Τονίστηκε ο σημαντικός ρόλος του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης με τις δράσεις, υπηρεσίες, προϊόντα που προσφέρει αλλά και ως εκπρόσωπος της επιστημονικής κοινότητας της Ελλάδας σε διεθνή προγράμματα που αφορούν την Ανοικτή Πρόσβαση (π.χ. OpenAIRE).
O κ. Ιωαννίδης, σαν μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, τόνισε ότι με τις προσπάθειες ψηφιοποίησης του τεράστιου όγκου του υλικού της και τη μεταστέγασή του στο νέο χώρο, το ίδρυμα ξαναβρίσκει σταδιακά τη χαμένη του αίγλη. Ο σκοπός είναι να αποτελέσει την κορωνίδα του πνευματικού κόσμου της χώρας, όντας πρωτοπόρα στο χώρο των εξελίξεων, ένας από αυτούς η πολιτική κι εφαρμογή της Α.Π.
Δράσεις Κυπριακών Βιβλιοθηκών
Ο διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου δρ. Φίλιππος Τσιμπόγλου σε τηλεφωνική του παρέμβαση αναφέρθηκε στις δράσεις των Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών και ειδικότερα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου για την προώθηση της Ανοικτή Πρόσβασης, οι οποίες συνοψίζονται σε πέντε σημεία:
● Απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κύπρου για υποστήριξη της Διακήρυξης του Βερολίνου για την Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση των Θετικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών.
● Η συμμετοχή στα πανευρωπαϊκά προγράμματα Open AIRE και OpenAIRE plus για τη διάδοση και υποστήριξη σε τοπικό επίπεδο της ανοικτής πρόσβασης στα αποτελέσματα της χρηματοδοτούμενης έρευνας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
● Ανάπτυξη ιδρυματικού καταθετηρίου ανοικτής πρόσβασης για τις παραγόμενες επιστημονικές δημοσιεύσεων από το ακαδημαϊκό προσωπικό του Πανεπιστημίου Κύπρου.
● Συμμετοχή σε κινήσεις και κοινοπραξίες προώθησης οικονομικών μοντέλων δημοσίευσης σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης στη Φυσική υψηλών ενεργειών (SCOAP3) και βιο-ιατρική (Biomed Central), υποστήριξη του ευρετηρίου των περιοδικών ανοικτής πρόσβασης (DOAJ).
● Ανάπτυξη θεματικού καταθετηρίου ανοικτής πρόσβασης Ε-ΒιΒα, της ελληνικής βιβλιοθηκονομικής βάσης με την δημοσιεύσεις στο χώρο της βιβλιοθηκονομίας/επιστήμης πληροφόρησης σε Ελλάδα και Κύπρο.
Αναφορά έγινε επίσης στις ανάλογες δράσεις της Βιβλιοθήκης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και στην ειδική εκδήλωση που οργανώνει στις 3 Νοεμβρίου και είναι αφιερωμένη στην ανοικτή πρόσβαση.
Ο δρ. Φίλιππος Τσιμπόγλου τόνισε τη σημασία που έχουν για την σημερινή οικονομική συγκυρία οι συνεχείς επιτυχίες του Τμήματος Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Αθηνών που έχει αναδειχθεί από τους εταίρους και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως ο αναγνωρισμένος συντονιστής τέτοιων έργων πανευρωπαϊκής εμβέλειας για σειρά ετών.
Στη συνέχεια συνδεθήκαμε τηλεφωνικά με την Πάτρα όπου συνομιλήσαμε τηλεφωνικά με τον Παναγιώτη Γεωργίου συντονιστή των ψηφιακών δράσεων της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Πατρών.
Οι υπηρεσίες Ανοιχτής Πρόσβασης
Το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι από τα πρώτα Ιδρύματα και Φορείς στην Ελλάδα που ασχολήθηκαν με την Ανοικτή Πρόσβαση στην επιστημονική πληροφορία, από το 2004 με τη ψηφιακή συλλογή “Κοσμόπολις” που αφορούσε περιεχόμενο από παλιά ελληνικά περιοδικά του 19ου και του 20ου αιώνα. Οι δράσεις της Βιβλιοθήκης και του Πανεπιστημίου των Πατρών εστιάζονται σε τρεις άξονες. Πρώτος άξονας είναι αυτός των πολιτικών, ο δεύτερος άξονας είναι οι υπηρεσίες που παρέχονται και ο τρίτος άξονας είναι οι κοινωφελείς ενέργειες, δηλαδή ενέργειες προς την κοινότητα της Ανοικτής Πρόσβασης.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών εδώ και αρκετά χρόνια έχει υιοθετήσει μία πολιτική υποχρεωτικής κατάθεσης των μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών στο ιδρυματικό καταθετήριο του Ιδρύματος. Επίσης από πέρυσι έχει βγάλει απόφαση η Σύγκλητος που συνιστά, δεν υποχρεώνει αλλά συνιστά στα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου να καταθέτουν, να αρχειοθετούν τις επιστημονικές τους δημοσιεύσεις στο ιδρυματικό καταθετήριο και επίσης πολλά άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου, ήδη, υποχρεώνουν τους φοιτητές να καταθέτουν ακόμα και τις διπλωματικές εργασίες τους στο ιδρυματικό καταθετήριο ώστε να διατηρούνται αυτά τα ψηφιακά τεκμήρια. Τέλος, το Πανεπιστήμιο εδώ και τρία χρόνια έχει υπογράψει και τη διακήρυξη του Βερολίνου για την Ανοικτή Πρόσβαση, μια διεθνή πρωτοβουλία σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές πλέον επίπεδο για την προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης.
Σε επίπεδο υπηρεσιών έχει αναπτυχθεί μία μεγάλη γκάμα υπηρεσιών Ανοικτής Πρόσβασης με τις συλλογές ψηφιακού υλικού “Κοσμόπολις”, “Πλειάς”, “Δανϊηλίδα”, που προσφέρουν πρόσβαση σε περιεχόμενο ιστορικής αξίας, παλιά ελληνικά περιοδικά κλπ. Παράλληλα στο ιδρυματικό καταθετήριο “Νημερτή” καταχωρούνται, αρχειοθετούνται όλες οι επιστημονικές δημοσιεύσεις και γενικά το επιστημονικό υλικό που παράγεται μέσα στο Πανεπιστήμιο Πατρών, διπλωματικές διατριβές, αναφορές, μελέτες και ό,τι άλλο μπορεί να είναι και ιστορικό αρχείο προβλέπεται σε λίγο καιρό. Το ιδρυματικό καταθετήριο του Πανεπιστημίου Πατρών την προηγούμενη χρονιά έλαβε και μια μεγάλη διάκριση, ουσιαστικά βγήκε το πρώτο από τα ελληνικά καταθετήρια στην παγκόσμια κατάταξη των ιδρυματικών αποθετηρίων.
Μια άλλη μεγάλη δράση υπηρεσίας είναι η “Πασιθέη”, που συνιστά πλατφόρμα ηλεκτρονικών εκδόσεων Ανοικτής Πρόσβασης, που λειτουργεί με την υποστήριξη της βιβλιοθήκης μας. Αυτή τη στιγμή εκδίδονται τρία επιστημονικά περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης ελληνικά, και βρίσκονται μέχρι το τέλος του χρόνου, αρχές του επόμενου, να εκδοθούν άλλα τρία με τέσσερα περιοδικά. Η υπηρεσία αυτή παρέχεται τόσο εντός, στα μέλη του Πανεπιστημίου, όσο και σε επιστημονικό προσωπικό και ερευνητικό δυναμικό εκτός Πανεπιστημίου για περιοδικά που εκδίδονται από άλλους φορείς.