Το Cine -Δράση συνεχίζει τις προβολές του την Πέμπτη 3 Οκτωβρίου στις 20.15 στο ΤΥΠΕΤ με την ταινία «Δευτέρες με λιακάδα» του Fernando León de Aranoa. Γλυκόπικρη κομεντί με ολοκληρωμένους χαρακτήρες, καταστάσεις δοσμένες με οξυδέρκεια και έξοχες ερμηνείες από ένα σκηνοθέτη, που στη συνέχεια απέδειξε ότι ήρθε για να μείνει. To φιλμ διηγείται με ζεστασιά, τρυφερότητα και ειλικρίνεια την ιστορία μιας παρέας Ισπανών ανέργων των αρχών της κρίσης οι οποίοι με κάθε τρόπο προσπαθούν να επιβιώσουν στην ανάλγητη σύγχρονη κοινωνία της «ανάπτυξης» και της παγκοσμιοποίησης. Καθημερινά διαβαίνουν τα μονοπάτια της προσωρινής δουλειάς, του ταμείου ανεργίας, της αίθουσας αναμονής των γραφείων ευρέσεως εργασίας. Ξέρουν για το χρόνο που περνά με διαφορετικές ταχύτητες, για την ντροπή και την ευπρέπεια, την απόγνωση, τον πόνο, γνωρίζουν την αξία της την αλληλεγγύης και της χαράς που είναι σπάνια: ένα κομματάκι λιακάδας μέσα στο χειμώνα.
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Σαν Σεμπάστιαν, πέντε βραβεία Γκόγια, ανάμεσα στα οποία Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Javier Bardem.
H υπόθεση
Ήρωες είναι μια παρέα μεσηλίκων ανδρών, πρώην εργατών ναυπηγείων που πλέον είναι κλειστά. Άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας, τώρα οι περισσότεροι άνεργοι, βίαια περιθωριοποιημένοι, μετρούν τη ζωή τους σε ποτό και απόγνωση. Θύματα της παγκοσμιοποίησης στην αγκαλιά της οποίας οδήγησε τη χώρα τους η κυβέρνηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Αθνάρ, λαθρεπιβάτες στο πλοίο-φάντασμα της ανάπτυξης, ναυαγοί ονείρων, δικών τους και των οικογενειών τους. Κάποιος εξακολουθεί να κάνει αιτήσεις για δουλειά. Είναι πολύ μεγάλος όμως και βάφει τα μαλλιά του για να φαίνεται νεότερος. Άλλοι αγοράζουν λαχεία, ελπίζοντας σε μια καλή τύχη και επωφελούνται από τα δωρεάν δείγματα φαγητών στα σούπερ μάρκετ.
Μη εκλεγμένος αρχηγός τους είναι ο Σάντα και συναντιούνται τις περισσότερες μέρες σε ένα μπαρ που άνοιξε ο Ρίκο (Joaquin Climent) μετά την απόλυση του. Το μπαρ έχει γίνει το νέο τους σπίτι, μια παρένθετη οικογένεια για άντρες που δεν έχουν πού να πάνε, δεν έχουν τίποτα να κάνουν και έχουν την τάση να πίνουν υπερβολικά. Ο μπάρμαν είναι η αυθεντία, oι πελάτες του εμφανίζονται στο δικαστήριο του για την καθημερινή τους ποινή. Μερικές φορές ο Σάντα και ένας φίλος του κάθονται στον ήλιο, μιλώντας άσκοπα για τίποτα. Δεν έχουν τα χρήματα ούτε για να πιούν όσο οι θα ήθελαν. οι κουβέντες τους είναι ένα μείγμα από αραλίκι, θυμοσοφία και αυτοσαρκασμό. Μιλούν για το καλό και το κακό τους θυμικό και τις υπέροχες στιγμές τους, εκείνες που προκύπτουν κάθε μέρα σε μπιλιαρδάδικα, πλατείες, παγκάκια, για παθιασμένα ρομάντζα. Ανάμεσα τους στους απολυμένους ο Αμαδόρ (Celso Bugallo), ο οποίος έχει εξελιχθεί σε αξιολύπητο αλκοολικό και αρνείται να επιστρέψει σπίτι του ακόμα κι όταν έχει πιει πάρα πολύ. Και γιατί να επιστρέψει; Η γυναίκα του τον έχει εγκαταλείψει, το σπίτι του είναι ένα χάος. Ο Ρέινα (Enrique Villen), ο οποίος βρήκε δουλειά ως φύλακας και του οποίου η απασχόληση λειτουργεί σαν σιωπηλή επίπληξη για τους υπόλοιπους. Ο Χοσέ (Luis Tosar), που η γυναίκα του, η Άνα (Nieve de Medina) δουλεύει σε κονσερβοποιείο και παστώνεται στα αποσμητικά για να απαλλαγεί από τη μυρωδιά του ψαριού.
Οι χαρακτήρες
Χαρακτήρες σε αδιέξοδο. Παραπαίουν από την αδυναμία να συντηρήσουν τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους. Ο ελεύθερος χρόνος βάλτος που διασχίζουν καθημερινά. Πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών τους κρύβονται δράματα. Δυσκολεύονται στο τέλος του μήνα, αλλά και στην αρχή του. Παρακολουθούμε τις λεπτομέρειες της καθημερινής τους επιβίωσης, το πείσμα τους, το κουράγιο τους, την αντοχή τους. Αναλώσιμοι στρατιώτες μιας παγκόσμιας οικονομίας που αναζητά το γρήγορο αποτέλεσμα και δε νοιάζεται γι’ αυτούς που περισσεύουν στο ανθρωποφάγο σύστημα της. Κινούνται στη δική τους ύπαρξη με το αίσθημα ότι τρύπωσαν εκεί στα κρυφά. Θα ήθελαν να σταματήσουν για λίγο τα ρολόγια, να επιστρέψουν στο σημείο όπου ματαιώθηκαν η ζωή και τα όνειρα τους, να δουν τα σφάλματα τους και να ξαναρχίσουν με εφόδιο τη γνώση που έχουν στο μεταξύ αποκτήσει. Αλλά ταυτόχρονα ενσαρκώνουν την ελπίδα. Από τη μια η απελπισία από την οικονομική φρίκη, από την άλλη το συναίσθημα και η αλληλεγγύη.
Οι «Δευτέρες με Λιακάδα» που γράφει και σκηνοθετεί ο Fernando Leon de Aranoa, ήταν η πιο αγαπημένη των Ισπανών της χρονιάς που δημιουργήθηκε και η πρόταση τους για το ‘Οσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας. Κέρδισε μάλιστα σε αυτή την κούρσα το «Μίλα της» του Pedro Almodovar. Θυμίζει αρκετά ταινίες του Κεν Λόουτς, το «Βιτελόνι» του Φελίνι ή τους «Εντιμότατυς Φίλους μου» του Μονιτσέλι. Θυμίζει πολύ και Ελλάδα. Ίδια προβλήματα, ίδια ανεργία, ίδια τύχη των ναυπηγείων, ίδιο μεσογειακό ταπεραμέντο. Ο σκηνοθέτης αποτυπώνει με ακρίβεια το πρόβλημα της ανεργίας στη σύγχρονη κοινωνία. Σκιτσάρει με χιούμορ την καθημερινή πορεία των χαρακτήρων του, από το θλιβερό μπαρ του πρώην συνάδελφου τους και τα άχαρα γραφεία όπου αναζητούν δουλειά, μέχρι τα καταθλιπτικά σπίτια τους και τους άδειους δρόμους μιας απρόσωπης πόλης-λιμάνι, με καταλυτικό χιούμορ. Χιούμορ που τους βοηθά να συνεχίσουν να ζουν και να ελπίζουν, αντιμετωπίζοντας τη ζωή με κριτικό μάτι.
Οι ερμηνείες
Ερμηνευτικά ξεχωρίζουν ο Luis Tosar και ο Javier Bardem στο ρόλο του οξύθυμου Σάντα. Η ερμηνευτική του εμβέλεια αποδεικνύεται από τον τρόπο που δείχνει να έχει γεράσει, να έχει πάρει κιλά, να έχει χάσει την αθλητική του φόρμα. Ένα ζόμπι στο σκαμπό του μπαρ, χαρακτήρας με πολλά ελαττώματα που ο σκηνοθέτης τον κάνει συμπαθή, καθώς μέσα από αυτόν υλοποιεί το σχόλιο του για την αξιοπρέπεια που κάθε άνθρωπος κινδυνεύει να χάσει σε συνθήκες ανεργίας, για την αλληλεγγύη και την ανιδιοτελή βοήθεια που είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να την διατηρήσει. Ένας άνθρωπος που παρότι έχει χάσει την δυνατότητα να ονειρεύεται, διατηρεί την αξιοπρέπειά του και δε παραδίνεται στη μελαγχολία της μιζέριας της ανεργίας, αντιθέτως συνέχισε να ζει την ζωή του όσο πιο έντονα μπορούσε.
Εδώ το trailer
Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κοινωνικό Δράμα, 2003. Διάρκεια: 113’. Σενάριο: Ignacio del Moral, Fernando León de Aranoa. Σκηνοθεσία: Fernando León de Aranoa. Πρωταγωνιστούν: Aida Folch, Nieve de Medina, Javier Bardem, Luis Tosar, Enrique Villén, Celso Bugallo, Joaquin Climent, Serge Riaboukine.
