Με επιτυχία ξεκίνησαν και ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της πρώτης ημέρας, εκδήλωσης για την καθαρή ενεργειακή μετάβαση των ελληνικών νησιών. Η διημερίδα εντάσσεται στις δράσεις της Γραμματείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρωτοβουλία «Καθαρή Ενέργεια για τα Ευρωπαϊκά Νησιά» (Clean Energy for EU Islands Secretariat) και πραγματοποιείται στις 17-18 Μαρτίου 2022 στο Ηράκλειο Κρήτης. Στη διοργάνωσή της συνδράμει τη Γραμματεία το ΚΑΠΕ, ως εκ του ρόλου του ως Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου για την υποστήριξη της εφαρμογής της εθνικής πολιτικής στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την προώθηση των ΑΠΕ.
Την έναρξη της εκδήλωσης κήρυξε ο Γενικός Διευθυντής του ΚΑΠΕ Δρ Λάμπρος Πυργιώτης, ενώ στη συνέχεια παρουσιάστηκε η πρωτοβουλία «Καθαρή Ενέργεια για τα Ευρωπαϊκά Νησιά» από την εκπρόσωπο της Γραμματείας Δρα Αντωνία Πρόκα. Ακολούθησε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίαση των πρόσφατων εξελίξεων σε θέματα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, με ιδιαίτερη αναφορά στα υπεράκτια αιολικά πάρκα. H νεοσύστατη Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης επικεντρώθηκε στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με έμφαση στο Εδαφικό Σχέδιο Νήσων και τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που θα εμφανιστούν τα επόμενα χρόνια. Εκπρόσωποι της ΡΑΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ, παρουσίασαν τις εξελίξεις στα ρυθμιστικά θέματα καθαρής ενεργειακής μετάβασης, καθώς και σχετικά με τα Μη-Διασυνδεδεμένα Νησιά και τις επικείμενες διασυνδέσεις αυτών.
Ο Πρόεδρος του ΚΑΠΕ Δρ Σπυρίδων Οικονόμου ανέπτυξε τις τεχνικοοικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις για την ενεργειακή ανεξαρτησία των ελληνικών νησιών, ενώ στη συνέχεια τον λόγο έλαβαν οι Δήμαρχοι και εκπρόσωποι των νησιών του Αγίου Ευστρατίου, της Τήλου, της Χάλκης και της Αστυπάλαιας, παρουσιάζοντας τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί για την ενεργειακή τους μετάβαση, αλλά και υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ολιστική διευθέτηση των αναπτυξιακών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν.
Ακολούθησε η προγραμματισμένη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, όπου δόθηκε η ευκαιρία στις/στους συμμετέχουσες/ντες να τοποθετηθούν και να συζητήσουν ερωτήματα που αφορούν σε προκλήσεις και ευκαιρίες για την ενεργειακή, και δι’ αυτής, την αναπτυξιακή μετάβαση των Ελληνικών νησιών.
Η 1η ημέρα της εκδήλωσης έκλεισε με εισηγήσεις για τα μικροδίκτυα στα νησιά και την παρουσίαση του προγράμματος Μικροκινητικότητας στους ΟΤΑ από εκπρόσωπους του ΚΑΠΕ, καθώς και παρουσίαση του Cold-Ironing, δηλαδή της ηλεκτροδότησης των ελλιμενιζόμενων πλοίων, στο λιμάνι του Ηρακλείου.
Η εκδήλωση συνεχίζεται στις 18 Μαρτίου με απώτερο στόχο να έρθουν πιο κοντά οι φορείς λήψης αποφάσεων με την πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα, τους ιδιώτες επενδυτές και εκπροσώπους των νησιωτικών περιοχών, που θα δώσουν τη δίκη τους εμπειρία στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, προκειμένου να ενθαρρυνθούν και να υποστηριχθούν για πιο ενεργή συμμετοχή σε δράσεις που προάγουν την καθαρή ενεργειακή τους μετάβαση.
Στο καλωσόρισμά του, ο Δρ Λάμπρος Πυργιώτης, αναφερόμενος σε μια «κλιματική διπλωματία» των νησιών, τόνισε: «Το ΚΑΠΕ συμμετέχει στην πρωτοβουλία αυτή, αποσκοπώντας, μέσω και αυτής, στην προώθηση της ιδέας για την ανάδειξη της ελληνικής νησιωτικότητας και δη του Αρχιπελάγους του Αιγαίου, ως διεθνούς εργαστηρίου ανάπτυξης πρακτικών λύσεων για τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής, μετατρέποντας την επιταγή της καθαρής ενέργειας για τα νησιά σε ευκαιρία καθαρής ενέργειας και καθαρής τεχνολογίας από τα νησιά.
Τα νησιά αντιμετωπίζουν σοβαρές περιβαλλοντικές προκλήσεις, έναντι των οποίων επιδεικνύουν ανέκαθεν ένα υψηλό επίπεδο καινοτομίας. Ως προς την ενεργειακή συνιστώσα των προκλήσεων αυτών, το ΚΑΠΕ προβάλλει σταθερά τις ενεργειακές καινοτόμες λύσεις που αναπτύχθηκαν στα Ελληνικά νησιά από τη δεκαετία του 1980, μέχρι τις πιο πρόσφατες εξελίξεις σε σχέση με την ηλεκτρική αυτονομία τους, με διατήρηση ενός αξιοσημείωτου ισοζυγίου ανανεώσιμων πόρων και ποιότητας. Με γνώμονα την ελληνική κλίμακα, η πρωτοπόρα και δυναμικά αναπτυσσόμενη νησιωτική καινοτομία μπορεί να διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στην επίλυση φαινομενικά δυσεπίλυτων παγκόσμιων προβλημάτων, που έχουν επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος.»
Ο κ. Πυργιώτης, μέσα από τη σημερινή εκδήλωση απηύθυνε προσωπικά ανοιχτή πρόσκληση για την κατάρτιση στρατηγικής και στοχοθεσίας μιας «κλιματικής διπλωματίας», που θα καταδεικνύει τη «νησιωτικότητα» της χώρας μας ως ηγέτιδας δύναμης τεχνογένεσης στον δρόμο προς την αξιοβίωτη ανάπτυξη. Τέλος, υπογράμμισε τη συνάφεια της πρωτοβουλίας «Καθαρή Ενέργεια για τα Ευρωπαϊκά Νησιά» με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027 και τη συνεισφορά της πρώτης στην προετοιμασία των δικαιούχων των νησιωτικών περιοχών, ώστε να είναι σε θέση να υποβάλλουν ώριμες παρεμβάσεις προς ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.
