Ξανά στο προσκήνιο έρχεται το θέμα της μεταφοράς των ταμειακών διαθεσίμων των Δήμων της χώρας στην Τράπεζα της Ελλάδος, το οποίο είχε πέσει σε φαινομενική αδράνεια από το 2015, όταν και είχε προκύψει για πρώτη φορά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), προκαλώντας αναταραχή και έντονες αντιδράσεις σε επίπεδο Αυτοδιοίκησης. Η σχετική Υπουργική Απόφαση του αν. υπουργού Οικονομικών Γ. Χουλιαράκη, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την Πέμπτη 24 Ιανουαρίου και, μεταξύ άλλων, υποχρεώνει τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, εντός 30 ημερών από τη δημοσίευσή της, να ανοίξουν λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος. Αναφέρει, ήδη από τον τίτλο της, πως αφορά τους «Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης που υπάγονται στην παρ.10 του αρ.69Α του ν. 4270/2014». Στην παρ.10 σαφώς αναγράφεται: «(…) συμπεριλαμβανομένων και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης A’ και B’ βαθμού (…)» και ορίζει ότι από την 1η Μαρτίου 2019 και εφεξής οι επιχορηγήσεις Δήμων και Περιφερειών από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) θα αποδίδονται υποχρεωτικά στο λογαριασμό του ΟΤΑ στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Συγκεκριμένα, η παρ.1 του αρ.4 της Υ.Α. αναφέρει:
«Από 01/03/2019 και εφεξής (…) Τα ποσά των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που κατανέμονται, βάσει των σχετικών αποφάσεων του Υπουργείου Εσωτερικών, στους OTA Α΄ και Β΄ Βαθμού, αποδίδονται υποχρεωτικά από την ως άνω ημερομηνία, με μεταφορά, από το λογαριασμό του Υπουργείου Εσωτερικών που τηρείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, σε λογαριασμό της ταμειακής διαχείρισης που τηρούν οι εν λόγω Φορείς στην Τράπεζα της Ελλάδος». Κάτι που σημαίνει ότι εφόσον κάποιος Δήμος δεν συμμορφωθεί στην υποχρέωση να ανοίξει εκεί λογαριασμό, δεν θα μπορεί να λαμβάνει χρήματα από τους ΚΑΠ.
Η απόφαση Χουλιαράκη προβλέπει (παρ.3 του αρ.1) ότι εντός 30 ημερών από τη δημοσίευσή της οι Φορείς «μεταφέρουν τα πλεονάζοντα ταμειακά τους διαθέσιμα», «όπως αυτά προσδιορίζονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 11», από τους λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός του Συστήματος Λογαριασμών Θησαυροφυλακίου (ΣΛΘ), στο λογαριασμό τους ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος. Οι Φορείς (παρ.1 του αρ.3) δύνανται να διατηρούν λογαριασμό εκτός ΣΛΘ για τη «διευκόλυνση των συναλλαγών τους».
Η ορθή χρήση του όρου «διευκόλυνση των συναλλαγών» ελέγχεται και αξιολογείται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) και τις εποπτεύουσες Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών με βάση τα εξής κριτήρια:
α) παροχή από το πιστωτικό ίδρυμα της δυνατότητας στο Φορέα να κάνει χρήση χρεωστικής ή πιστωτικής ή προπληρωμένης κάρτας,
β) να διενεργεί συναλλαγές εξ αποστάσεως μέσω δικτυακών ηλεκτρονικών εφαρμογών.
Η απόφαση διευκρινίζει ότι δεν νοείται «διευκόλυνση συναλλαγών» για τις περιπτώσεις που η ίδια δυνατότητα παρέχεται από τα συστήματα της Τράπεζας της Ελλάδος. Επιπλέον, οι Φορείς μεριμνούν (παρ.2 του αρ.3) για τον περιορισμό του πλήθους των λογαριασμών που διατηρούν σε πιστωτικά ιδρύματα στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο που απαιτείται για την ομαλή διενέργεια των συναλλαγών τους και όπως αναφέρεται, «άμεσα θα πρέπει να προβούν στο κλείσιμο
– των αδρανών τραπεζικών λογαριασμών,
– των λογαριασμών με ιδιαίτερα χαμηλά ή μηδενικά υπόλοιπα,
– λογαριασμών των οποίων έχει παύσει ο σκοπός για τον οποίο συστάθηκαν και να μεταφέρουν τα υπόλοιπα τους στον λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος».
Όσον αφορά τα όρια ρευστότητας σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός ΣΛΘ, ορίζεται (άρθρα 12 και 13) ο τρόπος με τον οποίο θα προκύπτει η αναγκαία ρευστότητα, αλλά και θα παρακολουθείται ο έλεγχος συμμόρφωσης της ρευστότητας των λογαριασμών εκτός ΣΛΘ. Σε περίπτωση που θα προκύπτει συστηματική υπέρβαση του μέγιστου ορίου ρευστότητας, το ΓΛΚ θα καταρτίζει χρονοδιάγραμμα μεταφοράς πλεοναζόντων ταμειακών διαθεσίμων του Φορέα στην Τράπεζα της Ελλάδος, το οποίο θα αποστέλλεται στο Φορέα που θα υποχρεούται να προβεί στις απαραίτητες κινήσεις για τη συμμόρφωση του με το εν λόγω χρονοδιάγραμμα.
Για τη μεταφορά των κεφαλαίων προς την Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπεται (αρ.5) η ύπαρξη ειδικής διαδικτυακής εφαρμογής. Το ΓΛΚ (αρ.6) θα παρακολουθεί τις κινήσεις και τα υπόλοιπα των λογαριασμών των Φορέων που τηρούνται σε πιστωτικά ιδρύματα, στο Ταμείο Παρακαταθηκών, καθώς και στην ταμειακή διαχείριση και στο κοινό κεφάλαιο στην Τράπεζα της Ελλάδος. Στην Υπουργική Απόφαση υπάρχουν προβλέψεις σχετικά με την υποβολή Πινάκων με στοιχεία ταμειακού προγραμματισμού. Οι συγκεκριμένες, αρχικά ισχύουν πιλοτικά μόνο για ορισμένους –ρητά αναγραφόμενους– Φορείς. Οι υπόλοιπες διατάξεις της “εφαρμόζονται από όλους τους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης».
