Γράφει ο Χρήστος Φωτιάδης
Συμπληρώθηκαν πριν λίγες μέρες 75 χρόνια από την ιστορική Διάσκεψη της Γιάλτας. Ήταν η τελευταία συνάντηση του Ρούζβελτ με τον Τσόρτσιλ και τον Στάλιν και έγινε στην παραλιακή πόλη της Κριμαίας, μεταξύ 4 και 11 Φεβρουρίου 1945. Η συνάντηση παρέμεινε τυλιγμένη σε ένα πέπλο μυστηρίου, όπως και η χειμερινή ομίχλη που σκέπαζε την πόλη, και έχει αποτυπωθεί στην παγκόσμια συνείδηση ως η σημαντικότερη αναμέτρηση συμμάχων (αλλά ήδη δυνητικών αντιπάλων…) στη διεθνή σκακιέρα.Φυσικά υπήρχε απόλυτη μυστικότητα, αλλά και οι παραμικρές ενδείξεις κυκλοφορούσαν με απόρρητη μορφή.
Στις 31 ιανουαρίου 1945 ο Έλληνας πρεσβευτής στην Άγκυρα ενημερώνει με κρυπτοτηλεγράφημά του το ελληνικό ΥΠΕΞ: «Πληροφορούμαι ασφαλώς ότι διήλθον εκ Στενών επιβαίνοντες αμερικανικού πλοίου και κατευθυνόμενοι προς νότιον Ρωσίαν εμπειρογνώμονες και λοιπά πρόσωπα συνδιασκέψεως τριών αρχηγών. Κατά τουρκικάς πληροφορίας, η συνδιάσκεψις αύτη θα λάβη χώραν πιθανώτατα εν Κριμαία εντός των προσεχών ημερών».
Αποκαλυπτικές λεπτομέρειες
Για τα αποτελέσματα της Γιάλτας έχει χυθεί πολύ μελάνι. Δεν θα χρειαστεί να προσθέσουμε κι άλλο σ’ αυτή τη σελίδα, με αυτούς τους έμπειρους και «εκπαιδευμένους» αναγνώστες! Θα εστιάσουμε, λοιπόν, σε κάποια σημεία του χώρου, που προδίδουν την πρωτοφανή σκληρότητα των συγκρούσεων που είχαν προηγηθεί μέχρι λίγες εβδομάδες πριν! Αλλά και στην… «υψηλή κριτική» του… κακομαθημένου αριστοκράτη Τσόρτσιλ και της συνοδείας του, όπως και στην εντελώς διαφορετική στάση του ετοιμοθάνατου πια Ρούσβελτ. Ο Τσόρτσιλ απαίτησε μεγάλο κρεβάτι, όπως είχε τη συνήθεια. «Και 10 χρόνια αν ψάχναμε δεν θα βρίσκαμε πιο απαίσιο μέρος, που είναι παράδεισος μόνο για τις ψείρες», τηλεγράφησε στον Ρούσβελτ! «Τα αεροπλάνα προσγειώνονται στο Σάκι, 83 χιλιόμετρα από τη Γιάλτα. Η διαδρομή των 130 χιλιομέτρων χρειάζεται 6 ώρες. Κατά μήκος του δρόμου υπήρχαν στρατιωτίνες που έχουν χάσει κάθε θηλυκότητα».
Σε φόντο πολεμικού πεδίου…
Τρομακτικές είναι οι περιγραφές που διασώθηκαν. Κατεστραμμένα άρματα, καρβουνιασμένα φορτηγά και αυτοκίνητα, βουνά από συντρίμμια φανέρωναν τη σφοδρότητα των μαχών που έγιναν για την κατοχή του στρατηγικού εκείνου δρόμου της Κριμαίας. Η πομπή διασχίζει τη Συμφερόπολη, καμένη ως τα θεμέλια. Ο Τσόρτσιλ στεγάζεται σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από τη Γιάλτα. Οι ανέσεις δεν υπήρχαν πουθενά, όμως οι Ρώσοι έκαναν ό,τι μπορούσαν. Δεν υπήρχε επί τόπου τίποτα. Και το τελευταίο κομοδίνο και ο τελευταίος καθρέφτης και ένα μεγάλο μπουκάλι βότκα στάλθηκαν από τη Μόσχα.
Συνολικά, 1.500 βαγόνια έκαναν ταξίδι 5 ημερών για να φέρουν στην Κριμαία τα αντικείμενα αυτά, που οι Αμερικανοί και οι Άγγλοι τα θεωρούσαν… σπαρτιατικής λιτότητας! Ακόμα και το προσωπικό ήρθε από τη Μόσχα. Οι κήποι, τα κυπαρίσσια και οι πορτοκαλιές μεταφερθήκαν από τη Γεωργία και μεταφυτεύθηκαν σ’ ένα έδαφος που δεν είχε καθαριστεί εντελώς από τις νάρκες. Είχαν ξεχάσει τα… χρυσόψαρα, αλλά μόλις ο Άγγλος στρατάρχης της αεροπορίας Πόρταλ έκανε τη σχετική παρατήρηση, τα ψάρια εμφανίστηκαν την επομένη, μέσα στις λιμνούλες!
Ένας άλλος Άγγλος παρατήρησε ότι έλειπαν… λεμονόφλουδες για το κοκτέιλ! Το ίδιο βράδυ, μια λεμονιά κατάφορτη ορθωνόταν δίπλα στα πέτρινα λιοντάρια της αυλής! Στο περιθώριο των συζητήσεων, ο Ρούσβελτ είπε στον Βρετανό πρωθυπουργό, σχετικά με το μέλλον των βρετανικών αποικιών: «Ουίνστον, έχετε μέσα στο αίμα σας 400 έτη κατακτήσεων. Άρχισε όμως μια νέα περίοδος της Ιστορίας και πρέπει να προσαρμοστείτε. Δεν μπορώ να δεχτώ να πολεμούμε τη φασιστική σκλαβιά και ταυτόχρονα να αρνούμαστε να ελευθερώσουμε όλους τους λαούς που ζουν κάτω από αποικιακό καθεστώς».
Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 15/02.
