Πριν δέκα ακριβώς χρόνια, είχαμε γιορτάσει τα 50 χρόνια από την ίδρυση της Λ.Δ. Κίνας. Στο Μαρούσι οργανώσαμε μια σχετική εκδήλωση, με την συμμετοχή των διπλωματών της Κίνας. Τότε, ο Μήτσος Κωστόπουλος μάς έστειλε ένα σχετικό άρθρο, που δημοσιεύτηκε στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ.
Δέκα χρόνια μετά, το άρθρο του παραμένει επίκαιρο, δείγμα υγειούς προβληματισμού και όχι στείρας αγκύλωσης!
Η Κίνα δεν είναι «καπιταλιστική», όπως λένε αρκετοί. Μα, είναι «σοσιαλιστική»; Οι αντιφάσεις στην πορεία οικοδόμησης της νέας Κίνας θα συνεχιστούν και είναι σαγηνευτικό να τις παρακολουθείς, αν είσαι απελευθερωμένος από δογματισμούς, δεξιούς κι αριστερούς…
ΧΑΦ
Η ΜΙΣΗ ΜΑΣ ΚΑΡΔΙΑ…!
(Γράμμα ενός φίλου)
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας γιόρτασε φέτος, (1999), τα 50 χρόνια από την απελευθέρωσή της, τα 50 χρόνια ενός σταθμού της «Μεγάλης Πορείας». Είχα την τιμή να προταθώ και να συμμετάσχω στην επιτροπή Ελλήνων, φίλων της Λ.Δ. Κίνας, για το γιορτασμό αυτής της επετείου. Από τις εκδηλώσεις που παρακολούθησα, από τις ομιλίες που άκουσα, από τις αναλύσεις που διάβασα, από την προσωπική γνώμη που έχω, (όση αξία μπορεί να έχει μια προσωπική γνώμη) ένα συμπέρασμα βγάζω: Τα όσα συντελούνται στη μεγάλη και πολυπληθέστερη αυτή χώρα του κόσμου, την τόσο μακρινή και τόσο… κοντινή μας, δεν μπορούν να εξηγηθούν με απλοϊκές ερμηνείες, με την απλή αριθμητική του «ένα και ένα κάνουν δύο».
Στη Λ.Δ. Κίνας υπάρχει μια σύνθετη κατάσταση, η οποία βέβαια δεν έχει να κάνει με το «μυστήριο της Ανατολής», όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αλλά με δεδομένα που σχετίζονται με την απλή ανθρώπινη λογική.
Εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι δίνεται μια μεγάλη μάχη, η μάχη για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του κινεζικού λαού. Προσπάθεια δύσκολη αν αναλογιστεί κανείς ότι το 1949, που επικράτησε η επανάσταση με πρωτεργάτη το Κομμουνιστικό Κόμμα και επικεφαλής τον Μάο Τσε Τουγκ, η Κίνα ήταν, στην ουσία, μια αγροτική, μισοφεουδαρχική χώρα με το επιπρόσθετο αποικιοκρατικό βαρίδι στα πόδια της. Προσπάθεια δύσκολη, αν αναλογιστεί κανείς τα λάθη που έγιναν, ίσως μοιραία, στην πορεία άγνωστων δρόμων.
Δίνεται η μάχη της κατάκτησης νέων τεχνολογιών. Προσπάθεια που, απ’ ότι μπορεί να καταλάβει κανείς, πληρώνεται με ακριβό τίμημα, γιατί οι χώρες που διαθέτουν υψηλή τεχνολογία (ανεξάρτητα πως την κατέκτησαν και πόσοι πλήρωσαν, μαζί και οι Κινέζοι, γι’ αυτό…), πουλάνε σαν κοινοί τοκογλύφοι το… εμπόρευμά τους!
Δίνεται η μάχη της εθνικής ενοποίησης. Προσπάθεια η οποία προσκρούει στις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις της «πολιτισμένης» Δύσης να χρησιμοποιούν το όπλο των εσωτερικών ιδιαιτεροτήτων, με βάση την κλασική «λογική» των ιμπεριαλιστών του «διαίρει και βασίλευε».
Δίνεται η μάχη της συνέχισης της μεγάλης πορείας προς τα μπρος. Προσπάθεια που μπορεί να ονομαστεί «το μεγάλο στοίχημα» το οποίο -αν κερδιθεί- δεν θα αφορά βέβαια μόνο τους Κινέζους.
Διαβάζοντας κανείς τη διεθνή ειδησεογραφία και έχοντας υπόψη του διάφορες εκθέσεις -έστω και αντιφατικές- φορέων και προσώπων που επισκέπτονται τη Λ.Δ.Κ., τού δημιουργούνται εύλογα κάποια ερωτηματικά:
Σοσιαλισμός ή καπιταλισμός στην Κίνα;
Μπορεί να υπάρξει μικτό σύστημα και αν ναι δεν θα έρθει η στιγμή που κάποιο θα είναι το κυρίαρχο και πιο; Διότι από «την ενότητα και πάλη των αντιθέτων» ποτέ δεν προέκυπτε στασιμότητα. Μοιραία θα υπάρξει αποτέλεσμα, θα υπάρξει νέα ποιότητα και αυτή δεν θα είναι ανώνυμη!
Γιατί, έστω στο Νότο της Κίνας, εγκαταλείφθηκε το αξίωμα «από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα ανάλογα με τη δουλειά του», που εμπεριέχει το οικονομικό κίνητρο στη σοσιαλιστική οικοδόμηση και αντικαταστάθηκε από το σύστημα της ατομικής ιδιοποίησης; Μπορεί αυτό να είναι μια άλλη έκδοση της Νέας Οικονομικής Πολιτικής του Λένιν, στις αρχές της Οκτωβριανής Επανάστασης, ή μήπως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα εγχείρημα ιδιόμορφου «γκορμπατσωφισμού», ή και το αντίθετο, δηλαδή με μια προσπάθεια αποφυγής αυτής της πρόστυχης προδοσίας που έγινε στη Σοβιετική Ένωση;