Γράφει ο Νίκος Γ. Παπαϊωάννου
Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού, αρμόδιος για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Καθηγητής
H ενίσχυση του δημοσίου πανεπιστημίου είναι συνειδητή πολιτική επιλογή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Πιστεύουμε βαθιά στην αξία του δημοσίου πανεπιστημίου ως μοχλού κοινωνικής κινητικότητας, ισότητας ευκαιριών και επιστημονικής προόδου.
Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια προχωρήσαμε σε στοχευμένες, ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, που αλλάζουν το τοπίο της ανώτατης εκπαίδευσης. Το 2025, ο φοιτητής που θα εισέλθει στο πανεπιστήμιο θα βρει ένα περιβάλλον πιο δίκαιο, πιο σύγχρονο και πιο ανοιχτό στις ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας.
Βασικό μας μέλημα υπήρξε η στήριξη της φοιτητικής μέριμνας, ιδίως για όσους σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Από το 2022, αυξήσαμε το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ, ενώ για συγκατοίκηση φτάνει πλέον στα 2.000 ευρώ. Από το 2024, οι φοιτητές σε περιφερειακά πανεπιστήμια λαμβάνουν επίδομα έως 2.500 ευρώ, στηρίζοντας τους ίδιους και ενισχύοντας παράλληλα την περιφερειακή ανάπτυξη. Επιπλέον, για φοιτητές στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, το οικογενειακό εισοδηματικό όριο για τη χορήγηση του επιδόματος αυξήθηκε στις 40.000 ευρώ, ως μια στρατηγική απόφαση ενίσχυσης των ακριτικών αυτών περιοχών. Να τονιστεί, δε, ότι το Υπουργείο άνοιξε εντός Σεπτεμβρίου και πάλι την πλατφόρμα υποβολής αιτημάτων για το στεγαστικό επίδομα, για όσους ενδιαφερόμενους δεν είχαν υποβάλει αίτηση εντός της πρώτης προθεσμίας.
Παράλληλα, η υποβολή των αιτήσεων των μετεγγραφών των φοιτητών, φέτος πραγματοποιήθηκε πολύ νωρίτερα από τα προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη. Η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί και τώρα εργαζόμαστε πυρετωδώς ώστε τις ερχόμενες ημέρες να ανακοινώσουμε και τα αποτελέσματα των μετεγγραφών. Αυτό συμβάλλει ουσιαστικά στον οικογενειακό προγραμματισμό, καθώς αποφεύγονται άσκοπα έξοδα μετακόμισης ή μισθωμάτων, ενώ παράλληλα δίνεται στους φοιτητές η δυνατότητα και ο χρόνος να προσαρμοστούν ομαλά στο νέο τους περιβάλλον. Επιπλέον, εξασφαλίζεται η καλύτερη οργάνωση του εκπαιδευτικού τους προγράμματος από την αρχή του εξαμήνου. Συγχρόνως, θα διευκολυνθεί ο προγραμματισμός και η απρόσκοπτη υλοποίηση της εκπαιδευτικής και διοικητικής διαδικασίας στα ίδια τα πανεπιστήμια.
Ιδιαίτερη σημασία δίνουμε στην πρακτική άσκηση, την οποία με τον Ν. 4957/2022 ενισχύσαμε συστηματικά στα προγράμματα σπουδών. Η δυνατότητα πραγματικής επαφής με το επαγγελματικό περιβάλλον, σε φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα διασφαλίζει ότι οι φοιτητές θα αποφοιτήσουν με εφόδια που υπερβαίνουν τη θεωρία και απαντούν στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.
Επιπροσθέτως, θεσμοθετήσαμε το πρόγραμμα εσωτερικής κινητικότητας μεταξύ ΑΕΙ -το λεγόμενο εσωτερικό Erasmus- προσφέροντας στους φοιτητές τη δυνατότητα να σπουδάσουν για ένα εξάμηνο σε διαφορετικό πανεπιστήμιο, σε ομοειδές ή μη ομοειδές αντικείμενο. Πρόκειται για μια βαθιά δημοκρατική μεταρρύθμιση που σπάει στεγανά, αναγνωρίζει τις πολλαπλές διαδρομές γνώσης και ενισχύει την ακαδημαϊκή ελευθερία και την ευελιξία.
Ακόμη, ιδιαίτερα σημαντικό μέτρο, για το οποίο είμαστε υπερήφανοι, είναι ότι όλοι οι φοιτητές έχουν πλέον τη δυνατότητα να συμμετέχουν πλήρως στην πανεπιστημιακή κοινότητα ως ισότιμα μέλη της. Η Μονάδα Ισότιμης Πρόσβασης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ορίζεται ως σημείο αναφοράς σε κάθε ΑΕΙ της χώρας. Κεντρική μέριμνά της είναι να βοηθά τους φοιτητές σε όλα τα στάδια των σπουδών τους, διευκολύνοντάς τους με κάθε δυνατό μέσο.
Τέλος, τομή για την επόμενη μέρα του Δημοσίου πανεπιστημίου ήταν η ψήφιση του Ν. 5224/2025 με τον οποίο θεσπίσαμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που θωρακίζει την ασφάλεια χωρίς να θίγει τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα των ιδρυμάτων, βάζοντας τέλος στην ανοχή σε παραβατικές συμπεριφορές. Κάθε ΑΕΙ αποκτά πλέον Μονάδα Ασφάλειας και Προστασίας, υπαγόμενη στον πρύτανη, με ευθύνη για τη φύλαξη, την ελεγχόμενη πρόσβαση, τα σχέδια εκκένωσης και τη διαχείριση κρίσεων, ενώ εκπονεί υποχρεωτικά σχέδιο ασφάλειας με σύγχρονα μέσα, από ηλεκτρονικά συστήματα εισόδου και περιμετρική περίφραξη έως φωτισμό και κέντρα ελέγχου.
Με τον ίδιο Νόμο, επίσης, καθιερώσαμε ξεκάθαρους κανόνες για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, προβλέποντας ταυτόχρονα δικλείδες προστασίας για να μη μείνει κανείς πίσω. Δίνεται, λοιπόν, η δυνατότητα μερικής φοίτησης και αναστολής σπουδών έως δύο έτη για σοβαρούς λόγους, ενώ ειδικές πρόνοιες καλύπτουν εργαζόμενους, γονείς ανήλικων τέκνων, φοιτητές με αναπηρία ή σοβαρές παθήσεις και αθλητές υψηλών επιδόσεων. Παράλληλα, προβλέπεται η παράταση σπουδών υπό προϋποθέσεις, ως μία ακόμη ευκαιρία, για όσους φοιτητές έχουν προχωρήσει σημαντικά στο πρόγραμμα και χρειάζονται λίγο περισσότερο χρόνο για να το ολοκληρώσουν.
Συνοψίζοντας, η φοιτητική ζωή δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο σε αίθουσες και συγγράμματα. Ο νέος φοιτητής του 2025 θα βρει ένα πανεπιστήμιο πιο ανοιχτό, πιο λειτουργικό και περισσότερο δίπλα του. Αυτή είναι η δέσμευσή μας. Και αυτή τη δέσμευση την κάνουμε πράξη, με πολιτικές που ενισχύουν τους νέους ανθρώπους και το μέλλον τους.
