Το πρωτοφανές δραματικό γεγονός της κατάρριψης του ρωσικού Su-24 φέρνει μαζί του πολλές ανατροπές, μεταξύ αυτών και τα πρώτα μέτρα άμεσης εφαρμογής εναντίον της Τουρκίας. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, δήλωσε πως: «ακόμα δεν έχουμε ακούσει απολογίες από το υψηλότερο πολιτικό επίπεδο της Τουρκίας. Ούτε έχουμε ακούσει προτάσεις για την αποκατάσταση της ζημιάς ή υποσχέσεις για την τιμωρία των αυτουργών του εγκλήματος που συντελέστηκε», ενώ συνέχισε: «Κάποιος διαμορφώνει την εντύπωση ότι η τουρκική ηγεσία σκόπιμα σπρώχνει τις ρωσοτουρκικές σχέσεις σε αδιέξοδο». Πρόσθεσε ακόμα πως: «ό,τι έγινε στον ουρανό της Συρίας στρέφεται ενάντια στην κοινή λογική και το διεθνές δίκαιο» και υπογράμμισε: «Θεωρούμε απόλυτα ανεξήγητες τις δόλιες πισώπλατες μαχαιριές από εκείνους που αντιμετωπίζαμε ως εταίρους και συμμάχους μας στον αντι-τρομοκρατικό αγώνα»!
Στο μεταξύ, ο πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δήλωσε ότι η ρωσική κυβέρνηση προχωρά ήδη σε ένα «σύνολο μέτρων», στρατιωτικών, οικονομικών και άλλων, σε απάντηση της τουρκικής ενέργειας και εξηγώντας αναφέρθηκε σε «αναστολή σχεδίων οικονομικής συνεργασίας που ήταν σε εξέλιξη, περιορισμούς σε χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, σε συμφωνίες εξωτερικού εμπορίου, αλλαγές σε τελωνειακούς κανονισμούς εισαγωγών και εξαγωγών, μέτρα που αφορούν τη σφαίρα του τουρισμού, των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων του «τράνζιτ» (ενδιάμεση διέλευση από ρωσικά αεροδρόμια), την κίνηση αεροσκαφών και πλοίων, την ανθρωπιστική επαφή και τελικά τη χρήση του εργατικού δυναμικού». Ο Μεντβέντεφ έσπευσε ακόμα να εξηγήσει πως οι σχετικές κυβερνητικές οδηγίες που θα καταρτιστούν «δε θα έχουν ημερομηνία λήξης. Η διάρκεια θα εξαρτηθεί από τη διεθνή κατάσταση, την εγγύηση της ασφάλειας (της Ρωσίας)… και φυσικά, τις σχέσεις μας με την Τουρκία».
Ηδη, το ρωσικό υπουργείο Γεωργίας ανακοίνωσε ότι θα ενισχυθούν οι έλεγχοι στα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα που εισάγονται από την Τουρκία».
Σε συστάσεις προς τις εταιρείες στρατιωτικής βιομηχανίας, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Λίγκας Βοήθειας για Επιχειρήσεις Άμυνας ζήτησε «ελαχιστοποίηση των κινδύνων που συνδέονται με τη συνεργασία για παραγωγή ή την αγορά εξοπλισμού από Τούρκους εταίρους». Όπως εξήγησε: «σε σχέση με την επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους, το γεγονός ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί η οικονομική της πολιτική στο μέλλον, σε συνθήκες διαρκούς πίεσης κυρώσεων στη Ρωσία, πρόσθετοι κίνδυνοι εμφανίζονται για την εγχώρια οικονομία με πιθανή διακοπή υποχρεώσεων που πηγάζουν από συμβόλαια».
Ακόμη κι αν διαφανούν κάποιες δειλές προσπάθειες για «εξομάλυνση», στη συλλογική ρωσική συνείδηση η αποτρόπαια πράξη έχει ανεξίτηλα καταγραφεί ως εχθρική. Οι αναμνήσεις από τους 13 συνολικά ρωσοτουρκικούς πολέμους (!) ξυπνούν και πάλι ως εφιάλτες, χάρη στο ανιστόρητο ηγετικό δίδυμο της Τουρκίας.
Πάντως, τα αμοιβαία συμφέροντα είναι τόσο ισχυρά, ώστε δεν αποκλείεται να δούμε μια αρκετά γρήγορη ύφεση στον πόλεμο κυρώσεων και δηλώσεων, ώστε να διασωθεί ό,τι είναι δυνατόν από τις έως πρόσφατα σημαντικότατες οικονομικές, εμπορικές και στρατηγικές σχέσεις των δυο μεγάλων γειτόνων…
Χρήστος Φωτιάδης
