Ήταν Οκτώβριος του 2019, όταν ο Δήμος Χαλανδρίου βρέθηκε πολύ κοντά σε συμφωνία με το Ωδείο Αθηνών για την απόκτηση του ακινήτου της αείμνηστης μουσικού Τζίνας Μπαχάουερ, στην οδό Προφήτη Ηλία, προκειμένου να λειτουργήσει ως χώρος Τεχνών. Έξι χρόνια μετά, η ΑΜΑΡΥΣΙΑ αποκαλύπτει ότι τελικά η -ιστορικής και συμβολικής αξίας- κατοικία, εδώ και πολλούς μήνες, βρίσκεται πλέον στα «χέρια» ιδιώτη!
Ρεπορτάζ: Αλέξανδρος Καζαντζίδης
Με αφορμή πρόσφατες αναρτήσεις στο διαδίκτυο για την κατάσταση του κτηρίου από την καθηγήτρια πιάνου Έφη Αγραφιώτη και τον συνθέτη Σταμάτη Κραουνάκη, η «Α» απευθύνθηκε προς το Ωδείο Αθηνών, στο οποίο περιήλθε η κατοχή και διαχείριση του οικήματος, σύμφωνα με την επιθυμία της Τζ. Μπαχάουερ. Η απάντηση του ιδρύματος, που ακολουθεί αναλυτικά, έμελλε να συνοδευτεί από την ενημέρωση ότι κατέφυγε «στην ύστατη λύση της πώλησης του ακινήτου». Η ΑΜΑΡΥΣΙΑ ζήτησε, μάλιστα, το σχόλιο του δημάρχου Χαλανδρίου Σίμου Ρούσσου, o οποίος, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «το Ωδείο δεν ενημέρωσε τον Δήμο για την πώληση» και η εξέλιξη έγινε γνωστή «παρεμπιπτόντως».
Η θέση του Ωδείου Αθηνών
«Κατ΄ αρχάς, θα πρέπει να γίνει προς πάσα κατεύθυνση σαφές ότι το Ωδείο Αθηνών, ως θεματοφύλακας των όρων της διαθήκης της αείμνηστης καλλιτέχνιδας μέσω της οποίας δημιουργήθηκε το κληροδότημα “Τζίνα Μπαχάουερ”, δεν έχει την παραμικρή διακριτική ευχέρεια να αποφασίζει κατά το δοκούν για την τύχη ή τη χρήση του ως άνω κληροδοτήματος. Αντιθέτως, τόσο νομικά όσο και ηθικά οφείλει να τηρεί απαρέγκλιτα τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το περιεχόμενο της διαθήκης της εκλιπούσας.
Επιθυμία δε και ρητή δήλωση της Μπαχάουερ δεν ήταν ούτε η δημιουργία κέντρου εκπαίδευσης, όπως εσφαλμένα δυστυχώς γράφτηκε σε κάποιες αναρτήσεις, ούτε πολιτιστικού κέντρου ή άλλης δημοτικής ή κοινωφελούς υπηρεσίας, αλλά αποκλειστικά και μόνον η χορήγηση υποτροφιών σε Έλληνες σπουδαστές πιάνου κατά την κρίση του Ωδείου Αθηνών, χρηματοδοτούμενων μέσα από την αξιοποίηση των εισοδημάτων που θα προέκυπταν από την εκμετάλλευση ή/και την πώληση του εν λόγω ακινήτου.
Για πολλά χρόνια, η άθλια κατάσταση στην οποία βρισκόταν το ακίνητο αυτό, πραγματικό ερείπιο ιδίως μετά από σοβαρές ζημιές από σεισμούς, αποτελούσε σοβαρό εμπόδιο όσον αφορά την καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή του προς χρηματοδότηση υποτροφιών κατά τις επιθυμίες της διαθέτιδος, ενώ οι διοικήσεις του Ωδείου Αθηνών κατέβαλαν απέλπιδες προσπάθειες να βρεθούν πόροι ή άλλες λύσεις για την αποκατάσταση του ακινήτου.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ωδείο Αθηνών απευθύνθηκε και στον Δήμο Χαλανδρίου, προκειμένου να διερευνήσει τη δυνατότητα συνεργασίας μαζί του με σκοπό την αποκατάσταση και αξιοποίηση του εν λόγω ακινήτου με δημοτικούς πόρους. Εξαρχής ωστόσο, κατά τις σχετικές διαπραγματεύσεις το Ωδείο είχε επισημάνει στους εκπροσώπους του Δήμου πως η όποια χρήση του ακινήτου θα έπρεπε να είναι τέτοια ώστε να διασφαλίζει έσοδα ικανά να υποστηρίξουν τον σκοπό της κληροδοσίας, ήτοι την χορήγηση υποτροφιών.
Δυστυχώς, η συγκεκριμένη πτυχή δεν κατέστη εν τέλει δυνατό να ενσωματωθεί στην πρόταση του Δήμου, γεγονός που μας οδήγησε σε αδυναμία συνέχισης της συνεργασίας αυτής. Έτσι εν τέλει, το 2021 η Διοίκηση του Ωδείου Αθηνών κατέφυγε στην ύστατη λύση της πώλησης του ακινήτου, και έκτοτε από το τίμημα εξασφαλίζει την τακτική υλοποίηση του σκοπού της κληροδοσίας, παρέχοντας πλέον ετήσιες υποτροφίες στο όνομα της αείμνηστης Τζίνας Μπαχάουερ, σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα των επιθυμιών της διαθέτιδος. Σημειωτέον ότι η κίνηση αυτή ουδόλως ζημιώνει τη μνήμη της μεγάλης πιανίστας: αν μη τι άλλο, το κτίριο συνεχίζει να είναι διατηρητέο».
Το σχόλιο του δημάρχου Χαλανδρίου

«Η ανακοίνωση του Ωδείου Αθηνών για την πώληση της οικίας Μπαχάουερ επιβεβαιώνει δυστυχώς τους χειρότερους φόβους μας. Φόβοι που είχαν δημιουργηθεί μετά την αιφνίδια υπαναχώρηση του Ωδείου από την καταρχήν συμφωνία μας για την παραχώρηση της οικίας στον Δήμο Χαλανδρίου. Ο Δήμος με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην πολιτιστική ιστορία του τόπου πρότεινε, από το 2019, στο Ωδείο Αθηνών, που ήταν ο νόμιμος ιδιοκτήτης, την παραχώρηση του εγκαταλελειμμένου και ερειπωμένου για δεκαετίες ακινήτου, προκειμένου να αναλάβει με δικά του έξοδα και μελέτες την διάσωση, ανακατασκευή και λειτουργία του.
Η πρόταση αυτή, παρά το μεγάλο οικονομικό κόστος που θα είχε για τον Δήμο, διασφάλιζε, κατά την γνώμη μας, κατά τον καλύτερο τρόπο, τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης της Τζίνας Μπαχάουερ. Η λειτουργία της ιστορικής οικίας ως στέγη μουσικής δημιουργίας για τους νέους της πόλης θα ήταν μια σημαντική συνεισφορά στη μουσική παιδεία. Θα ήταν ένα ιστορικό τοπόσημο για το Χαλάνδρι συνδεδεμένο με την καλλιτεχνική δημιουργία για τις νεότερες γενιές.
Δυστυχώς για τη διοίκηση του Ωδείου Αθηνών η κάλυψη των εξόδων μερικών υποτροφιών βάρυνε περισσότερο από τη διάσωση του ιστορικού ακινήτου. Να σημειώσω τέλος, ότι η διοίκηση του Ωδείου ενώ προέβη στην πώληση δεν ενημέρωσε τον Δήμο Χαλανδρίου, αλλά μας έγινε γνωστό παρεμπιπτόντως όταν τους ζητήθηκε από την υπηρεσία την άδεια για να κοπούν τα χόρτα στον περιβάλλοντα χώρο, λόγω κινδύνου πυρκαγιάς».
Πάντως, αυτοψία της ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ έξω από την οικία, στις 26 Σεπτεμβρίου, αποτυπώνει μία εικόνα εγκατάλειψης της έκτασης (όπως μπορείτε να δείτε στις φωτογραφίες του άρθρου). Επίσης, η ασφάλεια του ακινήτου μοιάζει διάτρητη, κάτι που φανέρωσε πρόσφατη είσοδος ατόμων εντός του οικήματος.
Υπενθυμίζεται ότι η Τζίνα Μπαχάουερ γεννήθηκε στην Αθήνα στις 21 Μαΐου του 1910. Από νεαρή ηλικία εκδηλώθηκε η κλίση της στη μουσική, που έμελλε να συνοδευτεί, στη συνέχεια, από διεθνή σταδιοδρομία, εκατοντάδες κονσέρτα στις σημαντικότερες σκηνές του κόσμου και κορυφαίες τιμητικές διακρίσεις Πέθανε στην κατοικία της στο Χαλάνδρι στις 22 Αυγούστου 1976, βραδιά που επρόκειτο να εμφανιστεί στο Ηρώδειο.
Ειδήσεις από το Χαλάνδρι στο amarysia.gr
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook