Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για τη γήρανση του ευρωπαϊκού και ακόμη περισσότερο του ελληνικού πληθυσμού, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιοποιήθηκε με αφορμή το συνέδριο «Πληθυσμιακές Τάσεις και Προοπτικές: Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση», που συνδιοργάνωσαν στις 13 – 14 Μαρτίου το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας (ΚΕΕΚ) της Ακαδημίας και η Ελληνική Εταιρεία Δημογραφικών Ερευνών (ΕΔΗΜ).
Στο 30%, από 16% που είναι σήμερα, αναμένεται να φτάσει το 2060, στην Ελλάδα, ο δείκτης γήρανσης, δηλαδή το ποσοστό των υπερηλίκων στο σύνολο του πληθυσμού, ενώ ο δείκτης οικονομικής εξάρτησης από 25% που είναι σήμερα, στο ίδιο χρόνιο όριο αναμένεται να αγγίξει το 57%. Δηλαδή, ένας και πλέον υπερήλικας θα αντιστοιχεί σ’ ένα άτομο παραγωγικής ηλικίας. Όπως τόνισε ο καθηγητής και πρόεδρος της ΕΔΗΜ, Μιχαήλ Παπαδάκης, «ενώ για την οικονομική κρίση υπάρχει προβληματισμός, η δημογραφική, μολονότι πιο μακρόχρονη, δεν έχει απασχολήσει όσο θα έπρεπε, ούτε την Ελλάδα, ούτε την Ε.Ε.».
Ο κ. Παπαδάκης χαρακτήρισε «δυσοίωνες» τις προβλέψεις της Έκθεσης της Ε.Ε., για το διάστημα 2008-2060, καθώς έως το 2035 προβλέπεται αύξηση του πληθυσμού, έστω και με πολύ χαμηλό ρυθμό, αλλά το 2060 ο πληθυσμός θα επανέλθει στα σημερινά επίπεδα.
«Έως το 2035, η μετανάστευση θα είναι εκείνη που θα επηρεάσει την όποια πληθυσμιακή αύξηση», επισήμανε ο κ. Παπαδάκης και συμπλήρωσε ότι «από εκεί και έπειτα, η μετανάστευση θα υποχωρήσει και θα ξεκινήσει η κάμψη του πληθυσμού, τόσο στην Ε.Ε., όσο και στην Ελλάδα».
Σύμφωνα με την πρόσφατη Έκθεση Πληθυσμού της Ένωσης, το 2008 ο πληθυσμός της Ε.Ε. έφτανε περίπου τα 495 εκατ., αλλά προβλέπεται, αφενός ότι το 2035 ο αριθμός αυτός θα φτάσει τα 521 εκ. και αφετέρου, ότι το 2060 θα «πέσει» στα 506 εκατ. Ο δείκτης γήρανσης, από 17% το 2008, θα φτάσει σε 30%, το 2060. «Επιπλέον, ο δείκτης οικονομικής εξάρτησης, από 25%, υπολογίζεται ότι θα φτάσει σε 53% το 2060. Συνεπώς, σήμερα για κάθε υπερήλικα αντιστοιχούν 4 εργαζόμενοι, ενώ το 2060 θα αντιστοιχούν μόνο δύο εργαζόμενοι, είπε ο κ. Παπαδάκης θέτοντας το ζήτημα της επιβάρυνσης στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα. Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο, το οποίο ανέφερε η Ήρα Έμκε-Πουλοπούλου, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΔΗΜ, είναι ότι στο διάστημα 2004-2007, οι γεννήσεις από αλλοδαπές μητέρες αποτέλεσαν το 17% των συνολικών γεννήσεων της χώρας, ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση, χαρακτήρισε την απουσία στοιχείων στη χώρα μας για τη μετανάστευση και την αποδημία, «σημαντικό πρόβλημα για το δημογραφικό έργο».
«Ήδη, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η φυσική αύξηση του πληθυσμού είναι αρνητική, δηλαδή οι θάνατοι ξεπερνούν τις γεννήσεις, γεγονός που θα συνεχιστεί», διευκρίνισε ο κ. Παπαδάκης και συμπλήρωσε ότι αντισταθμιστικό ρόλο παίζει η παρουσία των μεταναστών.