Η αναγγελθείσα αλλαγή του εκλογικού νόμου σε συνδυασμό με τον χρόνο προσφυγής στις κάλπες και τις εσωκομματικές διεργασίες στο ΠΑΣΟΚ θέτουν νέα ερωτήματα για τη διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού, προκαλώντας σε άλλους κύκλους σχέδια για μακρόχρονη κυριαρχία και σε άλλους αρνητικά ρεφλέξ και ανασφάλεια για το μέλλον.
Στη Ν.Δ. πολλοί μιλούν πλέον για «τρίτη τετραετία» και ονειρεύονται κλίμα δεκαετίας του 1950, με ένα ισχυρό κόμμα της δεξιάς και πολυδιασπασμένες τις εκφράσεις της κεντροαριστεράς. Οι περισσότεροι, πάντως, δεν συνδέουν την επικείμενη αλλαγή του εκλογικού νόμου με πρόωρες κάλπες, αλλά με την πρόθεση του κ. Καραμανλή να αποκτήσει μακροπρόθεσμα τον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων. Να μετατρέψει, σε πρώτη φάση, την πλειοψηφία των 152 βουλευτών σε ισχυρή, επισείοντας τον φόβο της προσφυγής στις κάλπες με λίστα και σε δεύτερη φάση να αποτρέψει τη δυνατότητα συνεργασιών (είτε μεταξύ ΠΑΣΟΚ – ΣΥΝ, είτε μεταξύ των δύο τάσεων του ΠΑΣΟΚ, σε περίπτωση διάσπασης) με την κατάργηση του «μπόνους» 50 εδρών στο πρώτο κόμμα – έστω και αν πρόκειται για συνασπισμό.
Παρ' όλα αυτά στο κυβερνητικό κόμμα ορισμένοι αρχίζουν να εξετάζουν δειλά δειλά και σενάρια για το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός να παραδώσει τη σκυτάλη μερικούς μήνες πριν από το 2010. Σε αυτή την περίπτωση οι διαγκωνισμοί των «δελφίνων», που είχαν ξεκινήσει υπογείως από την προηγούμενη τετραετία, θα μετατραπούν σε ανοιχτό πόλεμο.
Αυτή τη φορά, όμως, οι εξελίξεις στη Ρηγίλλης θα έχουν για φόντο… τη Χαριλάου Τρικούπη. Εκείνοι που βλέπουν «αλλαγή σκυτάλης» στη Ν.Δ. θεωρούν ότι όποιος κι αν επικρατήσει στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ύστερα από περιπέτειες μερικών μηνών θα ανασυγκροτήσει το ΠΑΣΟΚ και, με δεδομένη την κυβερνητική φθορά, θα μπορεί να διεκδικήσει ξανά την κυβερνητική εξουσία.
Άλλοι, πάλι, προβλέπουν διάσπαση στο ΠΑΣΟΚ. Αυτό το ενδεχόμενο, όμως, δεν προκαλεί μόνο προσδοκίες για κυβερνητική μακροημέρευση. Προκαλεί και φόβο σε όσους προεξοφλούν ότι η δημιουργία ενός νέου κεντρώου κι ενός δεύτερου, περισσότερο αριστερού, κόμματος είναι πιθανόν να προκαλέσει φυγόκεντρες τάσεις και στη Ν.Δ.
Οι προβληματισμοί αγγίζουν και την Αριστερά, κυρίως τον ΣΥΝ. Η άποψη ότι «η κρίση στο ΠΑΣΟΚ μάς τροφοδοτεί» θεωρείται από πολλούς απλουστευτική και δεν βρίσκει όλους σύμφωνους στην πλατεία Κουμουνδούρου.
Η ηγεσία του κόμματος προβλέπει ότι η κρίση του ΠΑΣΟΚ θα οδηγήσει πιθανώς σε «δημιουργική ανασύνθεση». Μια τέτοια εξέλιξη τους δημιουργεί το φόβο ότι «πολλοί ψηφοφόροι θα επαναπατριστούν, αφού η πρόσφατη επιλογή τους υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ αφορούσε σε μια περιστασιακή και μόνο καταγγελία».
Τυχόν διάσπαση του ΠΑΣΟΚ δείχνει να φοβίζει ακόμη περισσότερο, αφού ένα νέο κόμμα θα προστεθεί σε όσες αριστερές δυνάμεις πιέζουν ασφυκτικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνέχεια, είναι βέβαιο ότι ένα σημαντικό τμήμα του κόμματος -εκείνο της ανανεωτικής πτέρυγας- θα είναι θετικό στην εκλογική σύμπραξη και ανοιχτό ακόμη και για ένταξη σ' αυτό.
Γιώργος Μπάλτας
