντας τη γέννηση ελλιποβαρών πρόωρων νεογνών, και αφ’ετέρου περιορίζοντας τους παράγοντες κινδύνου μέσα στη μονάδα νοσηλείας των νεογνών. Πέραν τούτου, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της ΑτΠ στα πρώιμα στάδιά της προλαμβάνει τα όψιμα στάδια της πάθησης.
• Πώς θεραπεύεται η ΑτΠ;
H πιο αποδοτική θεραπεία είναι η εφαρμογή diode laser φωτοπηξίας (ή/και κρυοπηξίας) στον περιφερικό ανάγγειο αμφιβληστροειδή προκειμένου να υποστραφεί η ανάπτυξη των παθολογικών νεοαγγείων. Πρόκειται για μια θεραπευτική παρέμβαση που μειώνει τουλάχιστον κατά 50% τη πιθανότητα σοβαρής απώλειας όρασης. Αποδίδει βεβαίως μόνο εφόσον εφαρμοστεί στο κατάλληλο χρονικό σημείο πριν την όψιμη εμφάνιση αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς. Στα στάδια 4 και 5 της ΑτΠ εφαρμόζονται τεχνικές μικροχειρουργικής του οφθαλμού (υαλοειδεκτομή ή/και ένθεση σκληρικού μοσχεύματος) με καλύτερα αποτελέσματα πλέον σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, συνολικά όμως η πρόγνωση για ουσιαστική λειτουργική αποκατάσταση των οφθαλμών αυτών παραμένει φτωχή. Τελευταία εφαρμόζεται στα πλαίσια κλινικών ερευνητικών αλλά και «παρηγορητικών» πρωτοκόλλων ενδοφθάλμια φαρμακοθεραπεία με τη χρήση παραγόντων που αναστέλλουν την ανάπτυξη των νεοαγγείων (κατά του VEGF) με ή χωρίς ταυτόχρονη laser φωτοπηξία. Είναι μια προσέγγιση με σαφή παθοφυσιολογική βάση, η οποία όμως απαιτεί πιστοποίηση μέσω κλινικών ερευνών (που βρίσκονται εν εξελίξει).
Συμπερασματικά, η ΑτΠ αποτελεί μια πάθηση των πρόωρων νεογνών χαμηλού βάρους για τη καταπολέμηση της οποίας απαιτείται συντονισμένη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση από πλευράς νεογνολόγου και εξειδικευμένου οφθαλμιάτρου. Κάθε νεογνό υψηλού κινδύνου (βάρος < 1250, εβδομάδες κύησης < 32) πρέπει να υποβάλλεται σε αυστηρά προκαθορισμένο πρωτόκολλο βυθοσκόπησης και σε θεραπεία εφόσον πληρεί συγκεκριμένα κλινικά κριτήρια. Το παράδοξο είναι πως παρότι η νεογνολογική και οφθαλμολογική φροντίδα έχουν προοδεύσει σημαντικά σε σχέση με το 1942, οπότε και περιγράφηκε για πρώτη φορά η ΑτΠ, οι δυνατότητες πλέον επιβίωσης υπερβολικά ελλιποβαρών πρόωρων νεογνών, μια κατάκτηση της Παιδιατρικής των τελευταίων δεκαετιών, έχουν ανυψώσει τον πήχυ όσον αφορά τη βαρύτητα της σημερινής ΑτΠ. Οι προσπάθειες αναχαίτισής της συνεχίζονται πλέον με εκθετικό ρυθμό παγκοσμίως.
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Κ. ΧΑΡΩΝΗ,
Μ.D. Διπλ. American & European Boards of Ophthalmology
Διευθυντής Τμήματος Αμφιβληστροειδούς,
Χειρουργική Υαλοειδούς-Αμφιβληστροειδούς, Οφθαλμικές Φλεγμονές
………………………………..
Ιατρικό Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας Athens Vision Κεντρικό: Λεωφ. Συγγρού 328-330, 176 73 Καλλιθέα
Τηλ. Κέντρο: 210-95.95.215 • Fax: 210-95.15.120
Αμαρουσίου: Λ. Κηφισίας 76 & Πάρνωνος, 151 25 Μαρούσι
(είσοδος από την οδό Πάρνωνος) Τηλ.: 210 61 25 325 • Fax: 210 61 22 570 email: acharonis@athensvision.gr
