Με την ταινία «Μυστικό Συστατικό» εγκαινιάζει τις φετινές προβολές της για το 2020 η Κινηματογραφική Λέσχη «Cine Δράση». Η ταινία θα προβληθεί την Πέμπτη 2 Ιανουαρίου στις 20.15 στο ΤΥΠΕΤ.
Το «Μυστικό συστατικό» είναι μια μαύρη κωμωδία που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο 58ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου και απέσπασε το Βραβείο Κοινού. Είναι η πρώτη ταινία του νεαρού Gjorče Stavreski Βορειομακεδόνα σκηνοθέτη ταινιών μικρού μήκους. Το φιλμ έχει έντονη χιουμοριστική διάθεση, κάνει ειλικρινή και χαλαρή κριτική στο βαλκανικό παράλογο σύμπαν, την ασταθή καθημερινότητα της χώρας του και στους κομπογιαννίτες που τάζουν στους φτωχούς λαγούς με πετραχήλια.
Η υπόθεση
Ο Βέλε ένας χαμηλόμισθος μηχανικός τρένων ζει μαζί με τον καρκινοπαθή πατέρα του, του οποίου η υγεία όλο και χειροτερεύει. Καθώς η μητέρα του και ο αδελφός του έχουν από χρόνια σκοτωθεί σε αυτοκινητικό δυστύχημα φροντίζει μόνος του τον άρρωστο γονιό του. Τα φάρμακα ακριβαίνουν συνεχώς και οι πόροι των δυο αντρών είναι λιγοστοί καθώς η εταιρία σιδηροδρόμων καθυστερεί να πληρώσει τους μισθούς. Μια μέρα, σε ένα βαγόνι τρένου, ο Βέλε θα ανακαλύψει ένα πακέτο με πάσης φύσεως ναρκωτικά, το οποίο έχουν παράνομα εισαγάγει μαφιόζοι και τα έχουν κρύψει εκεί στη διάρκεια μιας εφόδου της αστυνομίας. Χ
ωρίς να το πολυσκεφτεί θα ιδιοποιηθεί το πακέτο με σκοπό να το διοχετεύσει στην αγορά και να αποκτήσει τα χρήματα για να καλύψει τις ανάγκες του πατέρα του για φάρμακα. Αλλά δεν διαθέτει πείρα σε παράνομες δραστηριότητες και έτσι δυσκολεύεται πολύ να σπρώξει στην αγορά το εμπόρευμα. Καθώς δεν έχει τι να κάνει τις ουσίες αποφασίζει να προσθέσει μαριχουάνα στο γλύκισμα που φτιάχνει και να ανακουφίσει τον πατέρα του μια και καλή. Αλλά το γλύκισμα έχει αντίθετα αποτελέσματα και ο ασθενής βλέπει συνεχώς την υγεία του να βελτιώνεται. Η βελτίωση της υγείας του ασθενούς πέφτει στην αντίληψη των γειτόνων.
Γνωστοί και άγνωστοι θέλουν πάση θυσία να μάθουν το μυστικό και θαυματουργό συστατικό του κέικ το οποίο υποτίθεται ότι έδωσε στο Βέλε ένας ανύπαρκτος θεραπευτής. Αλλά ο νεαρός δεν μπορεί να κάνει αποκαλύψεις καθώς αντιλαμβάνεται ότι αυτές μπορεί να οδηγήσουν στα ίχνη του τους μαφιόζους που ψάχνουν απεγνωσμένα το χαμένο εμπόρευμα τους και έχουν εκδικητικές διαθέσεις για αυτόν που τους το στέρησε. Θα καταφέρει ο Βέλε να διαφυλάξει το μυστικό του, να ξεφύγει από τους μαφιόζους και να σώσει τον πατέρα του;
H σκηνοθεσία
Ο σκηνοθέτης Gjorče Stavreski ακολουθεί μία σχετικά αργή ροή που δίνει χρόνο να αναπτυχθούν οι διάλογοι και το σενάριο. Υιοθετεί ρεαλιστικό ύφος, παρουσιάζει καθημερινούς χαρακτήρες και διαθέτει σαρκαστικό χιούμορ το οποίο είναι εμφανές σε κάθε στοιχείο του φιλμ: στην ταραχώδη αλλά τρυφερή σχέση πατέρα – γιου, στη συμπεριφορά των ναρκέμπορων, στη στάση ολόκληρης της κοινωνίας, μιας κοινωνίας διαφθοράς, ανορθολογισμού, κυνισμού, προλήψεων και συλλογικής παραίτησης, μιας κοινωνίας (όπως και η δική μας) πρόθυμης να πιστέψει τον οποιονδήποτε της τάξει οτιδήποτε, κάτι διαφορετικό ακόμη και όταν είναι ολοφάνερο ότι πρόκειται για απάτη.
Μέσα στο γενικευμένο αυτό χάος, η σεναριακή πειθαρχία και η ζεστή κινηματογραφική καρδιά του «Μυστικού Συστατικού» στήνουν μια διασκεδαστική όσο και πολιτικά διεισδυτική μαύρη κωμωδία, η οποία είχε 26 υποψηφιότητες και απέσπασε 9 φεστιβαλικά βραβεία. Το φιλμ δεν αφήνει το θεατή να πάρει ανάσα, τον βάζει στη θέση του ήρωα, να συμπάσχει και να αγωνιά μαζί του στις κωμικοτραγικές καταστάσεις στις οποίες μπλέκει με μόνη επιδίωξη να βγει δυνατός και να εμφυσήσει στον πατέρα του το νόημα της ζωής. Εκτός από τα κωμικά πολύ δυνατά είναι και τα δραματικά στοιχεία της ταινίας, κυρίως η απώλεια του αδερφού και της μητέρας του πρωταγωνιστή, αλλά και η πάθηση του πατέρα. Έντονα συναισθήματα προκαλεί και ο τρόπος που παρουσιάζεται η σχέση μεταξύ των δύο χαρακτήρων.
Τέλος, αρκετά θετικό στοιχείο είναι και οι μικρές αναφορές που γίνονται σε κοινωνικοπολιτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της γειτονικής χώρας που αν και δεν αναλύονται σε βάθος, παρέχουν μια ενημερωτική εικόνα για όσα συμβαίνουν καθημερινά στην πρώην FYROM και νυν Βόρεια Μακεδονία. Οι ηθοποιοί είναι ικανοποιητικοί στους ρόλους τους με τον Anastas Tanovski να ξεχωρίζει στο ρόλο του πατέρα.
Σκόπια, 2017. Διάρκεια: 104′. Σκηνοθεσία – Σενάριο: Gjorče Stavreski. Πρωταγωνιστούν: Blagoj Veselinov, Anastas Tanovski, Aksel Mehmet, Aleksandar Mikić, Miroslav Petković, Dime Ilijev, Simona Dimkovska
