Τα τελευταία χρόνια επανήλθε στη σφαίρα της δημόσιας συζήτησης ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να επανενταχτούν στην κοινωνία συνάνθρωποί μας που έχουν καταδικαστεί και είτε εκτίουν την ποινή τους σε κάποιο από τα (λίγα και υπεράριθμα) σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας, είτε γνωρίζοντας την ποινική καταδίκη τους, περιμένουν να δουν πού θα εκτίσουν την ποινή τους.
Το πιο σημαντικό βήμα πραγματοποιήθηκε πριν από ακριβώς ένα χρόνο, όταν και επανήλθε ο θεσμός της κοινωφελούς εργασίας, ο οποίος αν και θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα το 1997, επί 27 χρόνια παρέμενε ουσιαστικά ανενεργός.
Μπορεί η είδηση να μην έχει γίνει ευρέως γνωστή, όμως είναι γεγονός ότι από την 1η Μαΐου 2024 έως και σήμερα, 742 καταδικασθέντες, βάσει δικαστικής απόφασης και κατόπιν αίτησης των ιδίων, έχουν παράσχει κοινωφελή εργασία σε φορείς κοινής ωφέλειας που έχουν δεσμευτεί μέσω της πρότυπης ψηφιακής πλατφόρμας του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Τι ακριβώς σημαίνει «κοινωφελής εργασία»; Ουσιαστικά αποτελεί μια μετατροπή της περιοριστικής ελευθερίας ποινής σε μια άλλη μορφή ποινής. Με άλλα λόγια, η ποινή της κοινωφελούς εργασίας αντικαθιστά την ποινή φυλάκισης, δηλαδή ο καταδικασθείς δεν φυλακίζεται αλλά προσφέρει εργασία προς το κοινό. Σύμφωνα με τον νομοθέτη, πρόκειται για μια δράση που στοχεύει αφενός στην άμεση αντιμετώπιση της ανεργίας πληθυσμιακών ομάδων που πλήττονται περισσότερο από την ανεργία και αφετέρου στην αναβάθμιση των προσόντων των συμμετεχόντων, ώστε να διευκολυνθούν στην επανένταξή τους στην αγορά εργασίας, με κατάρτιση και παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών.
Ήδη στην ψηφιακή εφαρμογή του Υπουργείου έχουν ενταχθεί 233 φορείς του Δημοσίου, όπως ΟΤΑ πρώτου βαθμού και Περιφέρειες, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, δικαστήρια και εφορείες αρχαιοτήτων. Ανάμεσα στους φορείς που μπορεί να παράσχει κοινωφελή εργασία κάποιος που έχει καταδικασθεί είναι οι Δήμοι Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Καστοριάς, Νάξου και Μικρών Κυκλάδων αλλά και η Εισαγγελία Πρωτοδικών Ιωαννίνων, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γενικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου Κρήτης και το Πρωτοδικείο Χαλκίδας. Συνολικά, οι φορείς που έχουν ενταχθεί προσφέρουν 3.059 θέσεις απασχόλησης σε τομείς που άπτονται της καθημερινότητας όπως καθαριότητας, πρασίνου, φύλαξης κ.ά.
Τη στιγμή που οι ΟΤΑ όλης της χώρας (και φυσικά και αυτοί στον Βόρειο Τομέα και στις γειτονιές που καλύπτει το παρόν φύλλο) στενάζουν από το πρόβλημα της υποστελέχωσης, καλό είναι να κοιτάξουν κάποιο από τα Προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας ώστε να αλιεύσουν εργαζόμενους που θα στελεχώσουν (έστω και για 8 μήνες) τις «αραχνιασμένες» Υπηρεσίες τους. Είναι μια συνθήκη που μοιάζει «win win». Κερδοφόρα, δηλαδή, τόσο για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς τα ανταποδοτικά οφέλη που θα αποκομίσουν θα είναι σημαντικά όσο και για τους ωφελούμενους που θα βγουν στην αγορά εργασίας και θα νιώσουν ότι παραμένουν ενεργά μέλη της κοινωνίας την οποία έχουν προηγουμένως βλάψει με την έκνομη πράξη τους.
Και αν το σκεφτούμε καλύτερα, πρόκειται για μια εναλλακτική λύση απέναντι στον εγκλεισμό της φυλακής που μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο τη ζωή εκατοντάδων ανθρώπων…