100 χρόνια συμπληρώθηκαν την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2024 από την ίδρυση του Προσφυγικού Συνοικισμού στη Νέα Φιλαδέλφεια και ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας ετοιμάζεται να γιορτάσει με λαμπρότητα αυτή τη σημαντική στιγμή της ιστορίας του.
Με ένα όμορφο βίντεο, συνοδευόμενο από αρχειακό υλικό της εποχής, που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Τομπούλογλου, αφηγείται το ιστορικό, από το Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 14 Νοεμβρίου 1924.
Τα 100 χρόνια από την ίδρυση της πόλης θα εορταστούν πανηγυρικά με την υποδοχή του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024. Θα προηγηθεί Θεία Λειτουργία στον Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Νέας Φιλαδέλφειας και, στη συνέχεια, στην Πλατεία Πατριάρχου, θα πραγματοποιηθεί η επίσημη τελετή ονοματοδοσίας της εις μνήμην του Πατριάρχη Κωνσταντίνου ΣΤ’, συμβόλου του ξεριζωμένου προσφυγικού Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
«Ο Δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας Γιάννης Τομπούλογλου και η Δημοτική Αρχή τιμούμε την επέτειο των 100 ετών της πόλης μας. Μιας πόλης με σημαντική ιστορική και πολιτιστική παρακαταθήκη, για την οποία αισθανόμαστε υπερήφανοι», αναφέρει σε μήνυμά του ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας.
Η ιστορία, όπως την αφηγείται ο Γ. Τομπούλογλου:
«Στις 14 Νοεμβρίου 1924 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης το Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνα με το οποίο διατέθηκαν, αρχικά 82.695 τετραγωνικά μέτρα από το αλσύλλιο «Ποδονύφτη» για την ανέγερση του προσφυγικού συνοικισμού «Φιλαδέλφεια», ονομασία που δόθηκε, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, από τον βουλευτή του κόμματος του Ελ. Βενιζέλου Πάνο Διαμαντόπουλο με καταγωγή από τη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας.
Τον ίδιο κιόλας μήνα υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγιεινής, Πρόνοιας και Αντιλήψεως ξεκίνησαν τα έργα της οικοδόμησης του προσφυγικού συνοικισμού.
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν, παρά τα πολλά προβλήματα που παρουσιάστηκαν, στα τέλη του 1926 με την παράδοση 1.700 κατοικιών σε 800 κτίρια.
Παράλληλα με δύο νέες απαλλοτριώσεις η έκταση του προσφυγικού συνοικισμού ανήλθε σε 126.300 τετραγωνικά μέτρα.
Στα τέλη Αυγούστου 1927, μετά από κλήρωση για τη διανομή των οικημάτων και αφού προηγουμένως καθορίστηκε η αξία και ο τρόπος αποπληρωμής τους, άρχισε η εγκατάσταση των πρώτων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής και συνεχίστηκε με την εγκατάσταση των πυροπαθών των παραπηγμάτων του προσφυγικού συνοικισμού του Γηροκομείου των Αμπελοκήπων.
Ο προσφυγικός συνοικισμός, που αρχικά ανήκε διοικητικά στον Δήμο Αθηναίων, το 1934 ανακηρύχτηκε σε αυτόνομη κοινότητα και το 1947 σε Δήμο, που αποτέλεσε τον πυρήνα για τη δημιουργία του σημερινού Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας».
