Το κλασσικό μυθιστόρημα του Χανς Φάλαντα «Mόνος στο Βερολίνο» (εκδόσεις Πόλις) «υποδέχεται» ο Πολιτιστικός – Επιστημονικός Χαλανδρίου «Αργώ». Η λέσχη του ανάγνωσης προγραμματίζει εκδήλωση για το βιβλίο τη Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022, στα γραφεία του φορέα (Σ. Βενιζέλου 20). Στη σχετική συζήτηση, που θα συντονίσει ο φιλόλογος Σταύρος Μποφυλάτος συμμετέχουν η μεταφράστρια του έργου Άντζη Σαλτάμπαση και ο σκηνοθέτης Φώτης Μακρής. Οι ενδιαφερόμενοι-ες μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στο e-mail: argohalandriou@yahoo.com
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Βερολίνο 1940. Τα γερμανικά στρατεύματα έχουν κατακτήσει τη Γαλλία και ο ναζισμός περνά μέρες δόξας. Πίσω όμως από τη θριαμβευτική πρόσοψη, κρύβονται η αθλιότητα και ο τρόμος. Σε μια λαϊκή πολυκατοικία της οδού Γιαμπλόνσκι, διώκτες και διωκόμενοι συγκατοικούν. Είναι η κυρία Ρόζενταλ, Εβραία, την οποία καταδίδουν (και καταληστεύουν) οι γείτονές της. Είναι ο Μπαλντούρ Περζίκε, ομαδάρχης της Χιτλερικής Νεολαίας που τρομοκρατεί την ίδια του την οικογένεια. Είναι οι Κβάνγκελ που, απελπισμένοι από τον θάνατο του γιου τους στο μέτωπο, διανέμουν προκηρύξεις εναντίον του Χίτλερ.
Με ρεαλισμό και ειλικρίνεια ο Φάλαντα περιγράφει την καθημερινή ζωή των Γερμανών πολιτών, Εβραίων και μη, και την αντίσταση που πρόβαλαν στον ναζισμό κάποιοι -λίγοι- συνηθισμένοι άνθρωποι. Ο Πρίμο Λέβι χαρακτήρισε το «Μόνος στο Βερολίνο» ένα από τα ωραιότερα βιβλία για τη γερμανική αντίσταση κατά του ναζισμού.
Συγγραφέας σπουδαίου έργου
O Χανς Φάλαντα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen) γεννήθηκε το 1893 στο Γκράιφσβαλντ και πέθανε το 1947 στο Βερολίνο. Άσκησε διάφορα επαγγέλματα (τοπογράφος, λογιστής, νυχτοφύλακας, έμπορος δημητριακών και διαφημιστής). Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε ως μεταφραστής και δημοσιογράφος. Επηρεασμένος αρχικά από τον εξπρεσιονισμό, εμφανίζεται στα γράμματα το 1920 με το μυθιστόρημά του «Der junge Goedeschal». To 1926 καλύπτει ως δημοσιογράφος την περίφημη δίκη της εξέγερσης των αγροτών στο Neumunster. Από το πρακτικά της δίκης αυτής είναι εμπνευσμένο το μυθιστόρημά του «Bauern, Boyren und Bowbe».
Μάλιστα, ο Φάλαντα προσχωρεί στο καλλιτεχνικό κίνημα «Νέα Αντικειμενικότητα» και ασπάζεται τον κοινωνικό νατουραλισμό με τη συνειδητή χρήση του απλού ύφους. Το 1932 κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του «Kleiner Mann – was nun?» (αγγλ. έκδ. «Little Man, What Now?»), το οποίο περιγράφει την καθημερινή ζωή των προλεταριοποιημένων μικροαστών. Με το βιβλίο αυτό ο Φάλαντα αποκτά παγκόσμια φήμη. Αγοράζει τότε ένα αγρόκτημα στο Μέκλεμπουργκ και ασχολείται με την καλλιέργειά του.
Ακολουθούν δώδεκα περίπου μυθιστορήματα και ένα βιβλίο με αυτοβιογραφικές αναμνήσεις. Ξεχωρίζουν το «Wolf unter Wolfen» (1932), μια ακριβής σκιαγράφηση του κοινωνικού χάους κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, το «Wer einmal aus dem Blechnapf frisst?» (1934) και το «Der eiserne Gustav» (1938), μυθιστόρημα-ποταμός, μια τοιχογραφία της ζωής στο Βερολίνο από το 1914 έως το 1924, μια σκοτεινή και σκληρή περιγραφή της παρακμής και σταδιακής εξαθλίωσης των μικροαστικών στρωμάτων.
Στη συνέχεια, ο Φάλαντα εγκαταλείπει το αγρόκτημά του και εγκαθίσταται στο Βερολίνο, όπου τον Φεβρουάριο του 1947 πεθαίνει από υπερβολική δόση υπνωτικών, έχοντας ολοκληρώσει το μυθιστόρημα «Μόνος στο Βερολίνο» («Jeder stirbt fur sich allein», αγγλ. μτφρ. «Every Man Dies Alone»), σχετικά με την πραγματική ιστορία του ζεύγους Otto και Elise Hampel, που εκτελέστηκαν από τους Ναζί, κατά τη διάρκεια του πολέμου, εξαιτίας της αντιφασιστικής τους δράσης. Το 1950 κυκλοφορεί το πιο προσωπικό του βιβλίο «Der Trinker» («Ο πότης», αγγλ. έκδ. «The Drinker», 1944), μια βαθιά αυτοβιογραφική εξιστόρηση της ζωής με τους Ναζί.
Ο Φάλαντα παρέμεινε δημοφιλής συγγραφέας στη Γερμανία και μετά το θάνατό του, ωστόσο ορισμένα από τα ανέκδοτα έργα του θεωρείται ότι χάθηκαν ή πουλήθηκαν, εν μέρει εξαιτίας της αμέλειας και εν μέρει εξαιτίας του εθισμού στα ναρκωτικά της δεύτερης γυναίκας και μοναδικής κληρονόμου του, Ulla Losch. Η ανάδυση του σημαντικού αυτού συγγραφέα από τη λήθη έγινε το 2009, όταν ο αμερικανικός εκδοτικός οίκος Melville House Publishing εξέδωσε και πάλι στα αγγλικά τα βιβλία του «Little Man, What Now?», «The Drinker» και «Every Man Dies Alone», που γνώρισαν, στη συνέχεια, μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες.
Δείτε επίσης: Γκαλερί Χρυσόθεμις: Συνεχίζει τα «ταξίδια» στο χρώμα και το σχέδιο
