Συνεχίζω σήμερα με άλλη μια κινηματογραφική ταινία φαντασίας, που επικαλείται ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάνης Βαρουφάκης, προκειμένου να τεκμηριώσει τις απόψεις του, σε θέματα οικονομίας.
Πρόκειται για την ταινία «Blade Runner» που έχει χαρακτηρισθεί σταθμός στο είδος της επιστημονικής φαντασίας, στην οποία ο Χάρισον Φορντ υποδύεται έναν ειδικό ντετέκτιβ, που έχει επιφορτισθεί να ανακαλύψει κάποια ανθρωποειδή ρομπότ (androids), τα οποία αφού απόκτησαν συναισθήματα, δραπετεύουν από μια αποικία όπου εργάζονταν σε ορυχεία και έχουν επιστρέψει στη Γη να βρουν τον κατασκευαστή τους και να τον πιέσουν να τους δώσει παραπάνω ζωή, διότι είναι προγραμματισμένα να «ζουν» μόνον τρία χρόνια και όχι όπως οι άνθρωποι.
Ο κ. Βαρουφάκης, συμπεραίνει ότι το μυστικό της συναλλακτικής αξίας που την καθιστά χρήσιμη έννοια είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, η πραγματικά ελεύθερη βούληση ανθρωπίνων όντων που διαθέτουν αυτογνωσία. Έτσι, αναφέρεται στα androids της ταινίας Blade Runner προκειμένου να διαχωρίσει τις έννοιες «άνθρωπος» και «ρομπότ» στην αγορά εργασίας.
Στην ταινία, έχει τόσο εξελιχθεί η τεχνολογία, στο μελλοντικό Λος Άντζελες, ώστε στις δύσκολες δουλειές-αγγαρείες, όπως αναφέρει, τοποθετούν ρομπότ τόσο εξελιγμένα, που δεν διαφέρουν σε τίποτα από τον άνθρωπο, παρά μόνον από το γεγονός ότι δεν έχουν συναισθήματα.
Μια κοινωνία όμως από τέτοια androids θα μοιάζει σαν αυτή του Matrix, αναφέρει ο κ. Βαρουφάκης, οπότε θα λειτουργεί όπως ένα δίκτυο υπολογιστών ικανό να οικοδομεί θαυμαστές πολιτείες, αλλά ανίκανο να παράγει ανταλλακτικές αξίες, ώστε να μπορεί να χαρακτηρισθεί «κοινωνία της αγοράς». Οι πολιτείες αυτές θα θυμίζουν περισσότερο μελίσσια παρά κοινωνίες και τα μέλη τους περισσότερο μέλισσες παρά πολίτες.
Φυσικά, όνειρο κάθε εργοδότη, είναι να έχει androids, που θα χρειάζονται ετήσια συντήρηση, παρά ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα, προβλήματα υγείας, αιτήματα για διακοπές ή για συνδικαλισμό (με απεργίες για αυξήσεις αποδοχών και όλα τα συναφή).
Γι’ αυτό και στην ταινία Blade Runner, χρησιμοποιούνται τα ανθρωποειδή, που έχουν ελάχιστες απαιτήσεις, διότι τους λείπουν τα συναισθήματα που θα τα έκαναν να σκέφτονται και να ενεργούν όπως οι άνθρωποι.
Και να, γιατί στην ταινία, ο Χάρισον Φορντ αναλαμβάνει να εξοντώσει τα τρία «σκεπτόμενα android» ή «android με συναισθήματα», για χάρη του κατασκευαστή τους.
Καταλήγει όμως, πως στην πραγματική ζωή, αν σκεφτούμε μια κοινωνία με περισσότερα androids στην παραγωγή αγαθών, τότε τα παραγόμενα προϊόντα δεν θα είχαν ανταλλακτική αξία, που είναι χαρακτηριστικό των ανθρώπινων κοινωνιών και όχι κοινωνιών τύπου Star Trek, αναφέρει ο κ. Βαρουφάκης, όπου οι μηχανές παράγουν και οι άνθρωποι εξερευνούν το Σύμπαν και μιλάνε για το νόημα της ζωής.
Το συμπέρασμά του είναι, ότι όσο οι μεγάλες εταιρείες ρομποτοποιούν την παραγωγή τους, τόσο θα μειώνεται η ανταλλακτική αξία του προϊόντος (σ.σ. δείτε πόσο κόστιζαν κάποτε οι ηλεκτρονικές συσκευές και πόσο κοστίζουν σήμερα) και τόσο θα μεταβάλλεται σε εφιάλτη το όνειρό τους να έχουν μόνο ρομπότ στα εργοστάσια.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ
