Μια πολύ ενδιαφέρουσα και επίκαιρη live διαδικτυακή συζήτηση για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, διοργάνωσε η Ένωση Γονέων του Δήμου Πεντέλης τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου. Τον συντονισμό είχε ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης, Κωνσταντίνος Χριστόπουλος και καλεσμένοι ήταν ο Γιάννης Μυλόπουλος, καθηγητής, πρ. Πρύτανης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Νίκος Τσότσολας, αν. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ο Βασίλης Χριστόπουλος, επ. καθηγητής στο University of California – Riverside, ο Θέμης Κοτσιφάκης, πρ. Πρόεδρος ΟΛΜΕ και η Αλεξάνδρα Παλαιού, πρόεδρος Διοικητικού Προσωπικού Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου και μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Προσωπικού τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Όπως ανέφερε εισαγωγικά ο Γ. Μυλόπουλος, η ενημέρωση της ευρύτερης εκπαιδευτικής κοινότητας είναι ο θεμέλιος λίθος της συζήτησης καθώς υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση και προπαγάνδα.
«Το πρόβλημα δεν είναι όπως τίθεται από τα ΜΜΕ. Το πρόβλημα είναι η καταρράκωση του Δημοσίου Πανεπιστημίου και της Δημόσιας Παιδείας ευρύτερα. Ο αντίκτυπος αφορά ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, πολύ περισσότερο από τους γονείς και τους φοιτητές και αυτό θα φανεί στα επόμενα χρόνια», συμπλήρωσε ο Ν. Τσότσολας.
Ο Θ. Κοτσιφάκης αναφέρθηκε στο πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε για την τεχνική εκπαίδευση «η οποία βαφτίζεται» ουσιαστικά κατάρτιση και υποκρύπτει μια άμεση εμπλοκή ιδιωτών στην εκπαίδευση, με επεμβάσεις πλέον ακόμα και στα προγράμματα σπουδών».
Η Αλ. Παλαιού επεσήμανε τις τεράστιες μειώσεις, άνω του 70%, σε χρηματοδοτήσεις για τα ελληνικά πανεπιστήμια τα τελευταία 15 χρόνια, αλλά και σε διδακτικό και διοικητικό προσωπικό ανά φοιτητή. «Τα ζητήματα ασφάλειας που προσχηματικά επικαλείται η κυβέρνηση δεν είναι αληθή. Όμως οι θέσεις των φυλάκων και επιστατών ήταν από τις πρώτες που περικόπηκαν» τόνισε.
Ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος με αφορμή πρόσφατες συζητήσεις με μαθητές Λυκείου, έθεσε το ερώτημα: «τόσο κακό είναι να ανοίξουν και ιδιωτικά πανεπιστήμια, ώστε όσοι επιθυμούν να έχουν και αυτή την επιλογή;»
«Αν τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα βρίσκονταν σε εφάμιλλη κατάσταση από άποψη οικονομική, υποδομών, εξοπλισμού με τα πανεπιστήμια της Ευρώπης ή της Αμερικής, τότε πράγματι θα ήταν εύλογο το ερώτημα» απάντησε ο Γ. Μυλόπουλος , ο οποίος στην τοποθέτησή του τόνισε, μεταξύ άλλων:
«Στη Γερμανία για παράδειγμα στα 83 ιδιωτικά πανεπιστήμια που λειτουργούν, σπουδάζει μόλις το 1% του συνολικού φοιτητικού πληθυσμού. Δεν είναι όμως η Ελλάδα σε αυτή την κατάσταση. Η αντίδραση στην ίδρυση τώρα ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν οφείλεται ότι έχουμε γενικά αντίθεση στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Κάθε άλλο, πολλοί από εμάς έχουν εργαστεί στο εξωτερικό και σε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το ζήτημα είναι το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και οι τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει την τελευταία 15ετία. Από 380 εκ. τα πανεπιστήμια λαμβάνουν ετήσια 116 εκ., ενώ έχει μειωθεί κατά 25% το διδακτικό προσωπικό. Ο μέσος όρος στην Ελλάδα είναι 1 καθηγητής ανά 47 φοιτητές όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 1 ανά 13 και στη γειτονική Βουλγαρία 1 ανά 11.
Πρόκειται για ένα σχέδιο υποχρηματοδότησης, υποστελέχωσης, απαξίωσης των Δημοσίων Πανεπιστημίων, ώστε να δημιουργηθεί τεχνητά η ανάγκη, δήθεν δια των ιδιωτικών να αναβαθμιστεί η Δημόσια Εκπαίδευση και πρέπει αυτό να αποκαλυφθεί, ώστε να κατανοήσει η ελληνική κοινωνία ότι ο αγώνας μας δεν είναι για να μην γίνουν ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά για να αναβαθμιστούν τα Δημόσια, να μπορέσουν να σταθούν όπως τα Ευρωπαϊκά και να μπορέσουν να συγκεντρώσουν το 99% του φοιτητικού πληθυσμού και φυσικά δίπλα ας υπάρχουν και ιδιωτικά.
Όμως θα πρέπει η κυβέρνηση να το κάνει με τη νόμιμη οδό, όχι δηλαδή κατά παράβαση του Συντάγματος. Αυτές τις μέρες επιστρατεύει τους εισαγγελείς και την τηλεδιάσκεψη για να ξεπεράσει τις αντιδράσεις των φοιτητών, ασκώντας στην ουσία διώξεις απέναντι σε αυτούς που υπερασπίζονται τη νομιμότητα. Αυτό πλέον δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα Παιδείας. Είναι και ένα μείζον πρόβλημα Δημοκρατίας».
Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής
« Το ότι είναι οργανωμένο σχέδιο, αποδεικνύει και η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής αφήνοντας εκτός δημόσιων πανεπιστημίων περισσότερα από 20.000 παιδιά» ανέφερε η Αλ. Παλαιού.
«Η αντίληψη ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια υπάρχουν για αυτούς που δεν μπορούν να μπουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο είναι μια ήττα για ολόκληρη την κοινωνία», επεσήμανε ο Βασίλης Χριστόπουλος, που τόνισε ακόμα:
« Στην επιτροπή μεταπτυχιακών υποψηφίων στο δικό μας (ιδιωτικό αμερικανικό) πανεπιστήμιο, μη έχοντας πλέον κάποια αντικειμενική εξέταση όπως παλιότερα (GRE), αξιολογούμε τους υποψηφίους απορρίπτοντας αρχικά σχεδόν πάντα τους αποφοίτους ιδιωτικών πανεπιστημίων (από όλο τον κόσμο). Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι τα μη δημόσια πανεπιστήμια έχουν κατά κανόνα χαμηλότερου επιπέδου αποφοίτους.
Βέβαια στην Αμερική, σε όλα τα πανεπιστήμια υπάρχουν δίδακτρα, που όμως δεν είναι το βασικό έσοδο του πανεπιστημίου. Τα βασικά έσοδα (95%+) έρχονται από την χρηματοδότηση για έρευνα (overhead) και από τις δωρεές. Δηλαδή τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι φυσικά μη κερδοσκοπικά, αλλά δεν συντηρούνται από τα δίδακτρα. Όμως στην Ελλάδα, αυτό που πρόκειται να γίνει είναι να αναβαθμιστούν κάποια κολλέγια και εκπαιδευτήρια, τα οποία στην πορεία θα χρειαστεί να σώσει χρηματοδοτώντας τα το κράτος, αφού δεν θα βγαίνουν. Η Ελλάδα δεν μπορεί λόγω μεγέθους να φτιάξει ιδιωτικά πραγματικά πανεπιστήμια».
Αυτή ακριβώς η έρευνα, συμπλήρωσε ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος είναι η βασική διαφορά μεταξύ πανεπιστημίων και κολλεγίων. Η παραγωγή γνώσης και όχι μόνο η αναπαραγωγή. Και η έρευνα δεν συμφέρει κανέναν ιδιώτη να την χρηματοδοτήσει. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημάνουμε και το ενδεχόμενο να ανοίξει μαζί με την αγορά ιδιωτικών πανεπιστημίων και μια αγορά φοιτητικών δανείων, στα χνάρια της Αμερικής, που αυτή την στιγμή διαφαίνεται να είναι η επόμενη χρηματοοικονομική φούσκα». Ο Νίκος Τσότσολας, σχολίασε ότι τα μη εξυπηρετούμενα φοιτητικά δάνεια στην Αμερική έχουν ξεπεράσει τα μη εξυπηρετούμενα στην κρίση του 2008.
«Παράλληλα, η υποτιθέμενη «έρευνα» ενός ιδιωτικού πανεπιστημίου θα δίνει και το επιχείρημα για δημόσια χρηματοδότηση, αυτήν ακριβώς που είναι ήδη κατά 70% υποχρηματοδοτημένη! Κάτι που φυσικά στην Αμερική δεν επιτρέπεται για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια ενώ στην Ελλάδα έχουμε δει συχνά να διασώζονται ιδιωτικές επιχειρήσεις γιατί είναι «too big to fail”…
Επιπρόσθετα, βλέποντας κανείς τους πρώτους ενδιαφερόμενους για ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων (πχ. Ιατρικής σχολής) σε συνεργασία με δικές τους υφιστάμενες επιχειρήσεις για «πρακτική», δημιουργεί την βάσιμη ανησυχία για χαμηλού επιπέδου επιστήμονες και αντίστοιχα χαμηλών αμοιβών, αλλά και χαμηλού επιπέδου υπηρεσιών σε βασικά λειτουργήματα μιας κοινωνίας» σχολίασε ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος.
«Τα πανεπιστήμια μας χρειάζονται περισσότερο φως»
Όπως είπε και ο κ. Κοτσιφάκης, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος χρηματοδότησης της Παιδείας επί του ΑΕΠ είναι 5,5% όταν στην Ελλάδα είναι 2,8% και φθίνει.
Για το δε επιχείρημα περί των 35.000 Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό, που υποτίθεται θα στραφούν πλέον σε σπουδές εντός της χώρας, ο Κωνσταντίνος Χριστόπουλος, επεσήμανε ότι μόνο το 5% εξ’ αυτών κάνουν προπτυχιακές σπουδές, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία κάνει μεταπτυχιακά, όχι δηλαδή σπουδές που θα προσφέρουν τα νέα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Σε σχέση με τις επίκαιρες κινητοποιήσεις των φοιτητών και όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας, ο πρ. πρύτανης Γιάννης Μυλόπουλος, είπε κλείνοντας, ότι «οι φοιτητές εκτός του ότι στην ουσία υπερασπίζονται το Σύνταγμα για όλους μας, υπερασπίζονται μια δυνατότητα ισότιμης πρόσβασης στη Δημόσια δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόλο που δεν είμαι θεωρητικά με τις καταλήψεις αλλά είμαι με το ανοιχτό πανεπιστήμιο, εντούτοις σε τέτοιες συνθήκες, κάτω από αυτή την πίεση που ασκείται, εγώ θα υπερασπιστώ τα παιδιά των καταλήψεων, διότι αυτά τα παιδιά υπερασπίζονται το δικαίωμα κάθε Έλληνα για ισότιμη πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση. Αυτά τα παιδιά που διώκονται, χλευάζονται, δέρνονται, ενώ δεν είναι αλήτες όπως αποκαλούνται αλλά ιδεολόγοι.
Εξαιτίας του «κατηγορούμενου» άρθρου 16 του Συντάγματος, από τη δεκαετία του ’60 και μετά έχουμε τη μεγαλύτερη κινητικότητα που είχαμε ποτέ στην ελληνική κοινωνία. Τα παιδιά των αγροτών έγιναν γιατροί και τα παιδιά των εργατών έγιναν δικηγόροι, μηχανικοί και καθηγητές πανεπιστημίου.
Τα πανεπιστήμια μας χρειάζονται περισσότερο φως. Περισσότερη δημοκρατία, χρηματοδότηση, ακαδημαϊκές ελευθερίες. Όχι πανεπιστημιακή αστυνομία, υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση. Δεν υπάρχει κράτος στον κόσμο που να πέτυχε ανάπτυξη χωρίς ισχυρή δημόσια εκπαίδευση.
«Και σε αυτό πρέπει να συνεισφέρουμε όλοι» είπε κλείνοντας ο Κ. Χριστόπουλος.