Oι πρώτες προσφυγές ενάντια στη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων κατατέθηκαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσέφυγαν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ) και επτά πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι και ζητούν την ακύρωση ως αντισυνταγματικών των διατάξεων του νόμου 5094/2024 που προβλέπουν την ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων με τη μορφή Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ).
Οι προσφεύγοντες ζητούν να ακυρωθούν δυο υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο, κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου 5094/2024.
Οι αποφάσεις αυτές:
1) Ρυθμίζουν τη διαδικασία κατάθεσης εγγυητικής επιστολής και επιμερισμού του καταβαλλόμενου παραβόλου κατά την υποβολή αίτησης χορήγησης άδειας, εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
2) Προβλέπουν την εκκίνηση της διαδικασίας υποβολής αιτήσεως για τη χορήγηση άδειας, εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και τον καθορισμό διεθνών αναγνωρισμένων οίκων που κατατάσσουν παγκοσμίως πανεπιστήμια και ιδρύματα.
Ειδικότερα, με το νόμο 5094/2024 προβλέπεται η ρύθμιση της αδειοδότησης, της εγκατάστασης και λειτουργίας στην Ελλάδα παραρτημάτων μητρικών ιδρυμάτων υπό τη μορφή νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, ως νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου.
Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, τα παραρτήματα των ΝΠΠΕ απονέμουν τίτλους σπουδών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συνδέονται με τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία εδρεύουν και είναι αναγνωρισμένα σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες και αδειοδοτούνται μετά από συγκεκριμένη διαδικασία αξιολόγησης, των αρμοδίων οργάνων της Πολιτείας.
Σύμφωνα με τους προσφεύγοντες οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις είναι ακυρωτέες καθώς «εκδόθηκαν σε εκτέλεση αντισυνταγματικών διατάξεων του νόμου 5094/2024 οι οποίες προβλέπουν το θεσμό των ΝΠΠΕ.
Συγκεκριμένα, υποστηρίζουν:
«Οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις έχουν νομικό έρεισμα σε νομοθετικές ρυθμίσεις αντίθετες προς το Σύνταγμα και το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο», για τους εξής λόγους:
1) Αντίκειται στο άρθρο 16 του Συντάγματος που απαγορεύει την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης από φορείς με τη μορφή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου,
2) Παραβιάζουν τη συνταγματική κατοχύρωση του νομικού καθεστώτος των μελών ΔΕΠ κατ΄ άρθρον 16 του Συντάγματος και κατ΄ άρθρον 110 περί κράτους Δικαίου,
3) Παραβιάζουν το άρθρο 43 του Συντάγματος καθώς έπρεπε να εκδοθούν Προεδρικά Διατάγματα για: α) τη νομική μορφή των ΝΠΠΕ, β) την ισοτιμία των χορηγούμενων τίτλων, γ) το καθεστώς των καθηγητών ΝΠΠΕ, δ) το δίκαιο που διέπει τη λειτουργία των ΝΠΠΕ και ε) τις εγγυήσεις ποιότητας των σπουδών.
Ακόμη, τονίζουν πως οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις «όχι μόνο δεν επιβάλλονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο, αλλά αυτό αναγνωρίζει το αυστηρό Σύνταγμα ως στοιχείο, προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή έννομη τάξη, στα πλαίσια της εθνικής συνταγματικής ταυτότητας, ενώ οι διατάξεις του νόμου 5094/2024 και η νομική φύση των ΝΠΠΕ αντίκειται στο ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο».
Επίσης, αναφέρεται πως η πρόβλεψη του νόμου 5094/2024 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, «έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με την απόλυτη απαγόρευση από το Σύνταγμα άλλης μορφής νομικών προσώπων, εκτός από ΝΠΔΔ για την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης και λόγω της αντισυνταγματικότητας αυτής πρέπει οι προσβαλλόμενες πράξεις να ακυρωθούν».
Τέλος, τονίζουν πως παραβιάζεται το άρθρο 16 του Συντάγματος λόγω «έλλειψης σαφών κριτηρίων και πλήρη αοριστία των διατάξεων του νόμου 5094/2024 αναφορικά με τις προϋποθέσεις και το ελάχιστο του ποιοτικού περιεχομένου της εκπαίδευσης», αλλά ούτε προβλέπεται κρατική εποπτεία επί των ΝΠΠΕ, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα.
