Ολόκληρη η ομιλία του δημάρχου
«Η Μικρασιάτικη Καταστροφή αποτελεί για τον Έλληνα την χειρότερη σελίδα της νεότερης ιστορίας του. Σελίδα καταστροφής, ξεριζωμού, βιασμών, δολοφονιών Ελλήνων, σελίδα βίαιης διακοπής της ιστορίας της Ιωνίας στα παράλια της Μικρασίας, σελίδα μετατόπισης του κέντρου του Ελληνισμού και συρρίκνωσής του.
Τέτοιες σελίδες οι άνθρωποι, θέλουν να τις περνούν γρήγορα γιατί η μνήμη τους πληγώνει και πληγώνει ακόμα περισσότερο όταν αυτές ακολουθούν τις λαμπρές σελίδες των Βαλκανικών αγώνων που διπλασίασαν την Ελλάδα.
Είναι ένα “τραύμα” που ακόμη είναι ανοιχτό. Η μικρασιατική καταστροφή ακόμη πονάει. Και κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, η θλιβερή επέτειος του ξεριζωμού του Ελληνισμού της Ιωνίας με τρόπο απάνθρωπο, βίαιο και αιματηρό, “ανοίγει” και πάλι την πληγή, ανοίγει και πάλι μια πηγή προβληματισμών και μηνυμάτων.
Πολλοί, ακόμη κι εδώ στην Ελλάδα, έσπευσαν κατά καιρούς να στρογγυλέψουν τα όσα έγιναν εκείνες τις ημέρες του 1922 από τις κεμαλικές ορδές. Φθάσαμε να διαβάσουμε για τον…συνωστισμό στη προκυμαία της Σμύρνης. Άλλοι πάλι υιοθέτησαν αφελώς τις απόψεις που ήθελαν και τον Ελληνικό Στρατό να έχει κάνει τα ίδια, την εποχή που κυριαρχούσε στη περιοχή. Πρόκειται για παραχάραξη της ιστορίας, που προφανώς γίνεται συνειδητά.
Μένουμε σήμερα εδώ στις αιματοβαμμένες μαύρες σελίδες της Μικρασιάτικης καταστροφής για να αποτίνουμε φόρο τιμής και μνήμης στους αδικοχαμένους Έλληνες της Μικρασίας και να αντλήσουμε μηνύματα για το σήμερα και το αύριο του Ελληνισμού, αφού σήμερα η Ελλάδα, οι Έλληνες είμαστε στην πλειονότητά μας όλοι εμείς η πρώτη, η δεύτερη και η Τρίτη γενιά των ξεριζωμένων Ελλήνων των παραλίων της Μικρασίας και του Πόντου.
Τα γεγονότα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα, μετά τη Καταστροφή της Σμύρνης, και της Ανακωχής των Μουδανιών, με την «υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών» που ακολούθησε στη συνέχεια, μέχρι το 1924, απ’ όλη τη Μικρά Ασία και τον ερχομό 1,5 εκατομμυρίων ελληνογενών προσφύγων στην Ελλάδα, να επιφέρουν την τελεία καταστροφή του Θρακικού και Μικρασιατικού ελληνισμού μαζί με του Πόντου.
Ο πλήρης απολογισμός της καταστροφής αυτής που συντελέσθηκε ιστορικά σε δύο περιόδους, 1914-1918 και 1920-1924 είναι πράγματι πολύ δύσκολος. Οι λεηλασίες σπιτιών και περιουσιών, το γκρέμισμα σχολείων, ναών, ιδρυμάτων, η χρεοκοπία με τον παράλληλο ευτελισμό κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας που περιλαμβάνονται μαρτυρικοί βασανισμοί αιχμαλώτων, βιασμοί και ηθική οδύνη, αλλά και οι ατέλειωτες πορείες αιχμαλώτων, στα περιώνυμα «τάγματα εργασίας», με άγνωστο αριθμό ανθρώπων που χάθηκαν σ’ αυτά, οι σφαγές, οι θηριωδίες μέχρι και οι εκτελέσεις επί των αποφάσεων των τουρκικών δικαστηρίων της «Ανεξαρτησίας» δεν έχουν μέχρι σήμερα ερευνηθεί πλήρως…
Η τραγική σφαγή της Σμύρνης σηματοδότησε το τέλος της καταστροφικής για τον Ελληνισμό Μικρασιατικής Εκστρατείας και ο δρόμος της μαρτυρικής προσφυγιάς για 1.500.000 Μικρασιάτες μόλις είχε αρχίσει…