Tην ταινία «Mποέμικη ψυχή» προβάλλει το Cine – Δράση την Πέμπτη 9 Μαΐου στις 21.00, στο ΤΥΠΕΤ. O διπλά βραβευμένος στο Φεστιβάλ των Καννών Tony Gatlif, με το Βραβείο Σκηνοθεσίας για το «Exils» (2004) και το Βραβείο του τμήματος «Ένα Κάποιο Βλέμμα» για το «Latcho Drom» (1993), έχει αφήσει έντονη σφραγίδα στο ευρωπαϊκό σινεμά με την ταινία «Υπάρχουν Ακόμα Γελαστοί Τσιγγάνοι», στην οποία αποτυπώνει την κουλτούρα και το πηγαίο πνεύμα ελευθερίας των Ρομά. Το 2012, επιστρέφει με το ντοκιμαντέρ «Ingnidados» που αφορά το κίνημα των Αγανακτισμένων στις χώρες της Νότιας Ευρώπης ενώ το 2017 στην γαλλο-ελληνική συμπαραγωγή «Mποέμικη ψυχή» καταπιάνεται με την ελληνική πραγματικότητα και την αξία του ρεμπέτικου τραγουδιού. Μια ταινία με όμορφες εικόνες ατίθασων νέων ανθρώπων, γεμάτη πάθος για ζωή, χορό, τραγούδι και ρεμπέτικη μουσική, την πρώτη μουσική που πέτυχε να εκφράσει τους καημούς της προσφυγιάς. Μια ταινία δρόμου με πρωταγωνίστριες δύο νεαρές κοπέλες που αναζητούν στην Ανατολική Μεσόγειο και στα μονοπάτια του ρεμπέτικου τις ρίζες και τον σκοπό τους.
Η Djam μια 25χρονη περιπετειώδης και απελευθερωμένη κοπέλα ζει στη Λέσβο με τον Κακούργο, τον θετό της πατέρα, σύντροφο της νεκρής πια μητέρας της. Αυτός έχει μια παραδοσιακή ταβέρνα βουτηγμένη στα χρέη και ένα σκαρί που έζησε παλιότερα μεγάλες δόξες αλλά τώρα είναι άχρηστο, ακινητοποιημένο στο λιμάνι της Μυτιλήνης λόγω βλάβης στον κινητήρα. Καθώς λεφτά για επισκευή δεν υπάρχουν και τα αυθεντικά ανταλλακτικά είναι ακριβά ο Κακούργος θα στείλει την Djam στην Κωνσταντινούπολη όπου εργάζονται ακόμα τεχνίτες με μεράκι που μπορούν να κατασκευάσουν αντίγραφα εξαρτημάτων. Η κοπέλα θα φτάσει στην Πόλη μέσω Καβάλας και Κομοτηνής και εκεί θα συναντήσει την Αβρίλ μια 18χρονη Γαλλίδα που βρίσκεται σε εθελοντική αποστολή για τους Σύρους πρόσφυγες. Αυτή δεν γνωρίζει κανέναν στην Τουρκία και επιπλέον την έχει εγκαταλείψει ο φίλος της χωρίς διαβατήριο και χρήματα, γεγονός που καθιστά αδύνατη την επιστροφή στη δική της πατρίδα. Καθώς οι ζωές των δύο κοριτσιών διασταυρώνονται η γενναιόδωρη Djam θα πάρει υπό την προστασία της την Αβρίλ και θα κάνουν μαζί το ταξίδι της επιστροφής, ένα ταξίδι δύσκολο όπως αυτά των προσφύγων γεμάτο απρόοπτα, ελπίδα και ρεμπέτικη μουσική η έκσταση της οποίας θα τις οδηγήσει στην ελευθερία.
H σκηνοθεσία
Ο γεννημένος στην Αλγερία και πολιτογραφημένος Γάλλος ηθοποιός, σεναριογράφος, συνθέτης και σκηνοθέτης Tony Gatlif έχει αραβικές και τσιγγάνικες ρίζες. Σκηνοθετεί το «Djam» με ύφος κατά κάποιο τρόπο ντοκιμαντερίστικο, που το στιλ και η αφήγηση της βασίζεται στη μουσική των ανθρώπων που έχουν μετακινηθεί από την Τουρκία προς την Ελλάδα και αντίστροφα. Η κουλτούρα του ρεμπέτικου είναι αυτή που κυριαρχεί και οδηγεί την ιστορία αυτών των αναγκασμένων να ξενιτεύονται ανθρώπων και όπως το Αιγαίο πέλαγος, έτσι και αυτή με τη σειρά της χωρίζει και ενώνει τις δύο χώρες και τους λαούς τους. Η μουσική λειτουργεί σαν καθρέπτης, μέσα στον οποίο αντανακλάται η απώλεια, η προσφυγιά, η εξορία, η θλίψη και η πρόκληση.
Παράλληλα με το ταξίδι των κοριτσιών και μέσα από αυτό αποτυπώνει, άλλοτε υπερβολικά και άλλοτε χαμηλόφωνα την Ελλάδα της κρίσης. Παντού και πάντα υπάρχει έντονη η παρουσία των προσφύγων χωρίς ποτέ να εμφανίζεται κάποιος από αυτούς. Τους βλέπουμε στα αραβικά συνθήματα στους τοίχους, στα παρατημένα σωσίβια στις παραλίες της Λέσβου, στα κουφάρια από τις βάρκες. Κυρίως όμως τους ακούμε στους στίχους των ρεμπέτικων τραγουδιών που μιλάνε για το νόστο. Όπως και στις άλλες ταινίες του Gatlif έτσι και στην «Μποέμικη Ψυχή» κυριαρχεί μια σαρωτική ενέργεια και ένα πάθος για ζωή ακόμα και στις πλέον αντίξοες συνθήκες που προκαλεί ευφορία στο θεατή. Στο εξαιρετικό τελικό αποτέλεσμα συμβάλει καθοριστικά η γεμάτη ήλιο και θάλασσα φωτογραφία του Patrick Ghiringelli και οι εξαιρετικές ερμηνείες όλων των ηθοποιών που συμμετέχουν.
Οι Κίμων Κουρής, Γιάννης Μποσταντζόγλου, Μιχάλης Ιατρόπουλος, Σόλων Λέκκας είναι όλοι τους απολαυστικοί σε ρόλους που δεν τους έχουμε συνηθίσει. Αλλά το φιλμ απογειώνει το πρωταγωνιστικό δίδυμο που αποτελείται από τον Αρμένικης καταγωγής Simon Abkarian και την Ελληνίδα Δάφνη Πατακιά. Η Πατακιά έκανε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση το 2015, στην ταινία του Γιώργου Ζώη «Interruption». Την ίδια χρονιά έπαιξε στην ταινία του Κωνσταντίνου Γιάνναρη «Το ξύπνημα της Άνοιξης», ενώ το 2016, στο Φεστιβάλ του Βερολίνου διακρίθηκε ως ένα από τα 10 ανερχόμενα διεθνώς αστέρια στο γνωστό πρόγραμμα «Shooting Stars». Στο «Djam» στον πρώτο της μεγάλο πρωταγωνιστικό ρόλο μετατρέπεται σε μια ακαταμάχητη φιγούρα, που ακτινοβολεί ομορφιά και στηρίζει όλη την ταινία για τις ανάγκες της οποίας έμαθε τραγούδι, μπαγλαμαδάκι και χορό της κοιλιάς.
Γαλλία, Ελλάδα, 2017. Διάρκεια: 97′. Σκηνοθεσία – Σενάριο: Tony Gatlif. Πρωταγωνιστούν: Δάφνη Πατακιά, Simon Abkarian, Maryne Cayon, Κίμων Κουρής, Γιάννης Μποσταντζόγλου, Ελευθερία Κόμη, Μιχάλης Ιατρόπουλος, Σόλων Λέκκας.
Το trailer της ταινίας: