Έρευνα – Παρουσίαση: Γιώργος Πάλλης
Το καλοκαίρι του 1916 η Ελλάδα είχε μπει για τα καλά στη θυελλώδη περίοδο του Εθνικού Διχασμού. Από τη μια ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, υποστήριζε την είσοδο της χώρας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Αγγλογάλλων, και από την άλλη ο δημοφιλής βασιλιάς Κωνσταντίνος τασσόταν υπέρ της ουδερότητας, ως γερμανόφιλος. Το χάσμα είχε γίνει πλέον αγεφύρωτο και τα πνεύματα ήταν άκρως οξυμμένα, ιδίως αφ’ ότου άρχισε η ανοικτή στρατιωτική παρέμβαση των Αγγλογάλλων στην Ελλάδα υπέρ του Βενιζέλου.
Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα, οι φιλοβασιλικοί πολεμιστές των Βαλκανικών Πολέμων, που χαρακτηρίζονταν ακόμα ως επίστρατοι, άρχισαν να οργανώνονται σε συλλόγους, για να υποστηρίξουν ενεργά τον Κωνσταντίνο. Ένας από τους πρώτους Συνδέσμους Επιστράτων ήταν αυτός που ιδρύθηκε στο Μαρούσι. Οι μαρουσιώτες, ως γνωστόν, υπήρξαν εκείνα τα χρόνια στην πλειονότητά τους φανατικοί βασιλόφρονες και υπέστησαν διώξεις λόγω των φρονημάτων τους, ιδίως κατά την πρωθυπουργία του Βενιζέλου του 1917-1920.
Η φιλοβασιλική αθηναϊκή εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, στο υπ’ αρ. 7836 φύλλο της Τρίτης 20 Ιουνίου 1916, περιγράφει την ίδρυση του Συνδέσμου στο Μαρούσι, που πραγματοποιήθηκε «εν μέσω λαϊκής εξεγέρσεως». Οι μαρουσιώτες επίστρατοι συγκεντρώθηκαν με τις οικογένειές τους στην πλατεία και από εκεί πήγαν στο Γυμναστήριο (στο χώρο του σημερινού κλειστού γηπέδου “Σπ. Λούης”), όπου εξέλεξαν το Διοικητικό Συμβούλιό τους. Στη συνέχεια συνέταξαν ψήφισμα, με το οποίο γνωστοποιούσαν στον Κωνσταντίνο ότι ήταν έτοιμοι «να χύσουν το αίμα των υπέρ του Βασιλέως και κατά των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών». Ο «εσωτερικός εχθρός» ήταν η βενιζελική παράταξη. Η διαδήλωση έκλεισε με πορεία στους δρόμους του Μαρουσιού, κατά την οποία «γυναίκες επιστράτων, μητέρες πεσόντων ανεθεμάτιζον τους προδότας».
Το Διοικητικό Συμβούλιο των Επιστράτων του Μαρουσιού αποτελούσαν οι Απόστολος Δούσης, Ιωάννης Βιλιώτης, Ν. Μίχας, Ν. Τριβέλας, Α. Γαρδέλης, Ι. Μπούρδης, Χρ. Πάλλης και οι αναφερόμενοι χωρίς τα βαπτιστικά τους ονόματα Κουτσούκος, Πουλόπουλος και Πρέσσας (η εφημερίδα εκ παραδρομής γράφει Κρέσσας). Το ψήφισμα υπέγραφαν πεντακόσιοι μαρουσιώτες.
