Στον «αέρα» βρίσκονται πολλά εν εξελίξει, αλλά και μη συμβασιοποιημένα έργα σε δήμους, χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2007 -2013, καθώς δεν δόθηκε η πολυπόθητη παράταση που επιθυμούσε η ελληνική πλευρά.
Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλο, καθώς από τη μέχρι τώρα καταγραφή, τα έργα αυτής της κατηγορίας που βρίσκονται σε εξέλιξη ξεπερνούν τα 480 σε όλη τη χώρα. Δεκάδες είναι και τα έργα που βρίσκονται σε κίνδυνο στους δήμους των βορείων προαστίων και απειλούνται με απένταξη, πράγμα που σημαίνει ότι οι δήμοι θα κληθούν να επιστρέψουν τα σχετικά κονδύλια είτε -στην καλύτερη περίπτωση- θα αναγκαστούν να τα ολοκληρώσουν με ίδιους πόρους.
«Επιβεβαιώνονται οι φόβοι μας ότι λόγω αδράνειας της κυβέρνησης η Ε.Ε. δεν θα παρατείνει το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων μέσω ΕΣΠΑ 2007-2013», υποστηρίζει η ΚΕΔΕ, μετά την απαντητική επιστολή της Ρουμάνας επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής, Κορίνας Κρέτσου.
«Η επιστολή που απέστειλε στον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γιώργο Πατούλη, ως απάντηση στο αίτημα που υπέβαλε η ΚΕΔΕ προς την Επιτροπή Περιφερειών για τη χορήγηση παράτασης ενός έτους της περιόδου επιλεξιμότητας της προγραμματικής περιόδου 2007 – 2013 ( δηλ. ως τις 31-12-2016), επιβεβαίωσε δυστυχώς τους φόβους της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού», αναφέρει σε σχετική της ανακοίνωση η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, προσθέτοντας:
«Η ξεκάθαρη απάντηση της αρμόδιας Επιτρόπου ότι:
– δεν πρόκειται να δοθεί παράταση στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2007-2013,
– το ενδιαφέρον της Ε.Ε. εστιάζεται στη μη απώλεια πόρων των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και όχι στην ολοκλήρωση των έργων των Δήμων,
– δίνεται μεν δυνατότητα μεταφοράς έργων που άρχισαν την περίοδο 2007-2013 να μεταφερθούν στην περίοδο 2014-2020, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τα μελλοντικά έργα των Δήμων, όμως έργα της τρέχουσας περιόδου διαχειριστικά δεν μπορούν να μεταφερθούν,
– επιβεβαιώνει τους φόβους της ΚΕΔΕ, οι οποίοι έχουν εκφραστεί από τον Απρίλιο του 2015, αφενός για τον κίνδυνο να μην ολοκληρωθούν έγκαιρα τα έργα που χρηματοδοτεί το ΕΣΠΑ 2007-2013. Αφετέρου, για την αδράνεια της κυβέρνησης να θέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση το πρόβλημα στην πραγματική του διάσταση αλλά και την αδυναμία της να πετύχει την παράταση του προγράμματος».
Η πλήρης επιστολή της επιτρόπου Κρέτσου
«Αξιότιμε κύριε Πατούλη, σχετικά με το αίτημα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας που υποβλήθηκε στην Επιτροπή Περιφερειών για παράταση ενός έτους της περιόδου επιλεξιμότητας της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 (δηλαδή έως την 31.12.2016), παρακαλούμε να λάβετε υπόψη τα εξής:
1. Επί της ουσίας του αιτήματος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2014 δεν συμφώνησε στην παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας της περιόδου επιλεξιμότητας. Ζήτησε όμως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει όλες τις δυνατότητες ευελιξίας που παρέχει η κείμενη νομοθεσία. Κατόπιν τούτου, η Επιτροπή τροποποίησε τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το κλείσιμο των προγραμμάτων της περιόδου 2007 – 2013, διευκολύνοντας έτσι την εφαρμογή των χρηματοδοτικών εργαλείων και τα έργα φάσης1. Ταυτόχρονα εντατικοποίησε τις εργασίες της Ομάδας Κρούσης για Καλύτερη Υλοποίηση (Task Force for Better Implementation).
2. Επιπροσθέτως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεωρεί ότι στα κράτη-μέλη που βρίσκονται σε ύφεση η έγκαιρη ολοκλήρωση των συγχρηματοδοτούμενων έργων βοηθά στην αντιμετώπιση της κρίσης μέσω της επιτάχυνσης των χρηματοδοτικών ροών προς την πραγματική οικονομία και της διατήρησης ή και δημιουργίας θέσεων εργασίας.
3. Ωστόσο, προκειμένου αφενός, να μην υπάρξουν απώλειες στην κοινοτική χρηματοδότηση και αφετέρου, να μην επιβαρυνθεί υπέρμετρα το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων από τα έργα που δεν θα έχουν ολοκληρωθεί στις 31.12.2015, οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές έχουν εξετάσει σε βάθος το θέμα και τα πιθανά σενάρια κλεισίματος των προγραμμάτων 2007-2013. Από την από κοινού εξέταση φαίνεται να προκύπτει ότι τα περιφερειακά προγράμματα του ΕΤΠΑ, στα οποία ως επί το πλείστον τα έργα δήμων περιλαμβάνονται, με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δεν κινδυνεύουν με απώλεια κοινοτικών πόρων.
4. Επιπλέον, η Επιτροπή εκτιμά ότι ένας μεγάλος αριθμός έργων βρίσκεται σε πολύ ώριμο στάδιο, είναι εύλογο να αναμένεται σημαντική απορρόφηση πόρων των κατά τους τελευταίους μήνες του 2015.
5. Η Επιτροπή, προκειμένου να βοηθήσει τις ελληνικές αρχές να απορροφήσουν στο σύνολο τους πόρους των Διαρθρωτικών Ταμείων έλαβε μια σειρά πρωτοβουλιών συμπεριλαμβανομένης και της αύξησης των χρηματοδοτικών ροών ειδικά για την Ελλάδα. Η τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 1303/2013 προτάθηκε για να αυξηθεί η κοινοτική συμμετοχή κατά 100%. Αυτή η αλλαγή επιτρέπει την ελάφρυνση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 2 δις ευρώ. Επιπλέον, με την κατάργηση του 95% ως όριο πληρωμών, η καταβολή του υπολοίπου 5% πριν το κλείσιμο των προγραμμάτων μεταφράζεται σε ταχύτερη πληρωμή κοινοτικών πόρων στην Ελλάδα. Επίσης, η δυνατότητα μεταφοράς έργων που άρχισαν την περίοδο 2007-2013 στην περίοδο 2014-2020 συμβάλλει στην αποσυμφόρηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
6. Όσον αφορά το δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Ελλάδα έχει ήδη λάβει 300 εκ. ευρώ ως μέρος του δανείου για την ολοκλήρωση των έργων του ΕΣΠΑ. Οι υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι στη διάθεσή σας για κάθε συμπληρωματική πληροφορία ή διευκρίνιση (Υπεύθυνη Τμήματος: Κα Sabine Bourdy, τηλ + 32 2 2980291 και ηλεκρονική διεύθυνση: Sabine.Bourdv@,ec.europa.eu)».