Στο Εργαστήρι του Διθύραμβου, ολοκληρώθηκαν με τεράστια επιτυχία οι παραστάσεις του έργου του Ρόμπερτ Σνάιντερ, «Η Βρωμιά». Ένα αντιρατσιστικό έργο για ένα μετανάστη από το Ιράκ, που ήρθε στην Ευρώπη παράνομα. Στην πατρίδα του, έχει σπουδάσει φιλοσοφία και έφυγε γιατί θέλει και ονειρεύεται να ζήσει στη χώρα με το σπουδαίο πολιτισμό και τους μεγάλους στοχαστές. Πρόκειται για ένα λυπημένο, φοβισμένο πρόσωπο, που πουλάει τριαντάφυλλα για να ζήσει. Κλεισμένος στο δωμάτιό του, χλευάζει, πονάει, θυμώνει, ειρωνεύεται, νοσταλγεί και ταυτόχρονα, κάνει μια αποκαλυπτική εξομολόγηση για τη μοναξιά, το φόβο και το οδυνηρό αίσθημα ματαίωσης και απόρριψης.
Αξίζει να σημειωθεί πως τον ρόλο του Σαντ, ερμήνευσε συγκλονιστικά η Μαρία-Χριστίνα Τζαβάρα, μια νεαρή κοπέλα με αναπηρία –σε αμαξίδιο– φοιτήτρια Θεατρολογίας στο πανεπιστήμιο, στέλνοντας ένα εξαιρετικό μήνυμα αγωνιστικότητας, δύναμης αλλά και αισιοδοξίας, η οποία και καταχειροκροτήθηκε από το κοινό που κατέκλυσε ασφυκτικά το θέατρο σε όλες τις παραστάσεις.
Η σκηνοθέτρια Έφη Νιχωρίτη, με αφορμή την παράσταση, μοιράστηκε μαζί μας κάποιες σκέψεις της: «Ο ρατσισμός είναι το κτήνος που έχουμε μέσα μας. Η σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, ζει μέσα σε μια σοβαρή εσωτερική αντίφαση. Θεοποιεί την ατομικότητα αλλά επιβάλλει την καταναλωτική ομοιομορφοποίηση. Όποιος ξεχωρίζει ή διαφοροποιείται, αποβάλλεται ή αναμορφώνεται βίαια. Ή θεωρείται μέρος επικίνδυνων άκρων. Έτσι έρχεται η Απλούστευση και η Γενίκευση. Οι δυο πυλώνες του Λαϊκισμού, που γεννούν το Φασισμό.
Ο λαϊκισμός πολλών δεκαετιών, γαλούχησε φοβικές και άρα επιθετικές συνειδήσεις απέναντι στο διαφορετικό. Η «ηθική του φόβου» – κυρίαρχη ηθική του σύγχρονου δυτικού κόσμου – δημιουργεί έναν αδύναμο και ευάλωτο «άλλο», ο οποίος είναι η Βρωμιά και παρουσιάζεται ως η αιτία όλων των κακών.
Η ηθική του φόβου εκδηλώνεται σαν αντίδραση. Σε αντιδιαστολή με την ηθική της «ιερής περιέργειας» που βοηθά είτε για να ανακαλύψουμε, είτε για να κατανοήσουμε το «άλλο» το «διαφορετικό» και που εκδηλώνεται με δράση. Η δράση όμως ξεκινάει από το τι μας αρέσει, ενώ η αντίδραση εγκλωβίζεται στο τι δε μας αρέσει. Η δράση έχει χαρά της αλλαγής, ενώ η αντίδραση το μίσος και την εκδίκηση απέναντι στο διαφορετικό ή το προνομιούχο.
Η δράση έχει αμέτρητα δημιουργικά μονοπάτια ενώ η αντίδραση ένα και μόνο, αυτό της στείρας συνδιαλλαγής με το «άσχημο», όπως αυτό επιβάλλεται από τις κυρίαρχες συνθήκες αλλά και εξουσίες.
Και ο σύγχρονος άνθρωπος, αντί να αντιδρά θα έπρεπε να δρα. Αντί να «παράγει» και να «συσσωρεύει» θα έπρεπε να «δημιουργεί» και να «χαρίζει». Και οι εξουσίες αντί να περιορίζονται στο να «μοιράζουν» ή να «επιβάλλουν» εικονική και επίπλαστη κοινωνική ειρήνη, θα έπρεπε να εμπνέουν και να διαχέουν όποιο πολιτισμικό κεφάλαιο έχουν στα χέρια τους, ώστε να νοηματοδοτηθεί ξανά η ανθρώπινη ύπαρξη μέσα από το μεγαλείο των ανθρώπινων σχέσεων και όχι του ατόμου.
Μέσα σε αυτές τις σκέψεις, θα βρείτε πολλά κοινά στοιχεία με δημοσιευμένα άρθρα του Δημήτρη Αποστολάκη, με τα οποία ταυτίζομαι πλήρως και στη διατύπωση αλλά και στην ουσία τους. Και είναι τόσο ωραίο ο ένας καλλιτέχνης να εμπνέει τον άλλον. Αφού η ιστορία έχει δείξει πως μόνο όπου συναντιούνται πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι, εκεί ανθίζουν οι πολιτισμοί».
INFO
