Γράφει ο Γεώργιος Γενετζάκης, φιλόλογος στο Χαλάνδρι
Το θέμα ήδη συζητείται ευρέως: Η ηχηρή απουσία των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης, με εξαίρεση της κυρίας Ζωής Κωνσταντοπούλου, από τη νεκρώσιμη ακολουθία του Σαββόπουλου. Προφανώς η συγκεκριμένη ενέργεια είχε έναν συμβολισμό, ένα μήνυμα που μάλλον σχετίζεται με τις τελευταίες πολιτικές θέσεις του αείμνηστου που δυσαρεστούσαν οπαδούς της σύγχρονης Αριστεράς.
Θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις:
Ο Διονύσης Σαββόπουλος κηδεύτηκε «δημοσία δαπάνη» όχι, γιατί ήταν αρεστός στη σημερινή κυβέρνηση -πράγμα που δεν αμφισβητείται-, αλλά για τη μεγάλη και πολύχρονη καλλιτεχνική του προσφορά, η οποία μάλιστα συνέπεσε με μία σημαντική ιστορική περίοδο της Πατρίδας μας: τη δικτατορία των Συνταγματαρχών και τη Μεταπολίτευση. Ο Διονύσης Σαββόπουλος με το σημαντικό του έργο ένωσε τον Ελληνισμό και τόνωσε την πίστη του στην αναγκαιότητα και το εφικτό των κοινωνικών αλλαγών. Η καλλιτεχνική του δημιουργία ταυτίστηκε με τους αγώνες για ελευθερία. Το έργο του θα ακούγεται από τις νέες γενιές, όταν όλοι εμείς που συζητάμε σήμερα θα έχουμε φύγει από αυτόν τον κόσμο. Αυτός είναι ο λόγος που κηδεύτηκε «δημοσία δαπάνη».
Παράλληλα, οφείλουμε να αποδεχτούμε ότι ο κάθε καλλιτέχνης έχει δικαίωμα να διατυπώνει ελεύθερα τις απόψεις του, όπως και να τις αναθεωρεί. Όντως, σε μία μεγάλη περίοδο της ζωής του ταυτίστηκε με την Αριστερά της εποχής του, αλλά κάποια στιγμή έκρινε ότι έπρεπε να ασκήσει κριτική σε αυτή και συγχρόνως να αναγνωρίσει το δίκαιο και της άλλης πλευράς. Ο Σαββόπουλος είχε παρρησία γνώμης. Δεν ήταν ζηλωτής. Δεν ήταν στρατευμένος καλλιτέχνης. Άλλωστε, το Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του πολίτη για την ελευθερία έκφρασης προϋποθέτει και τη διαφωνία, που προάγει τον πολιτισμό.
Και ερχόμαστε στη στάση των απόντων πολιτικών αρχηγών. Καταρχάς οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι ο πολιτικός με τον λόγο του και τη συμπεριφορά του γίνεται οδοδείκτης αξιών- στάση ζωής. Ποιο μήνυμα έδωσε η απουσία των συγκεκριμένων πολιτικών αρχηγών από την εξόδιο ακολουθία; «Δεν πάμε στην κηδεία αυτού με τον οποίο διαφωνούμε». Είναι αυτή η θέση υπέρ της ενότητας του λαού; Πώς θα δείξουν αυτοί οι ηγέτες ότι η διαφωνία δεν μας καθιστά εχθρούς; Πώς θα διδάξουν ότι οι αντίθετες ιδέες δεν μας χωρίζουν, δεν μας πολώνουν; Γιατί δεν ανεχόμαστε τη διαφωνία και αναζητάμε μόνο οπαδούς; Οι συγκεκριμένοι πολιτικοί ευαγγελίζονται την ομόνοια και την καλοσύνη ή τη διχόνοια και τη μνησικακία; Οι πολίτες, ανεξαρτήτως κομματικής ιδεολογίας, δεν οφείλουν να συνεργάζονται μεταξύ τους καθημερινά μέσα σε ειρηνικό πλαίσιο;
Επιπρόσθετα, η απουσία τους αποτυπώνει και μία άλλη διάσταση: τον φόβο απέναντι στον θανόντα και την ένδεια επιχειρημάτων. Φοβήθηκαν οι πολιτικοί ότι η παρουσία τους στην κηδεία θα ενίσχυε τις θέσεις του Σαββόπουλου; Αντίθετα, όποιος δεν φοβάται για την ορθότητα των απόψεών του, δεν διστάζει να συνεργαστεί με τον πολιτικό του αντίπαλο και κατά συνέπεια η παρουσία τους στην τελετή θα αποδείκνυε την ψυχική τους ρώμη.
Επίσης και για λόγους ανθρωπιστικούς είναι αναγκαίος ο σεβασμός της μνήμης ενός νεκρού. Η σορός του είναι, ανεξαρτήτως των απόψεών του εν ζωή, άξια σεβασμού. Πόσο μάλλον για έναν καλλιτέχνη του μεγέθους του Σαββόπουλου! Οι ζώντες δείχνουν μεγαλοψυχία, ακόμη και αν διαφώνησαν κάποτε μαζί του. Ύστερα, απέναντι στον θάνατο, που είναι η κοινή μας μοίρα, είμαστε όλοι ίσοι.
Ο θάνατος αμβλύνει τα πάθη, κατευνάζει την όποια αντιπαλότητα αισθανόμαστε για κάποιον, μαλακώνει την ψυχή μας και κυρίως μας κάνει να θυμόμαστε μόνο τα καλά του θανόντος. Και στην προκειμένη περίπτωση, για τους όποιους επικριτές του αείμνηστου τραγουδοποιού, τα καλά που προσέφερε στον τόπο μας είναι μεγαλειώδη!
Και μία επιπλέον επισήμανση: Η ιδεολογία της αριστεράς, όπως τουλάχιστον διατυπώθηκε από τους κλασικούς θεωρητικούς της, αποτελεί πρόταση ειρηνικής συνύπαρξης, αλληλεγγύης, συγχώρησης, ενσυναίσθησης, υποχώρησης, σεμνότητας, συνεργασίας και κυρίως λογικής. Κατά την κρίση μου, οι απόντες πολιτικοί ηγέτες έπεσαν σε σοβαρό ατόπημα. Ας τους συγχωρέσουμε.
