Γράφει η Βασιλική Πιτούλη*
Την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2016 ήμουν ομιλήτρια στη Σχολή Γονέων που οργανώνεται από τον Δήμο Κηφισιάς στη Βίλα Κώστα κάθε 1η και 3η Δευτέρα του μήνα. Είναι η δεύτερη περίοδος αυτή που διανύουμε, η Σχολή Γονέων του δήμου μας ξεκίνησε πέρυσι, τη χρονιά 2015-2016, υλοποιώντας μια προεκλογική υπόσχεση.
Ποια είναι η αναγκαιότητα μιας σχολής γονέων; Διδάσκεται ο ρόλος του γονέα, ίσως ο δυσκολότερος ρόλος στη ζωή ενός ανθρώπου; Πόσο καλοί γονείς είμαστε για τα παιδιά μας, πόσο σωστοί ή πόσο λάθος; Τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιωθούμε; Υπάρχει πράγματι περιθώριο καλυτέρευσης;
Θεωρώντας ότι η αυτογνωσία αποτελεί βασικό σκοπό της ζωής ενός ανθρώπου, ας επικεντρωθούμε σ’ αυτό. Τι σημαίνει αυτογνωσία, γνώθι σαυτόν; Ο ανθρώπινος εαυτός έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι είναι κάτι ιδιαίτερα σύνθετο. Αποτελούμαστε από κομμάτια και αυτό είναι αντικείμενο έρευνας επιστημών όπως η ψυχολογία, η ανθρωπολογία, η βιολογία, ακόμη και τα μαθηματικά. Ένα μεγάλο μέρος του εγκεφάλου μας είναι αχαρτογράφητο, οπότε δικαίως ο αρχαίος σοφός είπε «Γνώθι σαυτόν» με ιδιαίτερη έμφαση. Να γνωρίσουμε λοιπόν τον εαυτό μας στην ολότητά του, καθόλου εύκολο. Υπάρχουν κομμάτια σκοτεινά, κομμάτια που μας διαφεύγουν. Ποιος είναι ο δάσκαλος σ’ αυτή την διαδικασία που μάλλον είναι επώδυνη; Θα έλεγα η ζωή, ο ίδιος ο χρόνος. Μεγαλώνοντας λοιπόν, και αφού δεχτεί κάποια πράγματα, ο άνθρωπος αρχίζει να γνωρίζει τον εαυτό του.
Η αυτογνωσία θεωρώ ότι είναι η πρώτη προϋπόθεση για να είναι κάποιος καλός γονέας. Δεύτερη θα έβαζα την ωριμότητα, ηλικιακή και όχι μόνο (συναισθηματική και ευρύτερη). Τρίτη προϋπόθεση, να έχει κατακτήσει ένα σχετικά καλό επίπεδο ζωής για να μπορεί να προσφέρει στα παιδιά του εκείνα που χρειάζονται. Τέταρτη, να είναι αποφασισμένος να δημιουργήσει με τον σύντροφό του ένα αρμονικό οικογενειακό περιβάλλον όπου τα παιδιά θα μεγαλώνουν με αγάπη.
Στη συνέχεια, το θέμα που αξίζει να τονιστεί είναι οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια. Ο ρόλος είναι κοινωνική έννοια, έννοια που την δανειζόμαστε από την επιστήμη της κοινωνιολογίας κυρίως. Οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια πρέπει να τηρούνται αυστηρά, να είναι διακριτοί. Ο ρόλος του πατέρα πρέπει να είναι αυτός κι αυτός κι αυτός… Ο ρόλος της μάνας επίσης. Δεν πρέπει να βάζουμε το παιδί μας στο ρόλο του γονέα, ο ρόλος αυτός ανήκει σε μας και πρέπει να τον υπηρετούμε με συνέπεια.
Καταλήγοντας, υπέβαλα στο ακροατήριό μου το εξής ερώτημα:
Τι τύπος γονέα είστε; Και διευκρίνισα: Συνήθως χωρίς να το γνωρίζετε, υπάγεστε σε κάποιον από τους διακριτούς τύπους γονέων που υπάρχουν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η κατηγοριοποίηση είναι απόλυτη. Κάθε γονιός, όπως και κάθε άνθρωπος, αποτελεί μοναδική περίπτωση. Θα έλεγα ότι σχηματικά διακρίνουμε τους εξής τύπους γονέων:
Ο αυστηρός. Βάζει αυστηρούς κανόνες και επιμένει στην τήρησή τους.
Ο αυταρχικός. Δεν επιτρέπει το διάλογο, θεωρεί ότι διαθέτει το αλάθητο.
Ο δημοκράτης. Επιτρέπει και ενίοτε ευνοεί, ή ακόμα και προκαλεί τον διάλογο.
Ο χωρίς όρια. Δεν έχει συναίσθηση των ορίων, θεωρεί ότι τα πάντα επιτρέπονται.
Εύχομαι κι ελπίζω οι ενδιαφέρουσες διαλέξεις στη Σχολή Γονέων του Δήμου Κηφισιάς να συνεχιστούν με αυξανόμενη προσέλευση του κοινού και με ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία.
* Η Βασιλική Πιτούλη είναι καθηγήτρια και συγγραφέας. Από τις εκδόσεις Έναστρον κυκλοφορεί το μυθιστόρημά της με τίτλο «Εκάλη-Μύκονος: Διαδρομή εγκλήματος»
