Γράφει ο Γιώργος Ανδρουτσοπουλος
Την Κυριακή 07 Ιουλίου οι πολίτες καλούνται να βρεθούν ξανά στις κάλπες, για να εκλέξουν τους εκπροσώπους του λαού για τη νέα Βουλή, καθώς, σύμφωνα με τα όσα η επιστήμη παραδέχεται, οι εκλογές είναι μια διαδικασία, βάσει της οποίας ένας πληθυσμός επιλέγει έναν ή περισσότερους αντιπροσώπους του, για να τον εκπροσωπήσει σε έναν θεσμό. Έτσι, οι εκλογές αποτελούν το δημοκρατικότερο μέσο αντιπροσώπευσης και σύστασης αντιπροσωπευτικών σωμάτων σε κάθε είδους βαθμίδα κοινωνικής ομαδοποίησης.
Και εκλογές που πραγματοποιούνται με την ψηφοφορία -η οποία αποτελεί αρμοδιότητα του εκλογικού σώματος που είναι το κατεξοχήν ανώτατο όργανο του κράτους και μ’ αυτές πραγματώνεται άμεσα και δηλώνεται, με τρόπο οριστικό, η βούλησή του σε δεδομένη στιγμή- η οποία είναι καθαρά ελληνική επινόηση· ανάγεται στους μυθικούς χρόνους, στον μυθικό βασιλιά της Κεκροπίας, όπως λεγόταν πριν η Αθήνα, στον οποίο μπορούμε ν’ αποδώσουμε την πρώτη «απογραφή» του πληθυσμού, αλλά και την πρώτη προσφυγή στις κάλπες!
Και πώς έγινε αυτό; Για ν’ απαντήσουμε, θα πρέπει ν’ αφήσουμε το νου μας να γυρίσει κοντά 36 αιώνες πίσω, τότε που ο μύθος μπλεκόταν με την ιστορία ή, αν θέλετε καλύτερα, τότε που η ιστορία ακολουθούσε τον μύθο. Έτσι…
Στην πρώτη περίπτωση, η «απογραφή» έγινε με στόχο την καταμέτρηση του πληθυσμού μετά την επιτυχία της συνένωσης όλων των μικρών οικισμών, προκειμένου ν’ αποτελέσουν μια μεγάλη πόλη, τη Δωδεκάπολη, που αποτελείτο από δώδεκα τότε συνοικισμούς της Αττικής, όπως η Κεκροπία, η Τετράπολις, η Επαρκία, η Δεκέλεια, η Ελευσίνα, η Αφίδνα, ο Θορικός, η Βαυρώνα, η Κύθηρος, η Σφητός, η Κηφισιέα και η Αιξωνή, που πήρε τη θέση του Φαλήρου έπειτα από τις τελευταίες ιστορικές και αρχαιολογικές μελέτες.
Όπως λέει ο μύθος, λοιπόν, ο Κέκροπας, για να μετρήσει τον αριθμό όσων ζούσαν σ’ αυτή τη Δωδεκάπολη, ζήτησε από κάθε κάτοικο να φέρει μαζί του κι ένα… πετραδάκι και να το ρίξει σ’ ένα μεγάλο πιθάρι (προφανώς!) σε κάποιο συγκεκριμένο μέρος, οπότε με τον τρόπο αυτό κατάφερε να τους μετρήσει. Έτσι, αυτός ο πληθυσμός ονομάστηκε «Λαός», από τη λέξη «λάς» που τότε σήμαινε «λίθος», πέτρα, δηλαδή, που λέμε εμείς σήμερα.
Η δεύτερη περίπτωση, αυτή των εκλογών, συνέβη, πάντα σύμφωνα με μια παραλλαγή του σχετικού μύθου, όταν στον βράχο της Ακρόπολης ξεπετάχτηκε ξαφνικά, από τη μια μεριά, μια ελιά και, από την άλλη μεριά, μια πηγή με αλμυρό νερό. Τότε ο Κέκροπας, επειδή δεν μπορούσε να ερμηνεύσει αυτό το «ξαφνικό» έστειλε να ρωτήσουν το Μαντείο των Δελφών, για να πάρει την απάντηση πως η ελιά σήμαινε την Αθηνά και η πηγή τον Ποσειδώνα, τους δυο ολύμπιους θεούς που φιλονικούσαν για τη μετονομασία της τότε Κεκροπίας, αλλά μόνο ο ίδιος ο λαός έπρεπε «να διαλέξει ελεύθερα κι αβίαστα» ποιός από τους δύο θεούς ήθελε να δώσει το όνομά του στην πόλη και θα γινόταν ο προστάτης της!
Έτσι, οι εκλογές γεννήθηκαν, αφού ο Κέκροπας, ύστερα και από την πρότερη εμπειρία της… απογραφής, κάλεσε όλους τους κατοίκους, άνδρες και γυναίκες, να ρίξουν το… πετραδάκι τους σε δυο μεγάλα πιθάρια (προφανώς!), ξεχωριστά άνδρες και γυναίκες, αλλά στην καταμέτρηση των «ψήφων» που ακολούθησε βρέθηκε πως οι άνδρες ψήφισαν υπέρ του Ποσειδώνα και οι γυναίκες υπέρ της Αθηνάς, που κέρδισε με μια ψήφο, αφού οι γυναίκες ήσαν μια παραπάνω από τους άνδρες! Έλα, όμως, που ο Ποσειδώνας τότε θύμωσε και πλημμύρισε την περιοχή με αλμυρό νερό, που την ονόμασαν «Ερεχηίδα θάλασσα», αλλά με την αλμύρα του… ξέρανε τα πάντα, οπότε για να τον εξευμενίσουν έπρεπε οι γυναίκες να υποσχεθούν ότι θα παραιτηθούν δια παντός του δικαιώματος της ψήφου (του «εκλέγειν» δηλαδή!) και στο εξής δεν θα έδιναν στα παιδιά τους το δικό τους όνομα, αλλά το όνομα του πατέρα τους, που μόνο αυτές «ήξεραν»!
Δεν μπορώ να ξέρω αν αυτό το γεγονός, που έγινε πριν από 3.600 περίπου χρόνια, αφού ο Κέκροπας, σύμφωνα με τους γενεαλόγους, βασίλευσε περί το 1.600 π.Χ., ήταν και η αιτία που στην Ελλάδα, από την αρχαιότητα μέχρι και στις βουλευτικές εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου του 1956 μ.Χ., οι γυναίκες ΔΕΝ ψήφιζαν. Εντάξει, ψήφισαν και στις δημοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου του 1934 όσες ήσαν εγγράμματες και άνω των 30 ετών, αλλά στην κάλπη, τελικά, έφτασαν μόνο 439, αν και στους τότε εκλογικούς καταλόγους είχαν γραφτεί 2.655 κυρίες.
Ωστόσο, καθαρά για την Ιστορία, να αναφέρουμε πως, αν και στην ελληνική αρχαιότητα είχαμε πολλές και συχνές ψηφοφορίες, σε σημείο ότι ακόμη και η λέξη «ψήφος» γεννήθηκε από το αρχαίο ρήμα «ψάω», που σημαίνει «τρίβω», κάνω κάτι λείο, όπως ήταν και το μικρό και από την τριβή λειασμένο… πετραδάκι που έμπαινε στα πιθάρια (προφανώς!), αλλά η πρώτη «επίσημη» εκλογική αναμέτρηση στο ελεύθερο ελληνικό κράτος προκηρύχθηκε αμέσως μετά τη λαϊκή επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, όπου ο βασιλιάς Όθωνας αναγκάστηκε να διορίσει μεταβατική κυβέρνηση, ώστε αυτή να προκηρύξει εκλογές για τη σύνταξη Συντάγματος και οι εκλογές έγιναν σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο της 4ης Μαρτίου 1829, με «έμμεση και καθολική ψηφοφορία του άρρενος πληθυσμού άνω των 25 ετών», οπότε και εκλέχθηκαν 244 πληρεξούσιοι από 92 εκλογικές περιφέρειες, περιλαμβανομένων και εκπροσώπων των αλύτρωτων περιοχών που συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821.
Ωστόσο, μπορεί στα τέλη του 1843 να είχαμε την πρώτη εκλογική διαδικασία, αλλά η πρώτες συνταγματικά καθιερωμένες εκλογές έγιναν στην Ελλάδα, αμέσως μετά την ψήφιση του πρώτου Συντάγματος της χώρας μας, με τον εκλογικό νόμο, που καταρτίστηκε στις 18 Μαρτίου 1844, και διήρκεσαν έξι μήνες, από τον Μάρτιο μέχρι και τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, με το πλειοψηφικό σύστημα στενής περιφέρειας, μέσα σε κλίμα βίας και νοθείας!