Kανένα άλλο σχολείο στην Ελλάδα δεν μπορεί να καυχηθεί ότι συνδέεται τόσο άμεσα και στενά με την Επανάσταση του 1821 όσο το Αρσάκειο. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε ότι εκατόν σαράντα ένα (141) μέλη της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (που ίδρυσε το Αρσάκειο και διοικεί τα Αρσάκεια – Τοσίτσεια Σχολεία) συνδέονται με τον μεγάλο Αγώνα, την εθνική μας παλιγγενεσία και τη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους: 98 από αυτά τα μέλη ήταν αγωνιστές του 1821 και 71 είχαν μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία. Ανάμεσά τους ο Κολοκοτρώνης, ο Μακρυγιάννης, ο Νικηταράς αλλά και ο Μαυροκορδάτος, ο Κωλέττης, ο Κουντουριώτης και μορφές όπως ο Νεόφυτος Βάμβας, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης και ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός!
Αφιέρωμα σε αυτές τις ηρωικές μορφές της Ελλάδας και των Αρσακείων αποτελεί ένα μικρό επετειακό ψηφιακό λεύκωμα με σύντομες βιογραφίες και προσωπογραφίες (όπου υπάρχουν), το οποίο μπορεί κανείς να το φυλλομετρήσει διαδικτυακά.
Αντιστοίχως, δημιουργήθηκαν από τα Αρσάκεια αφίσες με τις μικρογραφίες και τα ονόματα των μελών της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας που συνδέονται με τον Αγώνα, οι οποίες αναρτήθηκαν σε κεντρικά σημεία των Αρσακείων – Τοσιτσείων Σχολείων στο Ψυχικό, στην Εκάλη, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και στα Ιωάννινα.
185 χρόνια προσφορά στην Παιδεία
Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι όλοι αυτοί οι Αγωνιστές και Φιλικοί ως μέλη της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (ιδρύθηκε το 1836) ανέλαβαν το πρωτοποριακό για την εποχή εκείνη έργο να δημιουργήσουν έναν εκπαιδευτικό οργανισμό για τη μόρφωση των κοριτσιών! Έργο ασύλληπτο για τα δεδομένα της Νότιας Βαλκανικής των μέσων του 19ου αιώνα, όπου δέσποζε η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η παραδοσιακή πατριαρχική οικογένεια! Επρόκειτο για τον εκπαιδευτικό οργανισμό που έμελλε να αποτελέσει πυρήνα εκπαιδευτικής αναγέννησης της νεότερης Ελλάδας με το όνομα «Αρσάκειον»!
Κανένα άλλο σχολείο στην Ελλάδα δεν έχει προσφέρει τόσο πολλά στην εκπαίδευση του Ελληνισμού: Αρσακειάδες δασκάλες δίδαξαν τους Έλληνες που βρίσκονταν εκτός των ελλαδικών συνόρων σε περισσότερες από 70 πόλεις των Βαλκανίων, του Ευξείνου Πόντου, της Β. Αφρικής, της Μ. Ανατολής και της Μικράς Ασίας. Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ίδρυε σχολεία όπου το ελληνικό κράτος δεν μπορούσε, συμβάλλοντας καθοριστικά στη μόρφωση των Ελληνίδων και στην εκπαίδευση διδασκαλισσών. Τα Αρσάκεια δημιούργησαν ψηφιακούς χάρτες που αναπαριστούν με πληροφορίες το έπος των Αρσακειάδων διδασκαλισσών και την ίδρυση Αρσακείων Σχολείων, όπου οι εθνικές ανάγκες το απαιτούσαν.
Ένα άλλο πρόσωπο που συνδέει την Επανάσταση του 1821 με το Αρσάκειο είναι ο Διονύσιος Τσόκος, ο ζωγράφος που ανέδειξε την Επανάσταση. Ο Διονύσιος Τσόκος (1820-1862), που σήμερα θεωρείται ένας από τους πρωτεργάτες της ζωγραφικής της νεότερης Ελλάδας, διορίστηκε το 1856 καθηγητής σχεδίου και ζωγραφικής στο Αρσάκειο, όπου παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Στους πίνακές του, με θέματα κυρίως από την Επανάσταση του 1821 (π.χ. ο διάσημος «Όρκος») και προσωπογραφίες, συνδυάζει στοιχεία του ιταλικού ακαδημαϊσμού με στοιχεία της Επτανησιακής Σχολής.
Ιστορία Αγώνων και Παιδείας σε τρεις αιώνες
Τα Αρσάκεια έχουν δικό τους ιστότοπο (https://history.arsakeio.gr) αφιερωμένο αποκλειστικά στην ιστορία τους, μια ιστορία που πατά σε τρεις αιώνες: τον 19ο, τον 20ό και τον 21ο! Να σημειωθεί ότι, στον ιστότοπο αυτόν, έχει δημιουργηθεί ενότητα για την επέτειο των 200 χρόνων με πλούσιο περιεχόμενο για τη σχέση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (των Αρσακείων) με την Επανάσταση του ’21. Σε αυτόν μπορεί να βρει κανείς επίσης χρονογραμμές και τους σημαντικούς σταθμούς στην ιστορία των Αρσακείων.
Δείτε: Αφιέρωμα της «Α»: 1821-2021: 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση