Επιμελεια Λία Βαλάτα – Τσιαμά: Ιστορικός – Ερευνήτρια
Κάθε χρόνο, τα Θεοφάνεια των Ορθοδόξων αποτελούν ένα σημαντικό εορταστικό γεγονός για ολόκληρη την κοινωνία στην Αλβανία, σε μεγάλες πόλεις και χωριά, στην πρωτεύουσα τα Τίρανα, τα κέντρα των Μητροπόλεων και ειδικά τα λιμάνια της χώρας όπως το Δυρράχιο, η Αυλώνα και οι Άγιοι Σαράντα. Είναι αυτή η ακτινοβολία της χαράς και της ομορφιάς των Ορθοδόξων πανηγυριών, του μεγαλείου της πίστεως σε όλο τον κοινωνικό περίγυρο, για το οποίο μιλάει ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος και προσλαμβάνει συγκεκριμένη διάσταση, τόσο το βράδυ της Ανάστασης όσο και στα Θεοφάνεια. Μετατρέπεται το πανηγύρι των Ορθοδόξων σε μια χαρούμενη γιορτή για όλη την κοινωνία, ακόμη και για οικογένειες ή ομάδες που δεν ανήκουν στην Ορθοδοξία. Και τούτο διότι με τον Αγιασμό των Υδάτων, η Ορθόδοξη Εκκλησία αγιάζει τα σύμπαντα της Οικουμένης, αγιάζει την ουσία της ζωής, διότι το υδάτινο στοιχείο είναι τόσο συνδεδεμένο με τη ζωή η οποία εν απουσία του παύει να υπάρχει.
Φέτος λοιπόν οι Ορθόδοξοι πιστοί γιόρτασαν με τη Θεία Λειτουργία τη Βάπτιση του Χριστού, ως πράξη της δικής Του ταπείνωσης για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου στα Τίρανα τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος. Πέραν των άλλων ο Μεγάλος Αγιασμός που ακολούθησε, απετέλεσε ακόμη μια ευκαιρία ώστε εκατοντάδες Ορθόδοξοι της πρωτεύουσας της Αλβανίας να κατακλύσουν όλο το τετράγωνο γύρω απ’ τον ναό και να δώσουν ακόμη μια φορά τη δυναμική τους παρουσία στο κέντρο της μεγαλούπολης, να αγιαστούν και να πάρουν αγιασμό για τις οικογένειές τους.
Στο Δυρράχιο, το σημαντικότερο λιμάνι της Αλβανίας, μετά τη Θεία Λειτουργία και τις ακολουθίες στον ναό, οι πιστοί εν πομπή μετέβησαν στην προβλήτα του λιμανιού όπου κι έγινε η ρίψη του Σταυρού στα νερά της Αδριατικής. Στο Μπεράτι επίσης, κατά την παράδοση, χιλιάδες πιστών γέμισαν την πλατεία γύρω απ’ τον Καθεδρικό του Αγίου Δημητρίου όπου ιερούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιγνάτιος καθώς και ακολούθησαν κατακλύζοντας τις όχθες του ποταμού Οσούμ, για τον αγιασμό με τη ρήψη του Σταυρού.
Ανάλογη ατμόσφαιρα και στα νοτιότερα σημεία της Εκκλησίας, τη Χιμάρα, τους Αγίους Σαράντα και την Πρεμετή. Στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Χριστού στο Αργυρόκαστρο τελέστηκε Θεία Λειτουργία καθώς και η Ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού, όπου συμμετείχαν δεκάδες πιστοί που συμπροσευχήθηκαν και πήραν για τα σπίτια τους αγιασμό. Στη συνέχεια μετέβησαν στον παραπόταμο του Αώου, τον Δρίνο, όπου και οι ιερείς αγίασαν τα νερά του και έριξαν το Σταυρό.
Γιορτή όλης της τοπικής κοινωνίας και ειδικά των νέων αποτέλεσαν ακόμη μια χρονιά τα Θεοφάνεια στους Αγίους Σαράντα. Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε στον ναό του Αγίου Χαραλάμπους, το κέντρο της πολυπληθούς τοπικής Ενορίας. Μετά τον Μεγάλο Αγιασμό εκατοντάδες πιστοί, οδηγήθηκαν στην προκυμαία για τη ρίψη του Σταυρού στα νερά του Ιονίου Πελάγους. Οι ιερείς περιόδευσαν κατά το δυνατό όλες τις ενορίες της περιοχής και τέλεσαν τον Αγιασμό καθώς και κατά την παράδοση επισκέφθηκαν και αγίασαν σπίτια των πιστών. Αψηφώντας το ψύχος και πάλι οι χριστιανοί και όχι μόνο στην πόλη του Πόγραδετς, ανατολικά, βγήκαν στις όχθες της Λίμνης Οχρίδας και βούτηξαν στα παγωμένα νερά της για να πάρουν τον Σταυρό.
Στην Κορυτσά τη Θεία Λειτουργία και τον Αγιασμό που για ακόμη μια φορά έγινε σε σιντριβάνι της κεντρικής πλατείας της πόλης, τέλεσε ο οικείος Μητροπολίτης Ιωάννης. Οι πιστοί άλλη μια χρονιά γέμισαν τον ναό και την πλατεία, αψηφώντας το κρύο, που στη συγκεκριμένη περιοχή ήταν 15 βαθμούς υπό το μηδέν. Θεοφάνεια, με την ευχή όπως περισσότερο φως στη ζωή του κάθε ορθοδόξου πιστού και όλης της χώρας, και στην Αλβανία, σε όλες τις περιοχές όπου μαρτυρά και δραστηριοποιείται η Ορθόδοξη Εκκλησία.
