Τι σημαίνουν, άραγε, τα παραπάνω νούμερα; Πολύ απλά, ότι μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010, οι δήμοι και κοινότητες θα πρέπει να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους (συντήρηση κοινωνικών δομών-υπηρεσιών, έξοδα λειτουργίας, αποπληρωμή οφειλών σε τράπεζες και προμηθευτές κ.λπ.), αλλά και να προετοιμασθούν για την «Καλλικράτεια εποχή», με 1,5 δισ. ευρώ λιγότερα. Και από εκεί και πέρα, από την 1η Ιανουαρίου 2011, θα πρέπει να λειτουργήσουν και μάλιστα με αυξημένες αρμοδιότητες, έχοντας στα ταμεία τους κατά μέσο όρο 1 δισ. ευρώ λιγότερα τον χρόνο.
Μόνο και μόνο από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι «τα αστεία τελείωσαν». Όχι απλώς ανάπτυξη, αλλά ούτε συντήρηση των υφιστάμενων κοινωνικών υπηρεσιών δεν μπορεί να γίνει, εάν δεν αναπληρωθούν οι προαναφερόμενες απώλεις πόρων, για να μην πούμε ότι θα πρέπει να πέσει και «φρέσκο» χρήμα στους ΟΤΑ.
Αλλά από πού θα προέλθει αυτό;
Μια απάντηση θα ήταν από το «νοικοκύρεμα» των οικονομικών των ΟΤΑ, για την κατάντια των οποίων κάποια στιγμή θα έπρεπε να δούμε ορισμένους αιρετούς να κάθονται στο σκαμνί της Δικαιοσύνης.
Ένας άλλος τρόπος θα ήταν η μέχρι… ευρώ αξιοποίηση οποιουδήποτε ευρωπαϊκού προγράμματος «ακουμπά» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Δυστυχώς, η πλειονότητα των δήμων και κοινοτήτων δεν μας έχει συνηθίσει σε ανάλογες όντως αναπτυξιακές κινήσεις. Αντιθέτως, πολύ φοβόμαστε, ότι θα προτιμηθούν και πάλι οι εύκολες λύσεις, που συνοψίζονται στο «κόψιμο» πολλών κοινωνικών δομών-υπηρεσιών, στη συντήρηση κάποιων άλλων με ολοένα και μεγαλύτερη οικονομική συνδρομή εκ μέρους των δημοτών και στην κατακόρυφη αύξηση των δημοτικών τελών.
Γι’ αυτό επιμένουμε ότι θα πρέπει να «κόψουμε τη φόρα» σε όσους προσπαθήσουν να μας τάξουν και πάλι «λαγούς με πετραχείλια». Από το 2011 θα βρεθούμε μπροστά σε ακόμη δυσκολότερες καταστάσεις από αυτές που βιώνουμε σήμερα. Τουλάχιστον, ας γνωρίζουμε από σήμερα τι νέες θυσίες θα κληθούμε να κάνουμε και για την εξυπηρέτηση ποιων συγκεκριμένων σκοπών.
Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, εάν δεν ζητήσουμε εκ των προτέρων τον… λογαριασμό, να βρεθούμε εκ των υστέρων ακόμη πιο βαθιά βυθισμένοι στα χρέη, χωρίς μάλιστα να έχει αυξηθεί στο ελάχιστο η παροχή υπηρεσιών προς την κοινωνία εκ μέρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο κίνδυνος αυτός δεν είναι ούτε θεωρητικός, ούτε ασήμαντος.
Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί οι ευθύνες να χρεώνονται μονίμως στην πλευρά των κυβερνώντων, αφού ακόμη και όσοι εξ αυτών φέρουν αυτές τις ευθύνες στο ακέραιο, το έκαναν με τη δική μας συναίνεση και εντολή (λαϊκή κατά το κοινώς λεγόμενο). Ε, αυτή τη φορά, ας προσέξουμε -εκτός από το πού βάζουμε την υπογραφή μας- πού βάζουμε και την ψήφο μας. Κι αν ο «Α» ή ο «Β» υποψήφιος -δήμαρχος ή δημοτικός σύμβουλος- είναι καλό παιδί, τον ξέρουμε από παλιά, είναι «δικός» μας άνθρωπος, ας τον κρατήσουμε για παρέα και ας μην του δώσουμε, ελαφρά την καρδία, τη δύναμη να μας κυβερνά.
Οι αυτοδιοικητικοί οργανισμοί δεν μπορούν να λειτουργούν στη νέα εποχή ως «μικρομάγαζα» ή «παλιοπαρέες». Θα πρέπει να «σηκώσουν στις πλάτες τους» μεγάλο βάρος από την κοινωνική αποστολή που μέχρι σήμερα είχε το κράτος και, κυρίως, πρέπει να αποδείξουν ότι το αντέχουν. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση, η απογοήτευση για το σύνολο της κοινωνίας θα είναι τεράστια. Κι όταν η κοινωνία απογοητεύεται, σπρώχνεται στο να απαξιώσει θεσμούς και πρόσωπα, άρα, γίνεται επιρρεπής σε κάθε είδους εκτροπή. Κι αυτό δεν συμφέρει ούτε τους κυβερνώντες, αλλά ούτε και τους κυβερνώμενους…