Γράφει ο Γιάννης Μπεθάνης – Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 18/01/2025
Ολοι μας γνωρίζαμε το πρόβλημα απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων μέσω ΕΣΠΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ωστόσο δεν νομίζω να περίμενε κανείς ότι, σύμφωνα με τη σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης της ΚΕΔΕ, το ποσοστό συμμετοχής των Δήμων της χώρας στα προγράμματα της περιόδου 2021-2027 θα ανερχόταν μόλις στο… 4%!
Μιλάμε για τραγική αποτυχία. Είναι πραγματικά αποκαρδιωτικό να υπάρχουν διαθέσιμα τόσα προγράμματα και κατ’ επέκταση χρηματοδοτήσεις σε διάφορους τομείς έργου που θα μπορούσαν να δώσουν σημαντικές λύσεις και ανάσες στην οικονομική δυσπραγία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκηση (η οποία έχει δημιουργηθεί με τις…ευλογίες του κεντρικού κράτους φυσικά) και αυτοί να μη μπορούν να ανταποκριθούν.
Πληθώρα προσφοράς, μηδαμινή ζήτηση.
Οι λόγοι είναι αρκετοί και σημαντικοί. Έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού, υποστελέχωση υπηρεσιών, υστέρηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ενίοτε και έλλειψη σύγχρονης πολιτικής σκέψης και βούλησης. Μελέτες που μένουν στα αζήτητα ή «βαλτώνουν» ή επιστρέφουν προς επικαιροποίηση, οι οποίες ελλείψει επάρκειας των Δήμων ανατίθενται σε ιδιώτες, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τα δημοτικά ταμεία.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτό το 4% ακούγεται σχεδόν… τρομακτικό. Ενισχύει δε και την άποψη που υποστηρίζει ότι δεν γίνεται να φταίνε στους δημάρχους πάντα οι κυβερνήσεις για την οικονομική στενότητα ή την περιορισμένη δυνατότητα εκτέλεσης έργων. Έχουν και οι ίδιοι μεγάλη ευθύνη. Τους δίνουν χρήματα από μια μεγάλη δεξαμενή και δεν μπορούν να τα πάρουν. Καμιά φορά λοιπόν είναι καλό να κοιταζόμαστε και στον δικό μας (πολιτικό) καθρέφτη, να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να μην στηριζόμαστε μόνο σε διαμαρτυρίες και ψηφίσματα κατά δυσμενών για τους Δήμους αποφάσεων των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Σε αυτό το σημείο, πρέπει να αναφερθούμε και στην πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να είναι ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας ο επόμενος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Πολλά διαβάζετε και ακούτε είτε από την πλευρά των κυβερνώντων υπέρ της επιλογής αυτής είτε από τους αντιπολιτευόμενους που αντιτίθενται και κατεβάζουν δικούς τους υποψήφιους. Ωστόσο, η διάσταση που μας ενδιαφέρει ως εφημερίδα είναι αυτή που ελάχιστα έχει αναδειχθεί: Εφόσον εκλεγεί (το πιθανότατο), ο Κώστας Τασούλας γίνεται ο πρώτος Έλληνας πολιτικός που θα γίνει Πρώτος Πολίτης της χώρας προερχόμενος από καθαρά αυτοδιοικητική «μήτρα». Είναι η πρώτη περίπτωση πολιτικού ανδρός που ξεκίνησε από δημοτικός σύμβουλος και εν συνεχεία δήμαρχος (στην Κηφισιά) και φτάνει έως το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, «γεφυρώνοντας» σε συμβολικό επίπεδο την Τοπική Αυτοδιοίκηση με την κεντρική εξουσία, την άμεση δημοκρατία με την αντιπροσωπευτική. Στα δικά μας μάτια, αυτό συνιστά μια παράπλευρη θετική εξέλιξη αναβάθμισης ενός θεσμού που είναι ζωτικός για την καθημερινότητα των πολιτών, αλλά σχεδόν υποτιμημένος από τους «μεγαλόσχημους» βουλευτές, υπουργούς και πρωθυπουργούς τα προηγούμενα χρόνια. Ελπίζουμε και ο Κώστας Τασούλας να το επιβεβαιώσει αυτό ως (πιθανότατος) Πρόεδρος της Δημοκρατίας, να μην έχει λησμονήσει την πολιτική «καταγωγή» του και εν τέλει πράγματα να αποτελέσει «γέφυρα» μεταξύ δύο πολιτικών κόσμων που κανονικά θα έπρεπε να βαδίζουν μαζί και όχι αυτόνομα.