Η κατάρριψη του Su – 24 στα σύνορα της Τουρκίας εντός του συριακού εδάφους είναι μια εξέλιξη που θα επηρεάζει για πολλά χρόνια, όχι μόνο την περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά της Ευρασίας και ολόκληρου του κόσμου. Το μέγεθος του «τολμήματος» της τουρκικής ηγεσίας είναι τέτοιο, που κατάφερε να θυμίσει τις πιο μαύρες μέρες των ρωσοτουρκικών σχέσεων…
Πριν ασχοληθούμε με τις συνέπειες αυτής της σκόπιμης και προμελετημένης εχθρικής πράξης, ας θυμίσουμε λίγο τις πιο σημαντικές παραμέτρους του γεγονότος.
Η κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους στην περιοχή αυτή ακριβώς, όπου επιδιώκει η Άγκυρα να δημιουργήσει μια αυτόνομη Τουρκμενική οντότητα, δεν είναι τυχαία. Η Άγκυρα θέλει, οπωσδήποτε, να διατηρήσει την παρουσία της εκεί, για να παρέχει άμεση βοήθεια στους ελεγχόμενους από αυτήν Τουρκ-
μένους αλλά και στους άλλους Ισλαμιστές, ιδιαίτερα στην Αλ Νούσρα και στον Στρατό της Κατακτήσεως. Ας σημειωθεί ότι ο υποδιοικητής της 2ης «παράκτιας ταξιαρχίας» των Τουρκμένων, αυτός που στη συνέντευξη Τύπου υπερηφανεύθηκε ότι σκότωσαν τους Ρώσους πιλότους, είναι ο Τούρκος Γκρίζος Λύκος Αλπασλάν Τσελίκ! Δεν είναι, άλλωστε, ο μόνος που πολεμάει στη Συρία. Το καθεστώς Ερντογάν έχει ενεργοποιήσει το παραδοσιακό τουρκικό παρακράτος για να κάνει βρώμικες δουλειές και εντός και εκτός Τουρκίας!
Τα συνοριακό αυτό τμήμα είναι αναντικατάστατο για τη διοχέτευση εξωτερικής βοήθειας στους Ισλαμιστές, που ενισχύονται από την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ. Επίσης, για την εξαγωγή στην Τουρκία του κλεμμένου πετρελαίου των κατεχομένων από τους Ισλαμιστές περιοχών της Συρίας και του Ιράκ και τη συμπληρωματική χρηματοδότηση των Ισλαμιστών. Το λαθρεμπόριο πετρελαίου είναι μια μεγάλη κερδοσκοπική επιχείρηση της Άγκυρας, στην οποία εμπλέκεται ο ίδιος ο γιος του Τούρκου Προέδρου, Μπιλάλ. Το μεγαλύτερο όμως σκάνδαλο είναι η απροκάλυπτη συνεργασία της Άγκυρας με τους Ισλαμιστές. Ο βομβαρδισμός από τη Ρωσική Αεροπορία της ατέλειωτης σειράς βυτιοφόρων που μεταφέρουν το κλεμμένο πετρέλαιο στην Τουρκία είναι ένας άλλος λόγος, που ενόχλησε ιδιαίτερα την Άγκυρα.
«Περικυκλωμένη» η Τουρκία!
Η αλαζονεία των Ερντογάν–Νταβούτογλου μετέτρεψε την Τουρκία από περιφερειακή υπερδύναμη σε μείζον πρόβλημα για όλους τους γείτονές της! Η απρόβλεπτη και τυχοδιωκτική πολιτική τους καθιστά τη χώρα ένα μαύρο πρόβατο και για όλους όσους συναλλάσσονται μαζί της, σε Ευρώπη και Ασία. Ποιος μπορεί να εμπιστευτεί μια χώρα που καθοδηγείται από την μεγαλομανία των ηγετών της;
Η Ρωσία, δεύτερος σε μέγεθος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας επί αρκετά χρόνια, θα περιορίσει τις διμερείς σχέσεις στα τελείως αναγκαία, όπως η υλοποίηση των συμφωνιών για την ενέργεια και –ίσως- την ολοκλήρωση του πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου. Κατά τα άλλα, εκτός από όσα μέτρα «τιμωρίας» έχουν ήδη ληφθεί, η Ρωσία θα έχει πάντα στο μυαλό της την ανταπόδοση του πισώπλατου χτυπήματος, έστω και σε βάθος χρόνου, έστω και με ασύμμετρη μορφή… Άλλωστε, η Τουρκία ήταν μόλις ο έβδομος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας, σε μια εποχή που οι προτεραιότητές της έφευγαν από την Ευρώπη και στρέφονταν σαφώς προς την Κίνα και γενικά τη νοτιανατολική Ασία.
Όμως και τα πιο βραχυπρόθεσμα αντίποινα θα «πονέσουν» το τουρκικό «σουλτανάτο». Η ενεργότερη υποστήριξη των Κούρδων (έστω και ανεπίσημα…) και η ένταξη της Ρωσίας στην ομάδα χωρών που στηρίζουν την διεθνή αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας είναι ίσως κάποια απ΄ αυτά.
Τα πλήγματα στον τουρκικό τουρισμό και τη γεωργία είναι δεδομένα. Ίσως όμως πολύ μικρά, σε σχέση με την απώλεια της συμμαχίας με τη νέα Ευρασία, που έχει ως κύριους παίκτες την Κίνα και τη Ρωσία, ενώ «συμπαίκτες» είναι κάποιες ισχυρές αναδυόμενες δυνάμεις, όπως η Ινδία, το Ιράν και μια σειρά από πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, στις οποίες πολύ πιθανόν να συνυπολογισθεί και το έως πρότινος «φιλοδυτικό» Αζερμπαϊτζάν, αλλά και μελλοντικοί γίγαντες όπως η Μογγολία, το Βιετνάμ, το Πακιστάν, ακόμα και η Νότια Κορέα, η Ινδονησία και η Ταϊβάν, επίσης προπύργια της Δύσης επί ψυχρού πολέμου!
Επομένως, σε βάθος χρόνου η παρούσα τουρκική ηγεσία θα βρίσκεται στο περιθώριο τόσο των Δυτικών «συμμάχων» της όσο και των αντιπάλων τους, στο νέο γεωστρατηγικό παιχνίδι που έχει ήδη ξεκινήσει! Θα αποτελεί «αναγκαίο κακό» και θα παραπέμπει περισσότερο στην ανάμνηση του «μεγάλου ασθενή» και λιγότερο σ΄ αυτό που θα ήθελε η τουρκική ηγεσία, πριν ξεκινήσει τον ολισθηρό «δρόμο προς την κόλαση» το 2011…
Χρήστος Φωτιάδης
