(Συνέχεια Κατηγοριών Επισημονικής Φαντασίας):
3. Μεταλλαγμένοι ήρωες. Από την εποχή που έκαναν την εμφάνισή τους οι «υπερήρωες για το καλό της ανθρωπότητας» μέχρι σήμερα, έχει τρέξει πολύ νερό στο αυλάκι του Χόλιγουντ και άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους και οι μεταλλαγμένοι ήρωες.
Σ’ αυτή την κατηγορία, ανήκουν οι ταινίες με πρωταγωνιστές όντα, που έχουν τελείως διαφορετικές και ανορθόδοξες ικανότητες από αυτές των ανθρώπων, οι οποίες αγγίζουν και τα όρια του fantasy, του παραμυθιού. Αυτοί πετάνε, βγάζουν ατσαλένια νύχια, φλόγες από τα μάτια τους, ανεμοθύελλες από το στόμα τους και άλλα θεαματικά. Υπάγονται σ’ αυτή την κατηγορία όμως επειδή, η μετάλλαξή τους αυτή οφείλεται σε λάθος της επιστήμης, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Το άλλοθι σ’ αυτές τις ταινίες, βρίσκεται πάντοτε στην κακή χρήση της ραδιενέργειας, η οποία άλλαξε κάτι στον οργανισμό τους και τους μετέτρεψε, είτε σε «καλούς» ήρωες, είτε σε «κακούς» και δύσκολα αντιμετωπίσιμους.
Στην κατηγορία Ε.Φ. με Μεταλλαγμένους, ανήκουν οι ταινίες με τους X-Men, που είναι εμπνευσμένοι από τα κόμικς της Marvel, με πρωτοπόρο σκηνοθέτη τον Μπράιαν Σίνγκερ. Με αυτές τις ταινίες το ευρύ κοινό ανακάλυψε τον Γούλβεριν (με τις εξυπνακίστικες ατάκες και τα ατσαλένια νύχια του), ο οποίος εμφανίζεται όχι μόνον στους X-Men αλλά και στους Avengers και γνώρισε τη Ρογκ, η οποία θεωρεί τις δυνάμεις της κατάρα, αφού ακούσια απορροφά τις αναμνήσεις, το φυσικό σθένος, και στην περίπτωση των προσώπων με υπερδυνάμεις, τις ικανότητες οποιουδήποτε αγγίζει, αλλά και άλλους, όπως ο Μαγκνέτο, η Τζιν Γκρέι, η Στορμ, το Κτήνος κ.ά..
4. Διαστημική όπερα. Στην υποκατηγορία αυτή υπάγεται κάθε περιπέτεια Επιστημονικής Φαντασίας, που κατά κύριο λόγο λαμβάνει χώρα εξ ολοκλήρου σε εξωτερικούς χώρους, ή σε πολλούς και διαφορετικούς πλανήτες ή και γαλαξίες ακόμα. Οι συγκρούσεις είναι ηρωικές και πραγματοποιούνται συνήθως σε μεγάλη κλίμακα.
Ο όρος «διαστημική όπερα», μερικές φορές χρησιμοποιείται υποτιμητικά, για να περιγράψει περιπέτειες σε άλλες διαστάσεις, σε διαφορετικούς χωροχρόνους, σε κόσμους που αγγίζουν τα όρια του Θαυμαστού, του Παραμυθιού, ενώ οι χαρακτήρες της αποκαλούνται «χάρτινοι» από το γεγονός ότι προέρχονται από τα έντυπα κόμικς. Τέτοιες περιπέτειες ήσαν ο «Flash Gordon» (1960) του Μάικ Χότζες και η «Barbarella» (1968) του Ροζέ Βαντίμ. Αργότερα το «Tron» (1982) του Στίβεν Λισμπέργκερ και το «Dune» (1984) του Ντέιβιντ Λιντς.
Στη σύγχρονη Διαστημική Όπερα, με μεγάλη δόση νοσταλγίας για τις πιο πάνω ταινίες, ανήκει καιη πιο δημοφιλής σειρά του είδους, το «Star Wars» του Τζορτζ Λούκας, που περιγράφει επικές μάχες μεταξύ του Καλού και του Κακού, μέσα στο χώρο ενός ολόκληρου γαλαξία. Όπως άλλωστε και η άλλη δημοφιλής σειρά «Star Trek», με τους ιδιόμορφους πρωταγωνιστές και το διαστημόπλοιο Enterprise, που ταξιδεύουν στο χώρο και το χρόνο με εκπληκτική άνεση.
5. Διαστημικό γουέστερν. Ο όρος περιλαμβάνει ουσιαστικά δυο κινηματογραφικά είδη. Την Ε.Φ. και τα αμερικανικά γουέστερν, τα οποία ξεκίνησαν με ιστορίες των πρώτων αποίκων από την Ευρώπη στην Αμερική, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις ντόπιες φυλές ανθρώπων των δασών του Αμαζονίου και των ινδιάνων της βόρειας αμερικανικής ενδοχώρας. Υπήρξαν τεράστιες δυσκολίες, στο να μπορέσουν οι άποικοι να συνεννοηθούν και να ενταχθούν στο Νέο Κόσμο, να αναπτυχθούν οικονομικά και να συνυπάρξουν κάτω από κοινούς νόμους, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις αναγκάστηκαν να επιβληθούν δια των όπλων μέχρι να εγκατασταθούν και να παγιωθούν σ’ αυτές τις πλουτοπαραγωγικές χώρες, στις οποίες δεν θα εγκαθίσταντο εάν δεν εύρισκαν πλούσιο υπέδαφος (σε χρυσό ή πετρέλαιο), για το οποίο και ξεκινούσαν όλες οι μάχες.
Στην Ε.Φ., το θέμα των πρώτων αποίκων του διαστήματος, ενώ έχει θιγεί σε πολλά μυθιστορήματα, με καλύτερο τα «Χρονικά του Άρη» του Ρέι Μπράντμπερι, που έχει γυριστεί σίριαλ, δεν υπάρχουν πολλές ταινίες.
Το Avatar (φωτογραφία) του Τζέιμς Κάμερον (2009) είναι αυτό που καθιέρωσε τον όρο. Η υπόθεσή του διαδραματίζεται στα μέσα του 22ου αιώνα, στον πλανήτη Πανδώρα, όπου κατοικεί η φιλήσυχη φυλή των Νάβι και στον οποίο υπάρχει ένα πολύτιμο ορυκτό, απαραίτητο για την επιβίωση του ανθρώπινου γένους. Εκεί, υπό την πίεση της εξάντλησης των φυσικών πόρων της Γης, μια αμερικανική εταιρία έχει αναλάβει την εξόρυξή του, χρησιμοποιώντας ως δόλωμα έναν πεζοναύτη. Είναι βέβαιο ότι αυτή η υπόθεση, που παίρνει διαστάσεις επικής μάχης, θυμίζει ταινίες του Τζον Φορντ από τις απαρχές του γουέστερν.
6. Noir Sci-Fi. Στη κατηγορία αυτή, υπάγονται οι ταινίες Ε.Φ. που ενώ η υπόθεσή τους διαδραματίζεται στο μέλλον και καμιά φορά μακριά από τον πλανήτη Γη, έχουν καθαρά αστυνομική υπόθεση, που παραπέμπει στο είδος film-noir: μια υπόθεση προς επίλυση, ένα ντετέκτιβ που διεξάγει την έρευνα, μια μοιραία γυναίκα και σκοτεινή γενικά ατμόσφαιρα.
Στη κατηγορία αυτή υπάγεται πρώτο και καλύτερο το «Alphaville» (1965) του Ζαν Λικ Γκοντάρ. Σ’ αυτή την ασπρόμαυρη ταινία, υπάρχουν τρία από τα βασικότερα στοιχεία των νουάρ αφηγημάτων: Υπάρχει ένας ιδιόμορφος ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Λέμι Κόσιον που είναι μάλιστα γνωστός από προηγούμενες αστυνομικές ταινίες, μία μυστηριώδης μοιραία γυναίκα κι ένα μυστήριο προς εξιχνίαση. Ταυτόχρονα (και προς μεγάλη έκπληξη τότε των θαυμαστών του γαλλικού «νέου κύματος»), η υπόθεση διαδραματίζεται στο μέλλον και σε μια κοινωνία, που κυριαρχείται ουσιαστικά από έναν πανούργο ηλεκτρονικό υπολογιστή, τον Alpha-60 που ελέγχει ολοκληρωτικά τους κατοίκους.
Στην ίδια κατηγορία υπάγεται και η μεταγενέστερη περιπέτεια του Ρίντλεϊ Σκοτ «Blade Runner» (1982), στην οποία εκτός από τα φουτουριστικά στοιχεία, υπάρχει ένας ντετέκτιβ, ο οποίος στο υγρό και σκοτεινό Λος Άντζελες, προσπαθεί να ανακαλύψει τρία επικίνδυνα ανθρωποειδή και να τα εξοντώσει. Υπάρχει επίσης και η μοιραία γυναίκα, ενώ όλη η ατμόσφαιρα του φιλμ διαπνέεται και από άλλα νουάρ συμβολικά στοιχεία: από την καπαρντίνα του ντετέκτιβ, μέχρι το γραφείο του με τις κλασικές γρίλιες στα παράθυρα και τη τζαμένια πόρτα και άλλα. Τέλος, παράδειγμα του Noir Sci-Fi, αποτελεί και η ταινία Outland (1981) του Πίτερ Χάιαμς, στην οποία ένας αστυνομικός επιθεωρητής του δορυφόρου Ιώ του Δία, ανακαλύπτει μια συνωμοσία που αφορά λαθρεμπόριο ναρκωτικών και εκθέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο, χωρίς να έχει τη βοήθεια από τον πληθυσμό των αποίκων του πλανήτη.
7. Τρόμου & Φρίκης. Η Ε.Φ. Τρόμου και Φρίκης είναι μια κατηγορία, στην οποία υπάγονται όλες εκείνες οι ταινίες που εκτός από το φουτουριστικό περιβάλλον και την ανεπτυγμένη τεχνολογία, διαθέτουν τα στοιχεία της αγωνίας, του αιφνιδιασμού του θεατή από την παρουσία κάποιου τέρατος αποκρουστικού και τρομακτικού στην όψη, το οποίο βασικά διψάει για ανθρώπινη σάρκα και αίμα.
Τέτοιου είδους ταινίες, άρχισαν να ξεφυτρώνουν μετά το επιτυχημένο «Allien: Ο επιβάτης του διαστήματος» (1979) του Ρίντλεϊ Σκοτ, στην οποία το επταμελές πλήρωμα ενός διαστημοπλοίου, μετά από μια αναγκαστική προσεδάφιση σε άγνωστο πλανήτη, δέχεται την επίθεση από μια μυστήρια μορφή ζωής, η οποία προσκολλάται στο πρόσωπο ενός μέλους του πληρώματος. Επιστρέφοντας στο διαστημόπλοιο δεν καταφέρνουν να θανατώσουν το ξένο σώμα, το οποίο αναπτύσσεται σε ένα ακατανίκητο φρικτό, απαίσιο και σαρκοφάγο πλάσμα.
Μετά από αυτήν, εκτός του ότι ακολούθησαν τρεις ακόμα συνέχειες με το ίδιο θέμα, «Άλιεν: Η αναγέννηση» (1997), «Άλιενς: Η επιστροφή» (1986), «Άλιεν: Η τελική αναμέτρηση» (1992), είχαμε και αρκετές παραπλήσιες και κακές απομιμήσεις.
Στην ίδια κατηγορία, ανήκουν και ταινίες όπως «Ο κυνηγός» (1987), «Ο κυνηγός 2» (1990) και οι συνέχειές του «Άλιεν εναντίον Κυνηγού» (2004) και «Άλιεν εναντίον Κυνηγού 2» (2007), καθώς και ταινίες όπως «Η ομίχλη» (2007) του Φρανκ Ντάραμποντ, με τα αιμοδιψή μηχανικά τέρατα που κυκλώνουν τους κατοίκους μιας μικρής πόλης μέσα σε ένα σουπερμάρκετ καθώς και οι ταινίες «Cloverfield» (2008) και «10 Cloverfield Lane» (2016) με επίσης άγνωστα τέρατα που κυριεύουν διάφορες περιοχές της Αμερικής.
Θα μπορούσα να αναφέρω, ακόμα και το «Ζωντανός θρύλος» (2007) του Φράνσις Λόρενς, που είναι και remake του «Ανθρώπου που αντίκρισε την κόλαση» (Omega man – 1971) του Μπορίς Σαγκάλ, όπου ο τελευταίος άνθρωπος στη Γη, βρίσκεται αντιμέτωπος με μεγάλο αριθμό ανθρώπων-τεράτων, που διψούν επίσης για αίμα, αλλά αυτές ανήκουν κατά κύριο λόγο στην κατηγορία της Μετα-αποκαλυπτικής Ε.Φ. που θα αναλυθεί στη συνέχεια.
(Συνεχίζεται…)
Διαβάστε επίσης:
«Η επιστημονική φαντασία κι εγώ» (μέρος 1)
«Η επιστημονική φαντασία κι εγώ» (μέρος 2)
«Η επιστημονική φαντασία κι εγώ» (μέρος 3)
«Η επιστημονική φαντασία κι εγώ» (μέρος 4)
Γράφει ο Άγγελος Πολύδωρος
