Πού… χωλαίνει ο εθελοντισμός

• Η διαδικασία επιλογής των εθελοντών δεν χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα και ουσιαστικά κριτήρια. Επιπλέον, το μοναδικό κίνητρο, από πλευράς πολιτείας, είναι η μοριοδότηση που παρέχει επιπλέον δυνατότητες για τη μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι πως υπάρχει μια δύναμη εθελοντών, απροσδιόριστου επιπέδου, ήθους, ικανότητας και προσδοκιών.

• Ο σημερινός νόμος προβλέπει τον εξοπλισμό των εθελοντών πυροσβεστών με κονδύλια που προέρχονται από τους ΟΤΑ, στους οποίους έχουν έδρα. Επειδή όμως, η πλειονότητα των εθελοντών εκτελούν εντεταλμένη υπηρεσία στους επαγγελματικούς πυροσβεστικούς σταθμούς, οι περισσότεροι εθελοντές εκτελούν τις υπηρεσίες με τεράστιες ελλείψεις στον ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό.

• Το παρόν σύστημα εθελοντισμού δεν έχει την ευελιξία να δεχτεί άλλου είδους εθελοντές πλην αυτών που προορίζονται για μάχιμη υπηρεσία και υπόκεινται σε δεσμεύσεις, στις οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν πολλοί άνθρωποι με γνήσιο ενδιαφέρον που δυστυχώς όμως οι προσωπικές τους υποχρεώσεις (οικογένεια, εργασία) έρχονται σε σύγκρουση με αυτών του Π.Σ.

Γενικές διαπιστώσεις

• Οι εθελοντές λειτουργούν στο περιθώριο του ευρύτερου πλαισίου δασοπροστασίας – δασοπυρόσβεσης.
• Αν και προβλέπεται από τον νόμο, πρακτικά δεν υπάρχει ενιαίος φορέας συντονισμού των εμπλεκόμενων δυνάμεων ενώ κενό παρουσιάζεται και στην καθιέρωση ενός ενιαίου τρόπου δράσης (έλλειψη κοινής γλώσσας/πρωτοκόλλου).
• Οι στόχοι μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων διαφέρουν. Ουσιαστικά, ο κάθε φορέας επιδιώκει άλλου είδους οφέλη μέσα από την εμπλοκή του στην δασοπροστασία/δασοπυρόσβεση.
• Υπάρχει μεγάλη καχυποψία από τις κρατικές αρχές απέναντι στους εθελοντές και αντιστρόφως.
• Οι προσδοκίες και οι σκοποί των εθελοντών απέναντι στον θεσμό δεν είναι πάντα αγνές.
• Παρουσιάζονται φαινόμενα αδιαφορίας από τους αρμόδιους φορείς για τους εθελοντές.

Τι προτείνει το WWF

• Αναβάθμιση του συστήματος καταγραφής και αξιολόγησης των εθελοντικών ομάδων από τη ΓΓΠΠ. Η διαδικασία καταγραφής και αξιολόγησης θα πρέπει να βασίζεται σε ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια.
• Άμεση επίλυση των νομικών κωλυμάτων που αφορούν στην εκπαίδευση, πιστοποίηση και ασφάλιση των εθελοντών της ΓΓΠΠ.
• Θεσμοθέτηση ενιαίου πλαισίου εκπαίδευσης, η οποία θα πιστοποιείται από τους αντίστοιχους αρμοδίους φορείς – Ενεργοποίηση του Ειδικού Κέντρου Εκπαίδευσης της ΓΓΠΠ.
• Εφαρμογή ενιαίου συστήματος συντονισμού, το οποίο θα υπάγεται στο Π.Σ.
• Άμεση επίλυση των νομικών θεμάτων που αφορούν τη Σχολή Επιμόρφωσης του Πυροσβεστικού Σώματος και την εκπαίδευση εθελοντών σε αυτήν, σε περιφερειακό επίπεδο.
• Σαφή και αξιοκρατικά κριτήρια για την ένταξη εθελοντών στις τάξεις του Π.Σ.
• Εφαρμογή δίκαιου και αξιοκρατικού συστήματος αξιολόγησης των εθελοντών του Π.Σ.
• Αναθεώρηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που αφορά στους εθελοντές του Π.Σ. και σαφής εφαρμογή των προβλεπόμενων ρητρών.
• Εφαρμογή ικανών κινήτρων για την προσέλκυση των εθελοντών.
• Επιμόρφωση του μόνιμου προσωπικού – μέσω των σχολών πυροσβεστών, αρχιπυροσβεστών και αξιωματικών– για τον θεσμό του εθελοντή πυροσβέστη.
• Ενεργοποίηση συγκεκριμένων ομάδων πολιτών στο έργο της δασοπροστασίας/δασοπυρόσβεσης.
• Ένταξη και αξιοποίηση του εθελοντικού δυναμικού στο ευρύτερο πλαίσιο του σχεδιασμού δασοπροστασίας/δασοπυρόσβεσης της χώρας.