Γράφει η Zωή Ράπτη
Υφυπουργός Υγείας
Βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών
Ο χρόνος συνήθως φαίνεται να περνά γρήγορα. Όμως, υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάθε ημέρα φαντάζει σαν μήνας.
Η πατρίδα μας κι ο κόσμος ολόκληρος νιώθει τον χρόνο να περνάει αργά βιώνοντας τις δοκιμασίες και τα προβλήματα που έφερε μαζί της η πανδημία της Covid-19. Η παγκόσμια κρίση δεν είχε αντίκτυπο μόνο στην σωματική υγεία των πληθυσμών, στις αντοχές των δημόσιων υπηρεσιών υγείας αλλά και στην Ψυχική Υγεία των ανθρώπων. Αυτό, ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης το αντιλήφθηκε αμέσως και γι’ αυτό δημιούργησε θέση Υφυπουργού Υγείας με αρμοδιότητα την Ψυχική Υγεία.
Η ανάθεση αυτού του καθήκοντος στο πρόσωπό μου ήταν και είναι μεγάλη τιμή.
Επειδή οι πολιτικοί έχουν υποχρέωση όχι μόνο να δρουν, αλλά να ενημερώνουν το κοινό για τα πεπραγμένα τους, οφείλω να αναφέρω ενδεικτικά μερικά από αυτά.
Aπό τις πρώτες δράσεις μας ήταν η ανάπτυξη τηλεφωνικών γραμμών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τον γενικό πληθυσμό κατά τη διάρκεια της πανδημίας (10306), για τους ογκολογικούς ασθενείς και για τους καπνιστές (215 2152121) σε συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και για το Αλτσχάιμερ και την Άνοια (1102). Παράλληλα με τα παραπάνω, παρέχουμε ψυχοκοινωνική υποστήριξη ασθενών Covid-19, που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία, των οικογενειών τους και του υγειονομικού προσωπικού, σε συνεργασία με 24 Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες που χρηματοδοτούνται και εποπτεύονται από το Yπουργείο Yγείας.
Σημαντική για την αποστολή μας είναι η νομοθεσία που περάσαμε για τη νέα μορφή Μονάδων Ψυχικής Υγείας, τις Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση. Φιλοδοξούμε να συμβάλλει σημαντικά στην ψυχική υγεία των πολιτών, προλαμβάνοντας καταστάσεις πριν αυτές εξελιχθούν δυσάρεστα.
Επίσης, ενισχύσαμε με προσωπικό τις δημοτικές δομές ψυχικής υγείας με προσλήψεις ψυχιάτρων, παιδοψυχιάτρων αλλά και 215 ειδικευόμενους νοσηλευτές.
Επιπλέον, νομοθετήσαμε τη δυνατότητα σε Σχολές και Τμήματα των Α.Ε.Ι. της χώρας, να ιδρύονται Κέντρα Ημέρας για την παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και συμβουλευτικής στους φοιτητές. Στα πεπραγμένα, επίσης, περιλαμβάνεται η ανάπτυξη του δικτύου Τηλεψυχιατρικής, υπό τη μορφή ολοκληρωμένου ψηφιακού εξωτερικού ιατρείου (υπηρεσίες συνταγογράφησης, γνωματεύσεις, έκδοση πιστοποιητικών) για την εξ αποστάσεως υποστήριξη ενήλικων και ανήλικων κατοίκων απομακρυσμένων περιοχών.
Ήδη, ξεκίνησε πιλοτική εφαρμογή στο Καστελλόριζο και σχεδιάζονται άμεσα ανάλογες Μονάδες σε νησιά και ορεινές περιοχές. Στα μείζονος σημασίας έργα στον τομέα μας είναι η υπογραφή της νέας επταετούς Προγραμματικής Σύμβασης για τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων στους Δήμους, με το Υπουργείο Εσωτερικών, την ΕΕΤΑΑ, την ΚΕΔΕ και τον ΟΚΑΝΑ, συνολικού ύψους 84 εκατ. ευρώ, για την υλοποίηση δράσεων σχετικά με την πρόληψη των εξαρτήσεων (ναρκωτικά, αλκοόλ, διαδίκτυο), ενώ ταυτόχρονα ολοκληρώσαμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών.
Αναζητώντας πόρους για την προώθηση των σχεδίων μας, υποβάλαμε στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο ΕΣΠΑ ολοκληρωμένες προτάσεις για χρηματοδότηση πρωτογενών δράσεων για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις. Αφορούν τη δημιουργία νέων δομών ψυχικής υγείας σε όλη την Επικράτεια, με έμφαση στα παιδιά, στους εφήβους και στην Τρίτη Ηλικία.
Αξίζει να αναφερθεί ότι χρηματοδοτούμε για πρώτη φορά τους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης (ΚΟΙΣΠΕ) για την υποστήριξη της αποκατάστασης και επανένταξης των ψυχικά πασχόντων στην κοινωνία.
Από τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Υγείας, είναι σημαντικό να γίνει μνεία και στη δημιουργία, με τη δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», Εθνικού Κέντρου Αναφοράς πρόληψης, υποστήριξης και προαγωγής της ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων.
Τη βελτίωση της ψυχικής υγείας των νέων στοχεύει να υπηρετήσει το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπογράψαμε με την UNICEF για την πρόληψη και ψυχοκοινωνική υποστήριξη παιδιών και εφήβων, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης σε πάσχοντες από διατροφικές διαταραχές και παχυσαρκία.
Στο Υπουργείο Υγείας, τον μήνα που πέρασε, επικεντρωθήκαμε στην ψυχοκοινωνική υποστήριξη των συνανθρώπων μας που έζησαν από κοντά τις καταστροφικές πυρκαγιές που ξέσπασαν στη χώρα μας.
Πιο συγκεκριμένα, επεκτείναμε την τηλεφωνική γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, ώστε να παρασχεθεί υποστήριξη και στους πληγέντες.
Συγκροτήσαμε κλιμάκια ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, προκειμένου να παρέχουν επιτόπια υποστήριξη στους πληγέντες.
Τα κλιμάκια αυτά ξεκίνησαν να παρέχουν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε πυρόπληκτους της περιοχής της Βόρειας Αττικής, με επιτόπιες επισκέψεις στα ξενοδοχεία που φιλοξενούνται. Παρείχαν υπηρεσίες Α’ Βοηθειών Ψυχικής Υγείας και συνομίλησαν με τους εξυπηρετούμενους, καταγράφοντας τα αιτήματα και τις ανάγκες τους στους Δήμους Αχαρνών (Βαρυμπόμπη) και Κηφισιάς.
Επίσης, κλιμάκια επαγγελματιών ψυχικής υγείας μετέβησαν και βρίσκονται ακόμα στην Εύβοια, στην Ηλεία και στην Αρκαδία. Τα αιτήματα των εξυπηρετούμενων διασυνδέθηκαν με τοπικούς φορείς και ομάδες για την καλύτερη κάλυψή τους, ενώ παρασχέθηκαν και είδη πρώτης ανάγκης στους πληγέντες.
Πέραν των ανωτέρω, η Ελλάδα πρωτοπορεί στις διεθνείς εξελίξεις των ζητημάτων Ψυχικής Υγείας που συνδέονται με την πανδημία. Στις 22-23 Ιουλίου 2021 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα Διεθνές Συνέδριο με θέμα την Ψυχική Υγεία μετά την πανδημία Covid-19, με συνδιοργανωτές το Υπουργείο Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Την κήρυξη της έναρξης του Συνεδρίου, έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και παραβρέθηκαν 53 χώρες που ανήκουν στην αρμοδιότητα του ΠΟΥ Ευρώπης. Το συνέδριο ολοκλήρωσε τις εργασίες του με την ομόφωνη υιοθέτηση της «Διακήρυξης των Αθηνών», όπου τα κράτη δεσμεύτηκαν σε κοινές αρχές πολιτικών για την ψυχική υγεία κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία.
Καταφέραμε τα παραπάνω και αρκετά ακόμη, υπό την πίεση της πανδημίας και της δεκαετούς οικονομικής κρίσης από την οποία εξερχόταν η χώρα. Με αυτή την ταχύτητα και τη συνέπεια σκοπεύουμε να συνεχίσουμε, με το όραμα να μη μείνει κανένας μόνος, κανένας πίσω.
