Το Κίεβο ήταν η πρώτη μεγαλούπολη της ΕΣΣΔ που γνώρισε το αληθινό πρόσωπο του φασισμού. Η πρωτεύουσα της Σοβιετικής Ουκρανίας καταλήφθηκε από στρατεύματα της Γερμανικής 6ης Στρατιάς στις 19 Σεπτεμβρίου 1941. Η πόλη είχε τότε περίπου 900.000 κατοίκους, από τους οποίους 150.000 ως 200.000 ήταν Εβραίοι. Οι Σοβιετικοί, μη θέλοντας να εγκαταλείψουν τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της χώρας τους στις δυνάμεις του Χίτλερ, τις αποσυναρμολόγησαν και τις μετέφεραν σε περιοχές κοντά στα Ουράλια όρη. Μαζί με τις βιομηχανίες που απομάκρυναν, ήταν και το ειδικευμένο προσωπικό που τις επάνδρωνε, ανάμεσά τους και ανεξακρίβωτος αριθμός Εβραίων (από 30.000 έως 100.000) από το Κίεβο. Οι υπόλοιποι παρέμειναν στην πόλη, καθώς έλειπαν τελείως τα μεταφορικά μέσα, ενώ οι Γερμανοί απαγόρευσαν κάθε μετακίνηση πληθυσμού.
Το «Φαράγγι της Γιαγιάς»
Η κτηνωδία των φασιστικών δυνάμεων, των χιτλερικών και των ντόπιων συνεργατών τους, άρχισε μόλις δέκα μέρες μετά την κατάληψη της πόλης. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1941 ξεκίνησε η πιο φρικτή σφαγή στην ιστορία της Ουκρανίας, η σφαγή στο Μπάμπι Γιάρ. Το όνομα αυτό, σε ελληνική μετάφραση, σημαίνει «Φαράγγι της Γιαγιάς» και βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο του Κιέβου. Στις 23 Σεπτεμβρίου έγινε σαμποτάζ στην πόλη, από τους πρώτους πυρήνες της αντίστασης στους κατακτητές. Εξερράγησαν αρκετές βόμβες, οι οποίες κατέστρεψαν επιταγμένα κτίρια, ανάμεσα στα οποία το αρχηγείο των γερμανικών στρατευμάτων και το ξενοδοχείο Κοντινένταλ, κατάλυμα των ανώτερων Γερμανών αξιωματικών, ενώ ακολούθησε πυρκαγιά. Το γεγονός αποτέλεσε την αφορμή για την εξολόθρευση ολόκληρου του εβραϊκού πληθυσμού της πόλης. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1941 η αποστολή εξόντωσης ανατέθηκε στο Sonderkommando 4a, υπό τις διαταγές του Συνταγματάρχη των SS Paul Blobel.
Πορεία θανάτου
Το πρωί της 29ης Σεπτεμβρίου άρχισε η πορεία, σε ομάδες των 100 ατόμων, προς τη χαράδρα Μπάμπι Γιαρ. Μόλις έφθαναν, οι Εβραίοι διατάσσονταν να γδυθούν και να τακτοποιήσουν τα ρούχα και τα υπάρχοντά τους και, στη συνέχεια, σε ομάδες των 10 ατόμων, οδηγούνταν στο άκρο της χαράδρας, όπου και εκτελούνταν με πυρά αυτόματων όπλων και πολυβόλων. Η σφαγή διήρκεσε τέσσερα ολόκληρα εικοσιτετράωρα! Ο αριθμός των εκτελεσθέντων υπολογίζεται σε περίπου 35.000, σύμφωνα με το Ίδρυμα Σίμον Βίζενταλ. Η χαράδρα, ωστόσο, εξακολούθησε να αποτελεί τόπο εκτέλεσης, για Ρομά και για σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Σύμφωνα με έρευνες των Σοβιετικών, υπολογίζεται ότι στη χαράδρα αυτή εκτελέσθηκαν συνολικά τουλάχιστον 100.000 άτομα.
Τον Ιούλιο του 1943 ο Blobel, που είχε φύγει από το Κίεβο, επέστρεψε εκεί, λόγω της ταχύτατης προέλασης του Κόκκινου Στρατού, και τον Αύγουστο, με ειδικά συγκροτημένες ομάδες (συμμετείχαν αναγκαστικά και Εβραίοι!), άρχισε την εκταφή και την καύση των πτωμάτων, με σκοπό να εξαλείψει τα ίχνη των εγκληματικών αυτών εκτελέσεων. Χρειάστηκαν έξι περίπου εβδομάδες για την ολοκλήρωση της μακάβριας αυτής εργασίας! Το 1976 ανεγέρθηκε μνημείο για να θυμίζει τις ωμότητες που διαπράχθηκαν στο Μπάμπι Γιαρ, αλλά κανείς δεν ξέρει για πόσο θα το ανεχτούν οι σημερινοί διάδοχοι του Χίτλερ.
