Μήνυμα προς την κεντρική διοίκηση για επαναξιολόγηση και επανασχεδιασμό του μηχανισμού δασοπροστασίας από τις πυρκαγιές, επαναλαμβάνοντας ότι υπάρχουν ξεκάθαρες αρμοδιότητες και ευθύνες της δασικής υπηρεσίας και ότι η αυτοδιοίκηση και ειδικότερα οι δήμοι δέχονται «άδικες επιθέσεις», έστειλε από την Ρόδο ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας και δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισκέφθηκε τις περιοχές στις οποίες εκδηλώθηκαν οι πρόσφατες πυρκαγιές και την περιοχή Απόλλωνα απ’ όπου ξεκίνησε από μία χαράδρα σε μία δυσπρόσιτη, δασική περιοχή η φωτιά της Ρόδου την Δευτέρα 31 Ιουλίου, συνοδευόμενος από τον Α’ αντιπρόεδρο και δήμαρχο Καλλιθέας Δημήτρη Κάρναβο και τον γ.γ. και πρώην δήμαρχο Πύλου – Νέστορος Δημήτρης Καφαντάρης, μαζί με τον δήμαρχο Ρόδου και πρόεδρο της Περιφερειακής Ενότητας Δήμων Νοτίου Αιγαίου Αντώνη Καμπουράκη.
«Ευθύνη 100% της δασικής υπηρεσίας»
Στη συνέχεια ακολούθησε συνέντευξη Τύπου και συνεδρίαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου. Στη συνέντευξη Τύπου, ο Λ. Κυρίζογλου επανέλαβε ότι θεωρεί άδικη την επίθεση που δέχονται οι ΟΤΑ ως προς ενδεχόμενες ευθύνες τους για τις πυρκαγιές και τόνισε: «Η φωτιά που εξελίχθηκε σε πυρκαγιά, δεν ξεκίνησε από το δημαρχείο της Ρόδου. Δεν ξεκίνησε από το Μανδράκι για να φτάσει στα Απόλλωνα. Η θέση στα Απόλλωνα που επισκεφθήκαμε, απ’ όπου και ξεκίνησε η φωτιά στη Ρόδο, είναι 1000% δασική.
Οι περιφέρειες έχουν την ευθύνη και την αρμοδιότητα για τους καθαρισμούς των ρεμάτων. Οι δήμοι έχουν την αρμοδιότητα και την ευθύνη για τους καθαρισμούς στις εντός σχεδίου περιοχές τους. Στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές και ιδιαίτερα μάλιστα εκεί όπου εκδηλώθηκαν οι πυρκαγιές σε αμιγώς δασικές περιοχές, την ευθύνη δεν έχουν ούτε η περιφέρεια, ούτε ο δήμος. Η ευθύνη ανήκει 100% στη δασική υπηρεσία. Παρόλα αυτά, οι δήμοι δέχονται άδικες επιθέσεις.
Άλλωστε η σχετική νομοθετική ρύθμιση (ΚΥΑ υπ’ αριθμ. 181752/2052) αναφέρει ρητά ότι “η ευθύνη για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της καταστολής των πυρκαγιών καθώς και την παροχή συνδρομής για τη διάσωση ατόμων και υλικών αγαθών που απειλούνται από αυτές, έχει ως μέρος της αποστολής του το πυροσβεστικό Σώμα.
Ο συντονισμός όλων των δυνάμεων πυρόσβεσης και όλων των άλλων αρχών υπηρεσιών και φορέων, ανήκει στον επικεφαλής των πυροσβεστικών δυνάμεων όχι στο δήμαρχο ή στον περιφερειάρχη. Ο σχεδιασμός, η εισήγηση και υλοποίηση μέτρων, έργων και δράσεων πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, είναι ευθύνη των δασικών υπηρεσιών».
«Χρειάζεται αστυνομία υπαίθρου»
Στη συνέχεια ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εξέφρασε τον προβληματισμό του για τον συνολικό μηχανισμό δασοπροστασίας της χώρας. «Το μοντέλο και η στρατηγική αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών έχει αποδεχθεί ότι είναι λάθος. Από το 1998, είχαμε χιλιάδες στρέμματα καμένα, πάνω από 200 ανθρώπους που χάσανε τη ζωή τους σε φωτιές, χιλιάδες εκτάσεις καμένες και χιλιάδες στρέμματα περιοχών που αναδασώθηκαν, έχουν και πάλι καεί. Γι’ αυτό και χρειάζεται μία αστυνομία υπαίθρου/ μία δασική υπηρεσία επαρκώς στελεχωμένη», ανέφερε ο Λ. Κυρίζογλου και ολοκλήρωσε ανακοινώνοντας ότι η ΚΕΔΕ θα προμηθευτεί και θα διαθέσει στο Δήμο Ρόδου από δικούς της πόρους δύο πυροσβεστικά οχήματα, ενώ θα διεκδικήσει οικονομικές ενισχύσεις για τους πυρόπληκτους δήμους μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων».
Β. Καμπουράκης: «Τέσσερα τα κρίσιμα ζητήματα»
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Ρόδου και πρόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, Αντώνης Β. Καμπουράκης έθεσε τέσσερα πολύ κρίσιμα ζητήματα αναφέροντας αναλυτικότερα τα εξής: «Οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν έκτακτες λύσεις. Ακολουθώντας συνήθεις συμβατικές διαδικασίες δεν μπορούμε να πάμε μακριά. Βάζω λοιπόν την ατζέντα τεσσάρων πολύ κρίσιμων ζητημάτων.
Να ξαναδούμε το νομοθετικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορεί ένας Δήμος να κάνει παρεμβάσεις πρόληψης στα δάση ανοίγοντας αντιπυρικές ζώνες. Κάνουμε πρόληψη και μάλιστα πάνω από τις δυνάμεις μας. Αρκεί να σας πως ότι για το 2023 ο Δήμος μας έχει επιχορηγηθεί για δράσεις πυροπροστασίας με 280.000 ευρώ. Διέθεσε όμως, από ίδιους πόρους, 1.157.363 ευρώ. Κάναμε δηλαδή πέντε φορές παραπάνω από αυτά που μπορούσαμε να κάνουμε με βάση τους πόρους που πήραμε. Αν αυτό δεν είναι αρκετό πρέπει να δούμε ξανά τα περιθώρια που έχουμε για να κάνουμε τα περισσότερα που πρέπει.
Δεύτερο και εξίσου σημαντικό να βελτιωθεί το νομοθετικό πλαίσιο της Πολιτικής Προστασίας, και να ενισχυθεί με πόρους ο Δήμος για να αντιμετωπίσει πρωτόγνωρες καταστάσεις. Οι πόροι μας δεν είναι απεριόριστοι και παρ’ όλα αυτά συνεχώς ενισχύουμε την άμυνά μας. Ακούω και κριτικές για κάποια οχήματα που ήρθαν στη Ρόδο και λένε ορισμένοι τι να τα κάνουμε τώρα; Μα αυτά τα οχήματα δεν είναι για να σβήνουν φωτιές είναι για να προλαμβάνουν τις αναζωπυρώσεις.
Τρίτον, η αξιοποίηση του εθελοντικού κινήματος. Το ζήσαμε στη Ρόδο και είναι ένα σπουδαίο παράδειγμα για όλη τη χώρα. Απαιτείται όμως καλύτερος συντονισμός, αναβαθμισμένος εξοπλισμός, διαρκής υποστήριξη. Άμεσα πήραμε ως Δήμος Ρόδου την πρωτοβουλία της δημιουργίας Ηλεκτρονικού Μητρώου Πολιτικής Προστασίας Ρόδου. Για να καταγράψουμε το δυναμικό μας, να ξέρουμε ποιος μπορεί να κάνει τι και να πετύχουμε τον καλύτερο δυνατό συντονισμό με τις δημοτικές υπηρεσίες. Επιπλέον είναι πολύ σημαντικό μέσω του Μητρώου να διασφαλίσουμε και την εκπαίδευση των εθελοντών. Οι άνθρωποι αυτοί με αυταπάρνηση και γενναιότητα σε πολλές περιπτώσεις ρισκάρουν τη ζωή τους, πρέπει να έχουν την υψηλότερη δυνατή εκπαίδευση.
Επιπλέον, θα πρόσθετα πως σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εξετάσουμε και το πλαίσιο για την αξιοποίηση της εθνοφυλακής. Μια φωτιά σαν κι αυτή που ζήσαμε είναι εκ των πραγμάτων θέμα εθνικής ασφάλειας.
Τέταρτο σημείο πρέπει να είναι η παραδοχή πως με το υφιστάμενο νομοθετικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο δεν γίνεται να αντιμετωπίσουμε έναν ασύμμετρο πόλεμο και τις συνέπειές του. Με απλά παραδείγματα. Μπορώ να πάω στην παραλία της Γλύστρας, για την οποία είχαμε δεχτεί και τόση κριτική πριν την πυρκαγιά, για να καθαρίσω ότι άφησε πίσω της η φωτιά; Όχι δεν μπορώ. Είναι περιοχή ευθύνης της ΕΤΑΔ. Μπορώ να πάω να κάνω φυτεύσεις στα πρανή των κεντρικών δρόμων; Όχι δεν μπορώ. Είναι στην ευθύνη της περιφέρειας. Μπορώ να πάω να καθαρίσω δασικές εκτάσεις ή ιδιωτικές περιουσίες; Όχι δεν μπορώ. Μπορεί για τον πολίτη που δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει όλη τη νομοθεσία, ο δήμος να είναι υπεύθυνος για όλα. Όμως δεν είναι. Εμείς δεν λέμε να μην είναι. Εμείς λέμε δώστε μας το πλαίσιο και τους πόρους για να κάνουμε αυτό που ζητούν οι πολίτες. Αλλιώς πως θα ανασυγκροτήσουμε το νησί μας; Πώς θα ενισχύουμε την άμυνά του απέναντι σε πρωτοφανείς υβριδικές απειλές;».
Και ο δήμαρχος Ρόδου κατέληξε: «Σε αυτό το σκεπτικό που σας ανέπτυξα ζητάμε την υποστήριξη της ΚΕΔΕ και του προέδρου της που μας τιμά σήμερα με την επίσκεψή του, πιστεύοντας ότι εκφράζουμε τον αγώνα και τις αγωνίες όλου του αυτοδιοικητικού κόσμου. Επιπλέον, θα προσπαθήσω να έχω άμεσα μια συνάντηση με την Υπουργό Εσωτερικών, την κ. Κεραμέως προκειμένου σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες να δώσουμε εξαιρετικά τολμηρές και ρεαλιστικές απαντήσεις».