Μόλις 700 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν απορροφηθεί μέχρι στιγμής από προγράμματα που «τρέχουν» μέσω του ΕΣΠΑ. Το ποσό αναλογεί περίπου στο 2,2% του συνόλου δημόσιας δαπάνης συνολικής αξίας 31,9 δισ. ευρώ που μπορεί να διατεθεί την περίοδο 2007-2013 (20,4 δισ. ευρώ κοινοτικού χρήματος συν την κρατική συμμετοχή).
Πρόοδος υπήρχε τις προηγούμενες εβδομάδες, αφού στις 9 Ιουνίου η απορρόφηση έφτανε μόνο στο 1,44%, σύμφωνα με στοιχεία που είχε δημοσιοποιήσει το ΠΑΣΟΚ.
Επίσης, αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι τα επίσημα στοιχεία και σήμερα υποεκτιμούν τις πραγματικές επιδόσεις, καθώς υπάρχουν πάρα πολλά έργα, είτε υπόλοιπα από το Γ’ ΚΠΣ είτε νέα (π.χ. επιδοτήσεις e-security), που δεν έχουν ακόμη προσμετρηθεί από το Πληροφοριακό Σύστημα.
Ωστόσο, και πάλι οι επιδόσεις που επιδεικνύει το ΕΣΠΑ είναι πολύ μικρές σε σχέση με τα διαθέσιμα κονδύλια αλλά και τις δυνατότητες που δίνει η Ε.Ε. λόγω της κρίσης για ευκολότερη απορρόφηση των πόρων. Η κυβέρνηση έχει για την περίοδο 2007-2009 διαθέσιμα 9 δισ. ευρώ κοινοτικών κονδυλίων, τα οποία μαζί με το 23% της εθνικής συμμετοχής φτάνουν στα 11,8 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό έχουν διοχετευθεί στην οικονομία 700 εκατ. ευρώ, συν 1,5 δισ. ευρώ που ήρθαν αυτοδικαίως από την Ε.Ε. ως προκαταβολές κυρίως τα προηγούμενα χρόνια (το σύνολο 2,2 δισ. ευρώ). Τα υπόλοιπα λεφτά παραμένουν στα κοινοτικά ταμεία για δύο λόγους:
• Μη περιμένοντας την ύφεση, οι μηχανισμοί ασχολούνταν μόνο με το κλείσιμο των τεράστιων καθυστερήσεων στο ΚΠΣ, που ακόμη παλεύει να κλείσει (θα τα καταφέρει χάρη στις παρατάσεις και τις ευελιξίες που δόθηκαν λόγω κρίσης), και έτσι δεν υπάρχουν αρκετά «ώριμα» έργα.
• Δεν υπάρχει το κρατικό χρήμα που θα πρέπει πρώτα να δοθεί ως πληρωμές προς τους δικαιούχους για να σταλούν στη συνέχεια τα τιμολόγια στις Βρυξέλλες και να επιστραφούν οι ενισχύσεις (οι οποίες σημειωτέον έως το 2010 δεν απαιτούν κρατική συνδρομή στα έργα).
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει δαπανήσει περίπου το 85% του προϋπολογισμού του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, όταν προηγούμενα χρόνια τον Ιούλιο δεν είχε καν δοθεί το 50%. Οι δαπάνες έγιναν «εμπροσθοβαρείς», για την τόνωση της ρευστότητας στην αγορά.