Στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου, κάποιος έκλεψε δύο προτομές αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων. Μικροί ντετέκτιβ ανέλαβαν να διαχειριστούν την υπόθεση. Παρατήρησαν τον χώρο, εντόπισαν τα αντικείμενα που λείπουν, σχεδίασαν βήμα βήμα τη δράση τους και μ μεθοδικότητα και συνεργασία, κατάφεραν να φτάσουν πολύ γρήγορα στην λύση του μυστηρίου.
Όλα αυτά δεν συνέβησαν στις σελίδες κάποιου μυθιστορήματος, αλλά στον κεντρικό χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ηρακλείου, όπου συνεχίζεται η Καλοκαιρινή Εκστρατεία Ανάγνωσης και Δημιουργικότητας 2018, με τους μικρούς φίλους των ιστοριών μυστηρίου να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, να συνεργάζονται, να αφήνουν την φαντασία τους να κατακλύσει τον χώρο και στο τέλος της ημέρας να έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν την αποστολή τους, παίζοντας και μαθαίνοντας.
Η δράση πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 27 Ιουνίου στο πλαίσιο του αφιερώματος στην Αστυνομική Λογοτεχνία, υπεύθυνη στο οποίο είναι η εθελόντρια Παρασκευή Θεοδωρακοπούλου, ενώ προσκεκλημένος ήταν ο συγγραφέας, Γιώργος Σπυράκης, ο οποίος ξενάγησε τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι και την αφήγηση στον μαγικό κόσμο του μυστηρίου και των διάσημων ντετέκτιβ.
Τα παιδιά μίλησαν για τις ιστορίες του Ντετέκτιβ Κλουζ, του Ηρακλή Πουαρό, του Σέρλοκ Χολμς, του Σκούμπι Ντου και της παρέας του και άλλων διάσημων ντετέκτιβ από τις σελίδες των βιβλίων, ακολούθησαν τις οδηγίες του κ. Σπυράκη για να αναζητήσουν τα στοιχεία της ιστορίας και στο τέλος, δουλεύοντας σε ομάδες, ζωγράφισαν και αφηγήθηκαν τις δικές τους ιστορίες μυστηρίου.
Παιχνίδια με τη φαντασία των παιδιών
Μιλώντας στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ και χωρίς να έχει αφαιρέσει το χαμόγελο από το πρόσωπό του, ο κ. Σπυράκης επεσήμανε το πόσο σημαντικό είναι για όλους και ιδιαίτερα για τα παιδιά να μετέχουν σε μια τέτοια δράση.
«Τα πιτσιρίκια είναι ζωή, φαντασία, είναι ένα έναυσμα για να πας παραπέρα το δικό σου μυαλό. Χρησιμοποιώντας τους ντετέκτιβ, τους δώσαμε ερεθίσματα να βρουν τα στοιχεία και σιγά σιγά να φτιάξουν στο μυαλό τους την ιστορία και να την σχηματίσουν. Το κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Φτιάχνει τον δικό του παρονομαστή. Αυτός ήταν ο σχεδιασμός. Να αξιοποιήσουμε τους χαρακτήρες ντετέκτιβ, από βιβλία που έχουν διαβάσει. Μου έκανε εντύπωση που κάποια παιδιά είχαν ανοίξει βιβλία και διάβαζαν παράλληλα, θυμούνταν τα χαρακτηριστικά καθενός από τους ντετέκτιβ, συζητούσαν και στο τέλος, έφτιαξαν οι ομάδες αυτό που ήθελαν».
Όπως εξηγεί, είναι αυτές οι ιστορίες μυστηρίου που ιντριγκάρουν όλους από μικρή ηλικία και τελικά ακονίζουν το μυαλό μικρών και μεγάλων.
«Το ανοίκειο σε ιντριγκάρει. Όσο έχει μυστήριο, όπως γίνεται και στα θρίλερ και τις ιστορίες μυστηρίου των ενηλίκων, προσπαθείς να κεντρίσεις το ενδιαφέρον του άλλου και να τον βάλεις σε μια φάση αναμονής. Οπότε κι εδώ με τα παιδιά, αυτό που κάναμε κάθε φορά είναι ότι δίναμε τόσο, όσο να σκεφτούν μόνα τους και να έχουν άποψη. Να γίνουν μικροί συγγραφείς».
Παρ’ όλα αυτά, παραδέχεται πως για έναν συγγραφέα που γράφει δύσκολες ιστορίες για “μεγάλους”, δεν είναι πάντα εύκολο να πλησιάσει την παιδική φαντασία.
«Τα παιδιά τρομάζουν με πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Με τα δικά τους κριτήρια φαντασίας τα οποία εμείς πλέον τα έχουμε ξεχάσει. Δεν τους αρκεί να τους πείσεις σε κάτι. Πρέπει ο δικός τους παρονομαστής να στέκει, οπότε έχει αυτή τη δυσκολία. Εμείς κάνουμε πάρα πολλές δεύτερες σκέψεις, αλλά τα παιδιά είναι στην πρώτη ξεκάθαρα. Έχουν την απλότητα της σκέψης. Όταν βρεις έναν απλό τρόπο να φτιάξεις ένα μυστήριο τους είναι αρκετό γιατί μετά το οικειοποιούνται και το πάνε παρακάτω».
Το αφιέρωμα στην αστυνομική λογοτεχνία θα συνεχιστεί και την ερχόμενη Παρασκευή, με ιστορίες εγκλημάτων, ένα θέμα που, όπως τονίζει, είναι αρκετά δύσκολο και κρύβει ιδιαιτερότητες που θέλουν λεπτούς χειρισμούς.
«Τα εγκλήματα έχουν μια ωμή βία. Για τα παιδιά έχουν να κάνουν κυρίως με φόνους, απαγωγές… Το περίεργο είναι ότι πολλά παιδιά με τις προσλαμβάνουσες από το ίντερνετ και τα παιδικά που βλέπουν, το αίμα, τη βία και τα όπλα τα έχουν για καραμέλα. Τα περισσότερα παιχνίδια στις κονσόλες είναι πολεμικά. Τα παιδιά είναι ξερά, ωμά και δεν κρύβονται Εκεί περισσότερο θα τους ακολουθήσουμε. Θα ψάξουμε να βρούμε τι σκέφτεται ο καθένας και σε αυτό που θα νιώσουν άνετα με τη φαντασία τους θα προχωρήσουμε. Είναι πολύ λεπτή η ισορροπία».
Σε κάθε περίπτωση, όταν μιλάμε για ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα, το παιχνίδι είναι πάντα προτεραιότητα.
«Η ουσία είναι το παιχνίδι. Πρέπει να φύγουμε από την δικιά μας σκέψη και να πάμε στη σκέψη των παιδιών. Να παίξουν, να φωνάξουν, να οριοθετηθούν και να καταλάβουν ότι είναι ένα θεματικό παιχνίδι. Το σημαντικό είναι ότι συμμετέχουν. Η πρωτοβουλία είναι πάρα πολύ ωραία, εθελοντική σε όλο το μεγαλείο της. Τα παιδιά έρχονται κοντά στα βιβλία και τις ιστορίες. Κατ’ ιδίαν έρχονταν κάποια και μου έλεγαν ότι σκέφτηκαν κάτι για να συνεχίσουν στο σπίτι. Είναι παιχνίδι έκφρασης. Για τον μεγάλο είναι πηγή ζωής. Φεύγουμε από την καθημερινότητα, αφηνόμαστε και μπαίνουμε στον κόσμο τους. Αυτό είναι το κριτήριο. Τι μπορείς να δώσεις; Μικρά ερεθίσματα. Ερωτήματα που δεν έχουν απαντήσει ακόμα. Και το παιχνίδι είναι αυτό».
Όσο για τα επόμενα συγγραφικά του σχέδια, στέκεται ιδιαίτερα στα στοιχεία που του δίνουν έμπνευση να συνεχίσει.
«Θα ήθελα πάρα πολύ να τα κλείσω όλα και να γράψω ένα μυθιστόρημα που έχω κατά νου τα τελευταία δυο χρόνια. Αυτή την περίοδο ετοιμάζω τις επιμέλειες για πάρα πολλά βιβλία και θέλω να είμαι συνεπής σε αυτό, αλλά με βασανίζει μια ιδέα για ένα μυθιστόρημα. Υπάρχει ο σκελετός, η σκέψη, ένας ήρωας, ένα σκηνικό. Συνδυάζω την γραφή μου με ταξίδια. Οπότε θέλω να έχω το χρόνο, την ηρεμία του νου, να ταξιδέψω και να γράφω. Τα ταξίδια με επηρεάζουν πάρα πολύ. Με βοηθούν να αλλάζω παραστάσεις».
Θετικός ο πρώτος απολογισμός
Ήδη η καλοκαιρινή Εκστρατεία στην Δημοτική Βιβλιοθήκη έχει πραγματοποιήσει αρκετά εργαστήρια που έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον πολλών μικρών φίλων του βιβλίου. Η προσπάθεια έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία, παρά το γεγονός ότι φέτος έγινε η επιλογή οι δράσεις να γίνουν ανεξάρτητα από το καθιερωμάνο καλοκαιρινό καμπ του Δήμου, που πάντα αποτελούσε πηγή συμμετοχών. Παρ’ όλα αυτά, η ενεργητικότητα και έντονη δραστηριότητα του προσωπικού και των εθελοντών της Βιβλιοθήκης έχει φέρει μεγάλη επιτυχία, κάτι που εκφράζει με ιδιαίτερη ικανοποίηση στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ και η προϊσταμένη της, Φρόσω Παυλίδου.
«Φέτος προσπαθήσαμε να δοκιμάσουμε τις δυνάμεις μας. Θέλαμε να έχουν τη δυνατότητα να έρθουν και παιδιά που δεν πηγαίνουν στο καμπ. Μέχρι στιγμής έχουμε πολύ μεγάλη ανταπόκριση. Πιστεύουμε ότι συνετέλεσε το γεγονός ότι έχει γίνει γνωστή η καλοκαιρινή εκστρατεία του 2017 που είχε μεγάλη επιτυχία. Τα ίδια τα παιδιά ήρθαν φέτος στην Βιβλιοθήκη. Οι γονείς είναι πάρα πολύ ευχαριστημένοι, ενθουσιασμένοι, μας γράφουν συνεχώς όμορφα μηνύματα. Αφήνουν τα παιδιά τους ήσυχοι ότι θα κάνουν κάτι πολύ δημιουργικό. Υπάρχει ενδιαφέρον για όλα τα εργαστήρια και το πρόγραμμα εμπλουτίστηκε με ακόμα περισσότερα. Έχουμε ξεκινήσει την ενημέρωση και ήδη υπάρχουν νέες εγγραφές.
Όλα τα προγράμματα σχεδόν έχουν κλείσει, παρ’ όλο που τα έχουμε ανοικτά, δεν μένουμε αυστηρά μέχρι 15, όπως υπάρχει η υπόδειξη από την Εθνική Βιβλιοθήκη. Βάζουμε περισσότερα παιδιά, αφού έχουμε την χωροταξική δυνατότητα. Έχουμε πολύ αξιόλογους εθελοντές που δείχνουν ενδιαφέρον, θάρρος, επικοινωνούν με τα παιδιά και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πριν ξεκινήσει ένα εργαστήριο, χρειάζεται πάντα μια προετοιμασία. Έχουμε πολύ καλή υποστήριξη από όλους τους συναδέλφου, παρ’ όλο που είμαστε πολύ λίγα άτομα. Προσπαθούμε για το καλύτερο».
Η περσινή καμπάνια ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, αφού πραγματοποιήθηκαν συνολικά 50 προγράμματα, κάτι που για την φετινή περίοδο δημιούργησε προσδοκίες, με το αρχικό αίτημα να ήταν να γίνουν διπλάσια. Ο κύριος λόγος ήταν ότι στις δράσεις αυτές απορροφήθηκαν πολλά παιδιά που μετείχαν στο πρόγραμμα καλοκαιρινής δημιουργικής απασχόλησης του Δήμου. Αυτό φέτος για πρακτικούς λόγους δεν μπορούσε να γίνει με τον στόχο να μένει σε διαχειρίσιμα επίπεδα, φτάνοντας συνολικά φέτος τα 20.
«Πιστεύω ότι είναι υπεραρκετά. Πάει ήδη πολύ καλά. Κάθε μέρα υπάρχει μια διαφορετική δραστηριότητα. Κάποια τους αρέσουν πάρα πολύ. Έρχονται καινούρια παιδιά, το λένε στους φίλους τους και το μαθαίνουν όλο και περισσότεροι. Οι γονείς μέσα στον ενθουσιασμό τους μας φτιάχνουν και γλυκά, μας γράφουν ότι τους δίνουμε πολλές γνώσεις και όχι μόνο στα παιδιά. Σε κάποιες δράσεις κάθονται και οι γονείς. Βλέπουν ότι τα παιδιά τους συμμετέχουν και χαίρονται πάρα πολύ».
Η επιτυχία του προγράμματος φαίνεται και στην κίνηση των δανεισμών, που, όπως αναφέρει η κ. Παυλίδου, βρίσκεται σε αρκετά καλά επίπεδα.
«Φέτος κάνουμε πολλούς δανεισμούς βιβλίων. Σημειώνουμε κάθε μέρα στατιστικά πόσα είναι τα παιδιά, πόσα βιβλία δανείζονται και όντως έχουμε καινούριους δανεισμούς και εγγραφές καινούριων μελών που είναι ο αντικειμενικός στόχος. Προσπαθούμε να δανείσουμε βιβλία που είναι σχετικά με κάθε εργαστήρι. Μας έχει προτείνει η Εθνική Βιβλιοθήκη μια πρώτη βιβλιογραφία για τις δράσεις, αλλά και με μεγάλες προσπάθειες, για τις οποίες ευχαριστούμε πολύ τους συναδέλφους στον Δήμο, καταφέραμε να υπάρχουν και δικά μας».
«Τα παιδιά πρέπει να ξεκουραστούν και να χαλαρώσουν»
Η διασκέδαση και το παιχνίδι έρχονται πάντα πρώτα και αυτό το επιβεβαιώνει και η ίδια η προϊσταμένη της Βιβλιοθήκης.
«Το ζητούμενο είναι να φέρουμε τα παιδιά και να περάσουν καλά, να νιώθουν ότι είναι ακόμα σε διακοπές. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι και τα παιδιά έρχονται να διασκεδάσουν. Και να πάρουν γνώσεις, αλλά να μην ξεχνάμε ότι είναι περίοδος καλοκαιριού. Πρέπει να ξεκουραστούν και να χαλαρώσουν. Δεν πρέπει να συνεχίσουμε το πρόγραμμα του σχολείου. Αυτό είπαμε και σε όλα τα σχολεία που επισκεφθήκαμε. Εμείς συνεχίζουμε ένα πρόγραμμα χαλάρωσης, διασκέδασης, ανεμελιάς, αυτό που πρέπει να γίνεται όταν έχουν διακοπές. Τα παιδιά μιλούν ευχάριστα, γελάνε, συμμετέχουν, συνεργάζονται. Και μόνο η συμμετοχή είναι σημαντική. Παίζει ρόλο και ο συντονιστής. Κάποιοι είναι από τις περσινές δράσεις, αλλά έχουμε και καινούριους. Όλοι έρχονται με πάθος. Χαίρονται και το κάνουν με ευχαρίστηση. Καταθέτουν ψυχή, γνώσεις, ενδιαφέρον. Πιστεύω ότι αυτά πρέπει να δίνει ο εθελοντής. Εμάς μας ευχαριστεί πάρα πολύ και πιστεύω ότι το μεταδίδουμε. Το επιλέξαμε. Δεν μας υποχρέωσε κανείς να το κάνουμε. Και όσο έχουμε δυνάμεις θα συνεχίσουμε», αναφέρει.