Γράφει η Κωνσταντίνα Στεφανάκου
Τις περισσότερες φορές, το άρθρο, το απόσπασμα, ή τα στιχάκια τα οποία αναφέρονται σε αυτή την ημέρα, ξεκινούν με κλισέ τρόπο. «Αγαπάμε τις μαμάδες μας κάθε ημέρα του χρόνου σαν σήμερα», «η μαμά μου είναι η ηρωίδα μου / η καλύτερή μου φίλη». Και όλοι σπεύδουμε να αναδημοσιεύσουμε κάποιο στιχάκι, να δείξουμε σε όλους πόσο καλά παιδιά είμαστε, πόσο πολύ αγαπάμε τις μανούλες μας – χωρίς φυσικά να ξεχνάμε να τις αναφέρουμε στα posts, χωρίς αναφορά δεν φαίνεται σωστά η αγάπη.
Στην πραγματικότητα, η πλειονότητα των ανθρώπων, αγαπά εικονικά. Είτε οι αποδέκτες της αγάπης είναι το έτερόν μας ήμισυ, είτε είναι οι φίλοι μας, ακόμα και οι ίδιοι μας οι γονείς, μεγαλώνουμε σε μια άκρως επιφανειακή εποχή, κατά την οποία τα περισσότερα από αυτά που κάνουμε επηρεάζουν άμεσα την εικόνα μας – όχι όμως εκείνη την εικόνα που πραγματικά αντανακλάς, αλλά εκείνη που παλεύεις να αναδεικνύεις συνεχώς στους άλλους, «το προσωπείο» σου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι περισσότεροι από εμάς την Ημέρα της Μητέρας δημοσιεύουμε φωτογραφίες, αναδημοσιεύουμε στιχάκια, αναφέρουμε τις μαμάδες μας σε όποια δημοσίευση αντίστοιχου περιεχομένου βρούμε παρουσιάζοντας έτσι την εικόνα του αψεγάδιαστου παιδιού.
Και έπειτα, έρχεται η απίστευτη καταναλωτική μανία και η καπιταλιστική προσέγγιση και εκμετάλλευση αυτής της ημέρας. Κουπόνια για μασάζ και spa, λουλούδια, σοκολάτες, εκπτώσεις στις μεγαλύτερες αλυσίδες γυναικείας ένδυσης, δυο μαγειρικά σκεύη στην τιμή του ενός, και η λίστα δεν έχει τέλος. Όλα αυτά για να δείξουμε στο ευρύ κοινό -τους αμέτρητους διαδικτυακούς μας φίλους- πως αγαπάμε τη μητέρα μας. Μονάχα μια ημέρα του χρόνου, εν αντιθέσει όσων υποστηρίζουν όλα όσα έχουμε δημοσιεύσει.
Αυτή η τόσο σημαντική μέρα δεν πρέπει να γιορτάζεται με εκπτώσεις και στιχάκια με ημερομηνία λήξης. Αναλωνόμαστε όλοι σε ξεχωριστές προσφορές, ειδικές τιμές, χωρίς να σκεφτόμαστε πως πραγματικά δεν είναι οι προσφορές που ξεχωρίζουν εκείνη τη μέρα, αλλά η υποκρισία. Υποκρισία όλων όσων υποστηρίζουν τα στιχάκια «Αγάπα τον εαυτό σου», «Δεν χρειάζεται να αλλάξεις για κανέναν», αλλά παράλληλα αγοράζουν για τις μητέρες τους εκείνη την ημέρα καλλυντικά, κρέμες, ειδικές δίαιτες αδυνατίσματος. Υποκρισία από τις αλυσίδες καταστημάτων, οι οποίες απλώς εκμεταλλεύονται ακόμη μια ημέρα προς όφελός τους. Υποκρισία τέλος από την κοινωνία την ίδια, όταν ακόμη γυναίκες ανά τον κόσμο παλεύουν για τα αυτονόητα.
Σαφέστατα η θέση της γυναίκας έχει βελτιωθεί από παλαιότερα, όμως υπάρχουν ακόμη πολλές αλλαγές οι οποίες πρέπει να γίνουν ώστε να μιλάμε πλέον για πραγματική ισότητα. Όσο ακόμη σε κάποια μέρη του κόσμου οι γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, όσο οι γυναίκες δολοφονούνται επειδή θεωρούνται «κτήματα» του πατέρα, του συζύγου, του γιου ή του πρώην, όσο ακόμη γενικότερα οι γυναίκες προβάλλονται ως αντικείμενα για την ικανοποίηση των ανδρών, δεν γίνεται απλά να γιορτάζουμε την Ημέρα της Μητέρας. Όσο τα 2/3 των γυναικών έχουν υποστεί οποιουδήποτε είδους σεξουαλική παρενόχληση, με μεγάλο ποσοστό να αποτελεί ανήλικα κορίτσια, κάτι κάνουμε λάθος. Πολλώ δε μάλλον όταν τα ίδια κορίτσια βρίσκονται αντιμέτωπα με μια κοινωνία και ένα κράτος που τα ρωτά δίχως ντροπή: «Τι φορούσες;», «Τι ώρα ήσουν έξω;» και τα συναφή άσχετα, ενώ το θέμα είναι ένα: αυτός που παρενόχλησε.
Η Ημέρα της Μητέρας θα έπρεπε να αποτελεί τη γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον. Πού ήμασταν κάποτε, πού είμαστε τώρα, και πού θα είμαστε αν κάνουμε κάποιες απαραίτητες αλλαγές. Να γιορτάζουμε μεν για τα κεκτημένα, αλλά να μην ξεχνάμε και όσα συμβαίνουν.
Δεν θα μπορούσα βέβαια να αφήσω αυτήν την ημέρα να περάσει χωρίς να κάνω αναφορά στη δική μου μητέρα, μαμά, μανούλα, «μάδερ» ή «μα» – ακούει σε όλα. Η αλήθεια είναι πως η μητέρα μου φρόντισε να έχω όλα τα γυναικεία δυναμικά πρότυπα γύρω μου μεγαλώνοντας, από ήρωες βιβλίων ή ταινιών ούσα μικρότερη, κορίτσια σαν τη Malala μεγαλώνοντας, αλλά νομίζω πως το πιο δυναμικό, χαρακτηριστικό και επίγειο πρότυπο που είχα ήταν εκείνη. Θυμάμαι τις στιγμές εκείνες που μας ανακοίνωνε ακόμη ένα ταξίδι, ακόμη ένα σεμινάριο, ακόμη μια προθεσμία, και η μόνη μου απορία ήταν «Καλά βρε μαμά, πως θα τα προλάβεις;». Τα προλάβαινε και τα προλαβαίνει όλα και μάλιστα με τεράστια επιτυχία. Από μικρή, τη θυμάμαι να δουλεύει πάνω σε διαφορετικά μεταξύ τους προγράμματα με τον ίδιο ζήλο και την ίδια δυναμικότητα. Αυτή η γυναίκα μού αποδεικνύει καθημερινά πως μπορείς πράγματι να κάνεις πραγματικότητα όσα θέλεις. Κι ας είμαι γυναίκα, και ας ζω σε έναν κόσμο πατριαρχικό και ανδροκρατούμενο, ποτέ της δεν με έκανε να πιστέψω πως θα γίνω κάτι λιγότερο από αυτό που επιθυμώ.
Αναρωτιέμαι αν στη διάρκεια αυτών των δεκαοχτώ υπέροχων χρόνων που περάσαμε, έχει καταλάβει πως δεν θέλω να γίνω τίποτα παραπάνω από εκείνη. Εκείνη, ο χαρακτήρας της και η δυναμικότητά της.
Αυτά είναι όσα χρειάζομαι για να σταδιοδρομήσω κι εγώ με τη σειρά μου στον τομέα μου. Η μαμά μου, στα δικά μου μάτια, αποτελεί τον λόγο που η επιτυχία είναι γένους θηλυκού. Όλο τον χρόνο.