Γράφει ο Λεωνίδας Μαγκλής
Σε κάποια, παλαιότερη, ραδιοφωνική εκποµπή, η µακαρίτισσα Μάγια Λυµπεροπούλου, είχε πει: «Για τους Αθηναίους, όλα τα ασπριδερά πουλιά, είναι περιστέρια, και όλα τα µαυριδερά πουλιά, κοράκια». Προφανώς, πρόκειται για υπερβολή. Το πλησιέστερο θα ήταν να ειπωθεί ότι ο µέσος Αθηναίος -και κατ’ επέκταση, ο µέσος Έλληνας- δεν έχει ιδέα ποια και τι πουλιά ζουν µαζί του στο Λεκανοπέδιο. Στο χωριό, ο «Αθηναίος», κάτι καταλάβαινε από πουλιά και βλάστηση (αυτό που λέγεται «πανίδα και χλωρίδα»). Εδώ, όµως, αποκόπηκε κι έµεινε µε «τα γατάκια και τα σκυλάκια», και τίποτ’ άλλο.
Μια και έχω ασχοληθεί µε τα πουλιά, από παιδί, επιτρέψτε µου να κάνω κάποιους διαχωρισµούς και κατηγοριοποιήσεις – µιλώντας, πάντα, για το Λεκανοπέδιο· από Καπαντρίτι µέχρι Πειραιά:
1) (α) Μεγαλόσωµα πουλιά: Γλάροι, γεράκια – σαΐνια, καρακάξες, κάργιες, χαλκοκουρούνες, µπεκάτσες, περιστέρια, δεκαοχτούρες, κουκουβάγιες – µπούφοι, κάποια υδρόβια. (β) Μικρόσωµα πουλιά: όλα τα άλλα· από «τσιχλοκότσιφα» και κάτω.
2) Οι δύο µεγάλες διαχωριστικές κατηγορίες, είναι: (α) Των «αυτοχθόνων/µονίµων», και, (β) των «αποδηµητικών».
Στη (2α) κατηγορία υπάγονται όλα τα παραπάνω «µεγαλόσωµα» πουλιά (πλην των µπεκατσών και των υδρόβιων) και απ’ τα «µικρόσωµα» -κατ’ εξοχήν- τα σπουργίτια και, αρκετά, δασοπούλια. Στη (2β) κατηγορία υπάγονται -κατ’ εξοχήν- τα χελιδόνια (όλων των ειδών, π.χ. πετροχελίδονα, τάταροι, κ.λπ.), οι δύο, ως άνω, εξαιρέσεις της (2α) κατηγορίας, τρυγόνια και ορτύκια, τσίχλες, κιτρινοπούλια/συκοφάγοι, µελισσουργοί, τσαλαπετεινοί, όλα τα ωδικά πουλιά που ξεχειµωνιάζουν στην Αφρική και ζουν τα καλοκαίρια τους στην Ευρώπη (σπίνοι, καρδερίνες, φλώρια, φανέτα, λούγαρα, και πολλά άλλα), οι τρίτιζες (µαυρο -και καφε- σκούφηδες) και, κυρίως, οι κοκκινολαίµηδες.
3) Όλα αυτά τα πουλιά πρέπει να διαχωριστούν, αφενός, σε «αστικά» (π.χ. περιστέρια, σπουργίτια, κ.α.) κι αφετέρου, σε «υπαίθρια/αγροτικά» (π.χ. τσίχλες, µπεκάτσες, γεράκια, ωδικά, κ.α.). Η µεγάλη, όµως, κατηγοριοποίησή τους είναι, µεταξύ (α) «σαρκοβόρων-παµφάγων» και (β) «εντοµοφάγων-καρποφάγων».
Στην κατηγορία (3α), θα έβαζα όλα τα «µεγαλόσωµα» – πλην µπεκατσών κι υδροβίων, και στην κατηγορία (3β) όλα τα «µικρόσωµα», πλην κοτσιφιών και σπουργιτιών, που είναι παµφάγα (τα τελευταία τριάντα χρόνια, µας προκύψανε και πράσινοι, αυστραλέζικοι παπαγάλοι, που τρώνε τα πάντα).
Εµείς, εδώ στα βόρεια προάστια, έχουµε τη µεγάλη χαρά του αρκετού «πράσινου». Επειδή, τα δύο από τα τρία βουνά της Αττικής (η Πεντέλη και η Πάρνηθα) είχαν τη φυσική βλάστηση των ορέων όλης της Ευρώπης -δηλαδή, κωνοφόρα δέντρα, όπως πεύκα, κυπαρίσσια, έλατα- και υπήρχε άφθονο φυσικό απόθεµα νερού – κι ακόµα υπάρχει σ’ όλο το Λεκανοπέδιο· φτάνει να γίνει ένας απλός έλεγχος παράνοµων γεωτρήσεων, καθώς όλα τα Β.Π. υδροδοτούνταν από τα πηγαία νερά τους. Μην ξεχνάµε ότι το Μαρούσι είχε το πιο «µαλακό» νερό της περιοχής, κι ότι ο Σπύρος Λούης ήταν επαγγελµατίας «νερουλάς» µε αραµπά για την Αθήνα. Ο ∆ήµας, ως δήµαρχος, «χάρισε» το νερό της Κηφησιάς στην Ούλεν, χωρίς όφελος της Κηφισιάς, εκτός εάν υπήρξε προσωπικό του όφελος απ’ τους Αµερικανούς! Η Νέα Ερυθραία ενέταξε το νερό της στην ΕΥ∆ΑΠ, πρόσφατα· από Πολιτεία, Εκάλη και πάνω, πίνουν το νερό που πάντοτε είχαν.
Τελευταία, έχω διαπιστώσει τ’ ακόλουθα: Πολλα οικοδοµήµατα στις περιοχές µας, έχουν κεραµοσκεπές. Τα κεραµίδια και οι απολήξεις τους, πάντοτε αποτελούσαν έτοιµο στέγαστρο ώστε τα χελιδόνια και τα σπουργίτια να στήσουν τις φωλιές τους. (Πρέπει να συνειδητοποιήσουµε ότι όλα τα ζώα, στη φύση, έχουν νοηµοσύνη. ∆εν είναι απλό µυαλό ή ένστικτο. Νους, είναι!)
Για τα µεγαλόσωµα, σαρκοβόρα – παµφάγα πουλιά, µια φωλιά µικρών πουλιών συνεπάγεται αυγά ή ξεπεταρούδια. Έτσι, έχω επανειληµµένα δει, καρακάξες να «ελέγχουν», µία προς µία, την κάτω πλευρά στα κεραµίδια σπιτιών. Το ίδιο διαπίστωσα ότι κάνουν και οι χαλκοκουρούνες, που έχουν αυξηθεί σηµαντικά, τα τελευταία χρόνια, στις περιοχές µας. Τις προάλλες, είδα ότι στο ίδιο «άθληµα» ασκούνται και οι κάργιες, που είχαν χαθεί απ’ την περιοχή µας για τουλάχιστον πενήντα χρόνια.
Κι όµως, τα µικρά πουλάκια είναι η χαρά της ζωής. Αυτήν την εποχή, τιτιβίζουν, ασταµάτητα, οι τρίτιζες. Γλυκύτατη µελωδία, «sotto voce». Σε πολύ λίγο, θα ’ρθουν να προστεθούν οι άλλοι «αοιδοί», οι κοκκινολαίµηδες. Αυτά, τα «µικρά», καθώς και τα τσιχλοκότσιφα, είναι οι καλύτεροι ανταγωνιστές του αηδονιού, που, µάλλον, πρέπει να είναι ο καλύτερος «τραγουδιστής» στο φτερωτό βασίλειο, κυρίως, λόγω των εναλλαγών στο «ρεπερτόριό του»· δεν έχει κυκλική επανάληψη τραγουδιών, όπως τ’ άλλα.
Κάπως πρέπει να διασώσουµε τις φωλιές των µικρών πουλιών. Μόνος τρόπος, να εκφοβηθούν τα «µεγαλόσωµα» πουλιά. Όπως ο καθένας νοµίζει πιο αποτελεσµατικά.
Βλάστηση (πράσινο) και νερό, αποτελούν «ζωή»! Άνθρωποι, ζώα, δέντρα και πουλιά και ψάρια, έχουν τα ίδια δικαιώµατα στη Φύση. Φτάνει, ο άνθρωπος να µη καταχράται τη «δύναµή» του. Να µη βάζει παγίδες και δολώµατα (φόλες, δίχτυα, δυναµίτες, κ.λπ.), να µη ραντίζει/ψεκάζει τα πάντα µε εντοµοκόνα δηλητήρια. Αυτή, η ηλίθια εφεύρεση των Βρετανών, µε το D.D.T. (Ντι-Ντι-Τι), το 1930, και ο ανόητος ενθουσιασµός τους ότι είχε επέλθει το τέλος των ενοχλητικών κι επικίνδυνων εντόµων/παρασίτων, µας οδήγησε στην υπερδυνάµωση αυτών και δεν έχουµε συνειδητοποιήσει τον ακριβή ρόλο -και, θέση µας- στον πλανήτη.
Και συζητάµε για κυριαρχία του Ανθρώπου πάνω στη φύση -καθ’ υπαγόρευσιν των λάθος θρησκειών-, και άλλα «πράσινα άλογα». «Back to the Future», που θα ‘λεγαν και τ’ Αµερικανάκια.