Επιμέλεια: Χρήστος Φωτιάδης
Η απότομη μετάβαση των διμερών σχέσεων Πούτιν – Ερντογάν και των χωρών τους – από το χείλος του πολέμου μετά τη θρασύτατη κατάρριψη του ρωσικού Su-24M στις 24 Νοεμβρίου 2015 στη σημερινή στρατηγική συνεργασία εφ’ όλης της ύλης – είναι απόλυτα εξηγήσιμη. Οφείλεται σε πολύ συγκεκριμένους παράγοντες, πρωτίστως στη συγκρότηση και τον χαρακτήρα των δυο ηγετών. Οι οποίοι, απολαμβάνουν ευρύτατης αποδοχής στο εσωτερικό των χωρών τους και αναγνωρίζονται διεθνώς ως κορυφαίες εν ενεργεία πολιτικές προσωπικότητες. Και οι δυο έχουν αναμορφώσει τις χώρες τους, μετατρέποντάς τις σε πρωταγωνιστές των διεθνών εξελίξεων!
Τα λάθη πληρώνονται…
Οι διαφορές μεταξύ τους είναι εξίσου ευδιάκριτες. Ο Πούτιν, που του χρόνου συμπληρώνει 20 χρόνια στο τιμόνι της Ρωσίας, απολαμβάνει καθολικής αποδοχής και αναγνώρισης από τη συντριπτική πλειοψηφία του ρωσικού λαού, ενώ ο Ερντογάν έχει διχάσει βαθιά τη χώρα του σε φανατικούς υποστηρικτές και αντιπάλους του! Ο Πούτιν δεν βαρύνεται με σοβαρά «λάθη» στην εξωτερική πολιτική (το αντίθετο!), ενώ ο Ερντογάν «αυτοκαταστράφηκε», κυρίως με τις επιλογές του στο μέτωπο της του στις αραβικές χώρες με τυχοδιωκτικά μέσα, «κατάφερε» το ακριβώς αντίθετο: ένα βαθύ χάσμα διαπερνά τις σχέσεις της Τουρκίας με τις περισσότερες χώρες της περιοχής! Αίγυπτος, Ισραήλ, Συρία και Ιράκ έχουν σχέσεις… μίσους με τον Ερντογάν, εύθραυστες είναι οι σχέσεις του με τη Σαουδαραβία, ενώ ακόμα και στη Λιβύη υποστηρίζει τη λάθος πλευρά του εμφυλίου!
Ειδικότερα στη Συρία, ο Τούρκος ηγέτης αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα, τα οποία είναι αδύνατο να λύσει χωρίς την ανοχή της Ρωσίας. Στο τελευταίο προπύργιο των συμμάχων του τζιχαντιστών, το Ιντλίμπ, ο συριακός στρατός προελαύνει και σπρώχνει τις τελευταίες τρομοκρατικές ορδές προς τα σύνορα με την Τουρκία, αυξάνοντας και το νέο κύμα προσφύγων! Στην κουρδική επικράτεια, το νέο ντε φάκτο κράτος έχει… αμερικανική βούλα, μέσα στο έδαφος της Συρίας! Ο Ερντογάν πήγε για μαλλί και βγήκε… νεοσύλλεκτα κουρεμένος!
Τα όρια των μεταβολών
Η πρόσφατη – πολλοστή – επίσκεψη Ερντογάν στη Ρωσία είχε να κάνει με αυτά κυρίως τα προβλήματα, αλλά και με μια εντυπωσιακή πλέον διμερή συνεργασία σε ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο. Στο θέμα της Συρίας, ο Πούτιν μίλησε με τον γνωστό του τόνο: «Μαζί με τον Τούρκο πρόεδρο, σκιαγραφήσαμε κοινά βήματα για την εξουδετέρωση των κρησφύγετων των τρομοκρατών στην Ιντλίμπ και στην εξομάλυνση της κατάστασης εκεί και σε όλη τη Συρία», ενώ δεν αναφέρθηκε καν στο αίτημα του Ερντογάν για παύση της επίθεσης του συριακού στρατού! Το συμπέρασμα είναι ότι οι σημαντικές διαφορές τους θα λυθούν κυρίως στο πεδίο των μαχών, όπου ασφαλώς η Συρία έχει πια το πάνω χέρι…
Η πιο συμβολική πλευρά αυτής της επίσκεψης «παίχτηκε» ωστόσο στην αεροδιαστημική έκθεση MAKS, λίγο έξω από τη Μόσχα, όπου πολεμικά αεροσκάφη τύπου Sukhoi Su-57 πραγματοποίησαν πτήσεις επίδειξης! «Θέλουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας σε πολλούς τομείς της αεροπορικής βιομηχανίας. Μπορεί αυτή να είναι σε επιβατικά ή μαχητικά αεροσκάφη. Όλα αυτά στο πνεύμα της συναδελφικότητας», τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος, ενώ ο Πούτιν δεν υστέρησε, αναφερόμενος στην πιθανότητα προμήθειας των Su – 35, της κοινής παραγωγής στρατιωτικού εξοπλισμού και της διαστημικής συνεργασίας, με τον πρώτο Τούρκο αστροναύτη να ετοιμάζει τις βαλίτσες του.
