Εικόνες από το παρελθόν του ιστορικού 1ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Ερυθραίας έρχονται στην επιφάνεια μετά από πολλά χρόνια, από τις εργασίες του Δήμου Κηφισιάς για τη στερέωση και αποκατάστασή του, καθώς και για την προσθήκη νέου κτηρίου.
Έτσι όσοι εργάζονται στον χώρο βρέθηκαν μπροστά στις εξαιρετικές πέτρινες κατασκευές του κτηρίου(έτος κατασκευής 1930), ενώ εντοπίστηκε και το παλαιό πέτρινο πηγάδι, το οποίο στο παρελθόν υδροδοτούσε τη γύρω περιοχή.
Η διαχρονική αξία της πέτρας
Όπως σημειώνει ο Δήμος Κηφισιάς η φυσική πέτρα που αποκαλύπτεται στις εργασίες αποκαλύπτει τη δεξιοτεχνία αλλά και τις ιδιαίτερες τεχνικές που χρησιμοποιούσαν οι μάστορες της εποχής.
Να σημειώσουμε ότι η κατασκευή των τοιχοποιιών στο Α’ Δημοτικό Σχολείο Νέας Ερυθραίας, στο κτήριο του 1930, είναι με κονίαμα από κοκκινόχωμα. Όλοι οι λιθόδμητοι τοίχοι συνεχίζονται ακόμα ψηλότερα, μέχρι τα 4,20 μέτρα για την έδραση της οροφής.
Οι μάστοροι – τεχνίτες εκείνης της εποχής που γνώριζαν καλά την πέτρα, τοποθετούσαν περισσότερο προσεγμένα στις γωνίες των τοίχων (ημιλαξευτές – λαξευτές) και λιγότερο ως καθόλου, δηλαδή ακανόνιστες στη μέση αυτών με μεγαλύτερο αρμό. Είχαν αφήσει επίσης κενά, τρύπες στα υψηλότερα σημεία της λιθοδομής στην κάθε αίθουσα για την αποχέτευση του καπνού της σόμπας ως μέσο θέρμανσης αυτών.
Μάλιστα όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες που δημοσίευσε ο Δήμος Κηφισιάς δεν υπάρχει καμία ρηγμάτωση στους τοίχους, αλλά και καμία έντονη φθορά στους αρμούς της πέτρας (ρωγμή ή άνοιγμα).
«Η δύναμη και η αντοχή που παρουσίασε η πέτρα σαν δομικό υλικό όλα αυτά τα χρόνια ήταν το στοιχείο εκείνο που έκανε τόσο στέρεο το κτήριο του Α’ Δημοτικού Σχολείου» υπογραμμίζει Ο Δήμος Κηφισιάς.
Και συνεχίζει: «Εξίσου σημαντική ήταν η συμπεριφορά της στα σεισμικά φορτία. Όμως η στατική μελέτη επάρκειας, η οποία έχει κωδικοποιηθεί πλήρως και εφαρμόζεται με Ευρωκώδικες σε συνδυασμό με τις πρόσθετες διατάξεις ανά περίπτωση, είχε ως αποτέλεσμα αυτού του είδους τις ενισχύσεις. Τα πέτρινα διατηρητέα κτήρια είναι αυτά που έχουν κερδίσει τον τίτλο: “Διαχρονικές κατασκευές”.
Το παλαιό πηγάδι που έδινε νερό στην περιοχή
Κατά την εκσκαφή για την προσθήκη του στατικώς ανεξάρτητου κτηρίου, η οποία ξεκίνησε αρκετά νωρίτερα από ότι όριζε το χρονοδιάγραμμα και με την παρουσία της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, ήρθε στην επιφάνεια το παλαιό πέτρινο πηγάδι που υδροδοτούσε τη γύρω κατοικημένη περιοχή, αλλά κι άρδευε πολλές εκτάσεις καρποφόρων δέντρων και κηπευτικών.
Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση, όταν παραχωρήθηκε το οικόπεδο από το Υπουργείο Γεωργίας στο Υπουργείο Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας για την ανέγερση του σχολείου, το πηγάδι εντάχθηκε εντός των ορίων του αύλειου χώρου του σχολείου και χρησιμοποιούνταν για την ύδρευση και άρδευση αυτού.
Με την προσθήκη της νέας πτέρυγας τοποθετήθηκε πομόνας για την ευκολία υδροδότησης του κτηρίου ενώ ελάχιστες κατοικίες έπαιρναν νερό από το πηγάδι. Όταν κατασκευάστηκε το δίκτυο της Νέας Ερυθραίας, υδροδοτήθηκε από αυτό και το σχολείο. Το πηγάδι μπαζώθηκε και το μισό καταστράφηκε.
Η πορεία των εργασιών
Το έργο στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ερυθραίας του οποίου η δαπάνη έχει προϋπολογισμό 3.900.000 ευρώ, παρακολουθούν στενά ο δήμαρχος Γιώργος Θωμάκος και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Μιχάλης Καυγαλάκης.
Για την ενίσχυση της θεμελίωσης του παλαιού κτηρίου κατασκευής του 1930, πραγματοποιήθηκαν περιμετρικές εκσκαφές σε όλους τους χώρους (δάπεδο του υπογείου, κλιμακοστάσιο, λεβητοστάσιο), αφαιρέθηκαν τα μηχανολογικά μέρη (σωληνώσεις δικτύου θέρμανσης και ύδρευσης) και καθαιρέθηκαν όλα τα επιχρίσματα από την οροφή και την τοιχοποιία από πέτρα.
Στην επόμενη φάση ξεκινάει η ενίσχυση των συνδετήριων δοκών αλλά και των βάσεων από πέτρα, η κατασκευή περιμετρικού καναλιού αποστράγγισης (drainage) για την απορροή των ομβρίων υπόγειων υδάτων, καθώς και η ενίσχυση της πέτρας.
Στο κτήριο του 1970, αποκαλύφθηκαν όλες οι κολόνες του ισογείου και του Α’ ορόφου από την φέρουσα τοιχοποιία τα δάπεδα έως τις βάσεις αυτών και όλα τα εξωτερικά κουφώματα από αλουμίνιο.
Ακόμα, αποξηλώθηκε ολόκληρη η σκεπή που χρησιμοποιούνταν ως υγρομόνωση στα ανεστραμμένα δοκάρια της οροφής του Α’ ορόφου. Οι κολόνες, αφού καθαριστούν επιμελώς, στην επόμενη φάση θα ενισχυθούν σύμφωνα με τη μελέτη, με ινοπλισμένα πολυμερή επιχρίσματα με συγκόλληση από εποξειδικές ρητίνες.